Europeesk buro foar lytse talen

5 septimber 2016

In et kader van Europese Taeledag 2016: Beppe. As een boom ommevaalt

De Stellingwarver Schrieversronte prissenteert op vri’jdagaovend 30 september, 20.00 ure, de Baskische film Amama van regisseur Asier Altuna. Amama is Baskisch veur Beppe / Grootmoeder. De film gaot over een generaosie- en opvolgingskonflikt op een Baskische boerderi’je daor ze nog leven en warken neffens oolde tredisies. Et is een film van disse tied, die naeme maekt in hiel Europa. Eerder haelde et Europees Buro veur Kleine Taelen ‘Amama’ al naor et Friese Frieslaand, in Filmhuus Slieker, mit Friese ondertiteling. De reakties weren slim geunstig. Ok de film mit Stellingwarver ondertiteling is mit op suggestie van EBKT.

Veur et eerst is een pracht van een butenlaanse speulfilm mit ondertitels in et Stellingwarfs toegaankelik. Dat maj’ niet missen. Wie dri’jen him en waore? De Stellingwarver Schrieversronte prissenteert disse film uut Baskenlaand, tegere mit ‘Filmhuis’ in Noordwoolde en et Noordwooldiger Buurthuus! Et is in de grote filmzael van et Buurthuus. Intree: € 5,00. Et tal plakken is beparkt. Daoromme is et neudig daj’ je opgeven. Graeg op et mailadres info@stellingwarfs.nl.
Niet in de gelegenhied om te kommen ? Is ‘t te veer van huus? Ie kun ok naor de twiede veurstelling in Stellingwarf, die is in Oosterwoolde. Daor dri’jt de film in et vaaste pergramme van Filmwerf, et Oosterwooldiger filmhuus. Tied: 8 oktober, 20.00 ure; plak: boverzael van hotel De Zon. Intree: € 7,00. Risserveren: via www.kunstwerf.com. De filmvariaant mit Stellingwarver ondertiteling wodde mit meugelik maekt deur de perveensie Frieslaand.

Now nog wat info over de film. Degenen die him zaggen vunnen him keunstig in et zien laoten hoe jongeren in een veraanderende wereld tegenover veurige generaosies kommen te staon. Toch kun de oolderen onder hiel wat spanning weer mitkommen. Hiel biezunder is hoe in de persoon ‘Beppe’ (Amama) de verbiening tussen hiel lange leden en de dag van morgen uutdrokt wodt. Los van de mooie Baskische netuur en inkelde eigen gebruken, zoj’ dezelde thematiek liekegoed zo in Stellingwarf uutbelen kunnen, zo zeden goenend die de film zaggen.

5 septimber 20165 septimber 2016

Impulsen neudig veur Nedersaksisch/Nederduuts

De Nedersaksische en Nederduutse streektaelen hebben slim verlet van impulsen. Projekten op internet, schoelen en meer moe’n et Sallaans, Veluws, Aachterhoeks, Stellingwarfs, Twents, Drents, Grunnings en liekegoed et Nederduuts in Duutslaand ni’j leven inblaozen bi’j de jongere en kommende generaosies.

De eerste konfereensie over et Nedersaksisch / Nederduuts in et Europees Parlement wil mithelpen om idenen van de grond te kriegen om et Nedersaksisch en Nederduuts weer starker te maeken. De konfereensie is op 28 september in Brussel, mit veul dielnemers uut Nederlaand, Duutslaand en veerder.

De konfereensie die now op staepel staot is een initiatief van Annie Schreijer-Pierik (Europarlementslid CDA uut Twente), heur Duutse kollega Jens Gieseke (CDU) en et Europees Buro veur Kleine Taelen (EBLT) uut Liwwadden. Continue reading “Impulsen neudig veur Nedersaksisch/Nederduuts”

15 july 201615 july 2016

The president of NPLD Patxi Baztarrika meets Commissioner for Education and Culture Tibor Navracsics

The Chair of NPLD and Vice-minister for Language Policy of the Basque Country, Patxi Baztarrika, will meet the Commissioner for Education, Culture, Youth and Sports, Tibor Navracsics, to discuss the Commission’s lines of action on regional and minority languages in Europe The Chair of the NPLD and Vice-minister for Language Policy of the Basque Country, Patxi Baztarrika, and Commissioner for Education, Culture, Youth and Sports Tibor Navracsics will be meeting on 14th of July to discuss the European Commission’s lines of action the promotion of regional and minority languages of Europe. The meeting takes place after the hearing of Commissioner Navracsics before the European Parliament’s Intergroup on Languages in which he made a firm statement in support of multilingualism, with a special reference to Europe’s regional and minority languages. “There is no contradiction between preserving our regional and minority languages on the one hand and promoting the learning of additional languages that open up new horizons in today’s interconnected world on the other. This is the objective of the European Commission’s multilingualism policy” – he claimed. Continue reading “The president of NPLD Patxi Baztarrika meets Commissioner for Education and Culture Tibor Navracsics”

12 july 2016

Delegaasje út Malta op besite yn Fryslân

Op freed 24 juny wie der in delegaasje út Malta op besite yn Fryslân en by de Fryske Akademy. De delegaasje bestie út Rita Saliba en Leanne Ellul, beide aktyf yn it kulturele en literêre fjild yn Valetta, Malta.

De delegaasje besocht de Fryske Akademy yn it ramt fan it Potatoes Go Wild projekt fan de Stichting Bildtse Aardappelweken, in gearwurkingsprojekt tusken de twa Kulturele Haadsteden fan Europa yn 2018: Ljouwert en Valetta. De Stichting Bildtse Aardappelweken hie de Maltese gasten útnûge en Rixt van Dongera van it Mercator Research Centre / Fryske Akademy hat harren in rûnlieding jûn troch de krekt ferboude gebouwen fan de Fryske Akademy.

Nei de rûnlieding stuts de groep de dyk oer nei Tresoar, wêr’t Wieke de Haan (Tresoar), Taeke Oppewal (Tresoar) en Jelle Bangma (Cedin) har ferwolkommen. Der waard yn dit ynformative diel fan dei mear fertelt oer de ferskate projekten fan Tresoar, it Cedin en Mercator en de Fryske Akademy. Frou Saliba en Ellul fûnen it tige nijsgjirrich en al gau waard der drok diskusjearre oer de ferskillen en oerienkomsten tusken de meartalige situaasje op Malta en yn Fryslân. De tiid waard yn dizze libbene diskusje folslein út it each ferlern en in stik letter dan eins de bedoeling wie setten de beide froulju wer ôf nei harren hotel. Sy moasten gau harren koffer pakke en troch nei it fleanfjild foar harren flecht nei hûs.

12 july 2016

Joint NPLD-EFNIL Position paper on Language and Technology

On the occasion of the META-NET FORUM 2016 held in Lisbon, 4/5 th July 2016 the European Network to Promote Linguistic Diversity (NPLD) and the European Federation of National Institutions for Language (EFNIL) have written a joint position paper calling the European Union to reaffirm its commitment to linguistic diversity by ensuring that all the languages of Europe are able to benefit from the whole range of digital developments which now are taking place.

The position paper is titled: “Use the technology or lose your language? Will new communication tools and welfare robots speak our languages!” and can be accessed here.

22 juny 201622 juny 2016

Nij beliedsplan Afûk: Ferbine en diele

Nei elk ûndersyk oer it brûken fan it Frysk lôget de diskusje wer op oer de fraach oft it wol goed komt mei de Fryske taal.

De Afûk is yn 1928 oprjochte mei as wichtichste doel om de posysje fan it Frysk te ferbetterjen, benammen troch goed ûnderwiis. Hjoed-de-dei binne de rjochten om it Frysk te brûken ferankere yn it Europeesk Hânfêst, de Taalwet en ûnderwiiswetten. Wetten en regels soargje derfoar dat it Frysk – as twadde rykstaal – oeral brûkt wurde mei, mar it is oan de minsken sels om dat ek te dwaan.

De Afûk wol mei hiel konkrete produkten en aktiviteiten it brûken fan it Frysk stypje. Dy middels binne rynsk en rjochte op in protte doelgroepen, lykas it Taalkado foar nije bern, heit&mem foar âlders fan jonge bern, Tomke foar pjutten.

De PraatmarFrysk-kampanje, dêr’t bekende Friezen en bedriuwen mei sjen litte wêrom’t sy it brûken fan de Fryske taal wichtich fine, spilet in grutte rol.
Der is de lêste jierren hiel hurd wurke oan nij digitaal lesmateriaal: Spoar 8 foar it primêr en Searje 36 foar it fuortset ûnderwiis.
Der is in nij learlingfolchsysteem Grip, wêrmei’t bern op harren eigen nivo goed ûnderwiis krije kinne.
Der binne Fryske apps en games makke en der wurde noch altyd hiele moaie (berne)boeken útjûn.

By de Afûk wurdt alle dagen hurd wurke oan ús missy om it Frysk ticht by de minsken te bringen. Yn ús nij beliedsplan – mei as motto ‘Ferbine en diele’ – wolle wy sjen litte wat wy de kommende jierren noch mear fan doel binne om te dwaan. Wy dogge dat oan ‘e hân fan trije spearpunten: taalpromoasje, taal- en kultueroerdracht, dy’t alle trije like wichtich binne. It meast yn it each springende projekt is ‘Lân fan Taal’, it grutte temapark oer taal, meartaligens en fansels de Fryske taal yn it sintrum fan Ljouwert/Fryslân Kulturele Haadstêd 2018, njoggentich jier nei de oprjochting fan de Afûk.

Wy nûgje elkenien út om mei ús yn petear te gean oer de nije plannen.

Boarne: Afûk

25 maaie 201627 maaie 2016

Admiraliteitsdagen krije in ynternasjonaal tintsje

It reizgjende ynternasjonale Tosta-festival sil fan 1 o/m 4 septimber Dokkum oandwaan en diel útmeitsje fan de Admiraliteitsdagen. Tosta is in inisjatyf fan Kulturele Haadstêd 2016 Donostia/San Sebastian en wurdt organisearre troch 7 minderheidstaleregio’s: Baskelân, Galisië, Wales, Ierlân, Cornwall, Skotlân en Fryslân. Foar Fryslân is de Afûk de organisearjende partij. “Alle regio’s lizze oan de kust en hawwe in sterke maritime tradysje. It lei dus ek tige foar de hân om in ferbining te lizzen mei de Admiraliteitsdagen”, fertelt Mirjam Vellinga fan de Afûk.

Op it festival binne der optredens te sjen fan de Tosta-band, in band besteande út leden út de ferskate regio’s, en de Baskyske band Oreka TX. Der binne ek keunstwurken te bewûnderjen fan 7 keunstners út de ferskillende regio’s dy’t meidien hawwe oan in útwikselingsprojekt fan Tosta. Neist de ynternasjonale komponint is der binnen it Tosta-festival ek folop romte foar eigen aktiviteiten en regionaal talint. “In poadium biede foar regionaal talint stie al in skoft op ús winskelistke”, seit Jan Michiel van der Gang, foarsitter fan de Admiraliteitsdagen. “No kinne wy dêr mei-inoar in goede ynfolling oan jaan. It mes snijt dus oan twa kanten.” Vellinga heakket dêr oan ta dat it Tosta-festival foar de Afûk ek in moaie opmaat is nei Kulturele Haadstêd 2018 en de plannen dy’t se hawwe foar it grutte evenemint ‘Lân fan Taal’. Vellinga: “Moaier kin hast net!” Continue reading “Admiraliteitsdagen krije in ynternasjonaal tintsje”

24 maaie 201624 maaie 2016

Veurnaem boek over de Drentse schrieveri’je: ‘Waor roet en onkruud wortel schiet in ’t veld’

Vri’jdag 13-5-2016 wodde in et Drentse perveensiehuus dr. Henk Nijkeuter zien vervolg op de Geschiedenis van de Drentse literatuur, 1816-1956 prissenteerd. Et is aldereerst veur geïnteresseerden in de eigen Drentse literetuur van groot belang, mar ok de naobers mit interesse kun netuurlik mooie info vienen. Stellingwarver schrievers bi’jglieks hadden in de beschreven tied riegelmaotig literaire kontakten over de Drentse greens. Et boek omvaemt dik 500 blz. en ok daoromme is et veural een naoslagwark. Et beschrift de tied van nao WO II, mit as eerste onderwarpen de pesisie van streektaelliteretuur, de literaire kritiek en de literetuurgeschiedschrieving nao 1945. Dan komt de tiedrekte van 1947 tot 1979 in ’t volle locht. In 1947 zette et bekende Drents genootschop uut aende, en daor kwam ok de emaansipaosie van de Drentse schrieveri’je mit op glee. In 1956 wodde et streektaeltiedschrift ‘Oeze Volk’ opricht. Van stonde of an kwammen d’r meer boeken in et Drents. De schrievers wollen daor ok heur overtuging mit uutdregen. In perf. Hendrik Entjes zien ogen was et gebruuk van streektael doe om zien te laoten dat die tael wardering verdiende (lezing, 1966). In 1979 ontston et tiedschrift ‘Roet’. Dat rekende of mit ‘et oolde’ en was uut op echte literetuur. De alderlaeste jaoren kuj’ bepaold zien dat de Drentse literetuur leeft, neffens Nijkeuter.

Dippeteerde Henk Jumelet kreeg et eerste exemplaor uut hanen van Anne Doornbos, veurzitter van et ‘Huus van de Taol’. De perveensie bleek de komst van et boek ommeraek te warderen; Jumelet zee o.e. dat Drenthe behalven ‘et Huus’ ok aander wark veur et Drents beslist ondersteunen blieven zal. Hooglerer Friese tael- en letterkunde Goffe Jensma gaf vervolgens zien prakkesaosies over et boek in ’t verbaand van ‘kleine litereturen’. ‘Het Drentse boek’ is de uutgever; pries: € 29,50.

15 maaie 2016

Traditionelles Friesentreffen am Upstalsboom am Dienstag nach Pfingsten

Alle besikers oan it Friesentreffen krije trije lytse ikebeamkes

Zum „höchsten gesamtfriesischen Feiertag“ lädt das Friesische Forum auch in diesem Jahr wieder zum Upstalsboom in Aurich-Rahe ein. Mit dem traditionellen Friesentreffen wird daran erinnert, dass sich im Mittelalter die Vertreter der freien friesischen Landgemeinden („sieben Seelande“) einmal jährlich am Dienstag nach Pfingsten am Upstalsboom bei trafen.
Am Upstalsbbom berieten sie die Vertreter der sieben Seelande über die Herstellung des Rechtsfriedens und besprachen gemeinsame Belange. Das Friesische Forum lädt in Erinnerung daran alljährlich für den Dienstag nach Pfingsten ein.Neben der Erinnerung an die mittelalterliche Epoche der Friesischen Freiheit stehen bei der Veranstaltung stets auch aktuelle Themen zur Diskussion. In diesem Jahr geht es insbesondere um die kritische Situation in der Landwirtschaft. Die Landwirtin Karin Mansholt aus der Krummhörn wird dabei nicht nur auf die aktuelle Milchpreissituation eingehen, sondern auch die Folgen für Wirtschaft und Gesellschaft thematisieren.

Zudem können die Besucher der Veranstaltung ein besonderes Symbol mit nach Hause nehmen können: Jeweils drei kleine Eichen sollen an den mittelalterlichen Upstalsboom erinnern. Die von Elfriede und Menno Hippen (Rahe) am Upstalsboom gesammelten Eicheln wurden von der Baumschule Poplawski in Westerstede zu kleinen Eichenbäumchen herangezogen. „Die meisten Ostfriesen verbinden mit dem Upstalsboom die Feldsteinpyramide, die jedoch erst 1833 errichtet worden ist“, so Arno Ulrichs, Vorsitzender des Friesischen Forums. Das eigentliche Symbol für den Upstalsboom zu Zeiten dermittelalterlichen Friesischen Freiheit seien aber drei Eichen.
Continue reading “Traditionelles Friesentreffen am Upstalsboom am Dienstag nach Pfingsten”

14 april 201614 april 2016

Tongersdei 21 april Fryske Twitterdei! #Frysk

‘This is my language!’ #TIML2016

No tongersdei 21 april is it wer feest op Twitter! Fan moarns betiid oant jûns let meitsje wy der wer in feestje fan op social media! Dochsto ek mei? Tsjek de spesjale Twitterdei-side!

Dit jier dogge ek allegear oare lytsere talen mei oan de Twitterdei! Organisaasjes út Kataloanië, Baskelân, Galisië, Ierlân, Wales, Skotlân en Cornwall hawwe al tasein dat se mei ús meidwaan sille. En om it ynternasjonale tintsje tidens dizze Twitterdei krêft by te setten, brûke wy allegear de hashtag #TIML2016: ‘This is my language’! Sa litte wy oan de rest fan ‘e wrâld sjen wêr’t in lytse taal grut yn wêze kin!

Meidwaan is hiel simpel: skriuw in Fryske tweet en brûk de hekstek #Frysk en #TIML2016! Net mear, net minder 🙂 En folgje ús fansels op Twitter fia @PraatmarFrysk om op ‘e hichte te bliuwen! Continue reading “Tongersdei 21 april Fryske Twitterdei! #Frysk”