Posted on

Wy litte de stúdzje Frysk net samar gean

De stúdzje Fryske Taal en Kultuer stiet swier ûnder druk. Troch werstrukturearring oan de Ryksuniversiteit Grins  en oare regeljouwing fan de steatssekretaris  liket it derop dat de haadfakfêstiging ‘Friese Taal en Cultuur’ opdûkt wurde sil. Wat oerbliuwt is in stúdzje Frysk dy’t, as soe it om in frjemde taal gean yn stee fan om de twadde Rykstaal, ûnderbrocht wurde sil yn de oplieding Europese Talen en Culturen. De formaasje sil dêrby werombrocht wurde fan 3ft nei 0,9 ft. Noch net iens in folsleine baan. Yn dat gefal kin net mear ynstien wurde foar in kwalitative wittenskiplike oplieding Fryske taal dy’t foar takomstige studinten oantreklik is. Yn dy konstruksje sil in universitêre oplieding Fryske taal en kultuer net lang oerein holden wurde kinne en is de kâns grut dat de stúdzje Fryske Taal folslein ferdwynt. De RUG nimt dizze maatregels omdat der te min studinten ynstreame om de stúdzje te folgjen. Dat is in streekrjocht gefolch fan in maatregel dy’t de steatssekretaris nommen hat. It kolleezjejild foar in twadde universitêre stúdzje is enoarm omheech gien en berint foar de stúdzje Fryske taal en kultuer  € 7500,-. Dat kinne in soad studinten net betelje. Fóár it ferheegjen fan it kolleezjejild wie de ynstream goed, omdat in soad studinten de stúdzje Fryske taal en kultuer  der as twadde stúdzje by diene.

It Nederlânske regear hat in ferplichting om de stúdzje te behâlden. Wy sille mei dy stipe yn ’e rêch alles ynsette om de haadfêstiging Fryske Taal en Kultuer oerein te hâlden. Wy freegje elkenien om de petysje www.redfrysk.nl te tekenjen.

Continue reading “Wy litte de stúdzje Frysk net samar gean”

Posted on

Al mear as 3.000 hantekens foar ‘Rêd Frysk’

Mear as 3.000 minsken hawwe oant no ta har hanteken set foar it behâld fan de stúdzje Frysk oan de universiteit fan Grins. De petysje is opset troch de Ried fan de Fryske Beweging en de stúdzjeferiening Frysk Skanomodu.

Sy meitsje har soargen oer de stúdzje Frysk, no’t de universiteit dy ûnderbringe wol by de oplieding Europeeske talen en kultueren. Der is dan neffens de aksjefierders noch mar ien folsleine baan foar it fak Frysk by de fakulteit tsjin dik trije no. Dat is te min om de Fryske taal en kultuer goed te ûnderwizen. De Ryksuniversiteit Grins hat in plan makke foar in folweardige stúdzje Frysk, mar wol dêr wol in ekstra bijdrage foar hawwe fan it Ryk. Ek foar dy aksje binne de hantekens tige wolkom.

Boarne: Omrop Fryslân

Set jo hanteken op http://redfrysk.nl

Posted on

Bernewrâld Reduzum no offisjeel meartalich

Op tongersdei 5 july kriget bernedeiferbliuw Bernewrâld yn Reduzum it sertifikaat ‘Bernedeiferbliuw foar meartalige ûntwikkeling.’ Op dizze dei sil net allinich it sertifikaat oerlange wurde, mar is der ek iepen hûs foar de âlden dy’t harren bern al op Bernewrâld hawwe. Bernewrâld hat nammentlik in nij ûnderkommen. De âlden kinne dy deis de nije romte besjen ûnder it genot fan in hapke en drankje. Dernêst is der op 14 july, fan 10:00 oant 15:00,  iepen hûs foar elkenien dy’t nijsgjirrich is. Foar de bern binne der in tal fan aktiviteiten, sa as in ranjakabouter en kin der sminkt wurde. De opfang fan Bernewrâld is begûn yn in wenhûs oan de Haadstrjitte, mar ferhuzet no nei de oare kant fan de dyk. Hjir hat in grutte ferbouwing west om in prachtich deiferbliuw te realisearjen. De bern krije mear romte, mar de opfang bliuwt lytsskalich! Bernewrâld is in Frysktalich bernedeiferbliuw en it Nederlânsk wurdt oanbean yn ôfbeakene taalaktiviteiten bygelyks troch in sjongferske, opsisferskes en it foarlêzen fan boekjes.

Sûnt 1 maaie 2008 hat bernedeiferbliuw Bernewrâld dwaande west mei it sertifisearringstrajekt. De fisitaasjekommisje skriuwt yn harren rapport it folgjende: “Wat opfalt is dat de liedsters, alles beneame wat sy sjogge, wat de bern dogge en wat sy tinke dat der mei in bern is.” Dat Bernewrâld it sertifikaat fertsjinne hat, docht bliken út wat de fisitaasjekommisje yn harren konklúzje seit: “Benammen it taalklimaat is sterk. De sfear yn de groep is posityf en feillich.” Sûnt 2000 bestiet de mooglikheid foar pjutteboartersplakken en bernedeiferbliuwen om sertifisearre te wurden op it mêd fan taalbelied. It Sintrum Frysktalige Berne-opfang is oprjochte om plakken dêrby te helpen. It tal plakken dat it taalbelied ynfierd hat, stiet boppe de 120 en is noch altyd groeiende.

Posted on

Jansma en De Jong winne Rely Jorritsmapriis

Rely Jorritsma

It bestjoer fan it Rely Jorritsma Fûns makket bekend dat de sjuery fan betinken is dat dit jier ien ferhaal en ien fers foar in priis fan it Rely Jorritsma Fûns yn oanmerking komme. It winnende wurk is fan Simen de Jong (1942) út Easthim foar it ferhaal ‘Woldien yn Hylpen’ en fan Sytse Jansma (1980) út Harns foar it fers ‘Oprop oan alle Friezen’. Beide priiswinners ha al earder in Rely Jorritsma Fûns-priis yn ’e wacht sleept. Simen de Jong hat yn 2009 mei in ferhaal in priis wûn, wylst Sytse Jansma yn 2006 en yn 2011 in Rely Jorritsma Fûns-priis wûn mei in fers.

De sjuery fan it Rely Jorritsma Fûns bestiet dit jier út Doete Venema (foarsitter), Jaap Krol en Edwin de Groot. De Rely Jorritsma Fûns-priis foar in ferhaal bestiet út in jildbedrach fan € 800,-, wylst de Rely Jorritsma Fûns-priis foar in fers goed is foar in jildbedrach fan € 200,-. It tal ynstjoerings wie dit jier op ’e kop ôf fjirtich: 20 fersen en 20 ferhalen.

Priisútrikking
Op sneon 6 oktober 2012, middeis om twa oere, wurde de prizen fan de Rely Jorritsma Fûns-priisfraach èn fan de Junior Rely útrikt yn de tsjerke fan Bears. Mei troch de muzyk, wurdt it altyd in feestlike en sfearfolle byienkomst. De middei is frij tagonklik foar elk dy’t de Rely in waarm hert tadraacht. De útslach fan de Junior Rely wurdt ynkoarten ek bekend makke. Sjoch foar mear ynformaasje oer de Rely Jorritsmapriis op de site fan de gemeente Littenseradiel.

Posted on

Parseberjocht EBLT

Minister Spies fan ynlânske saken yn de Twadde Keamer

Fryske organisaasjes roppe minister Spies op om wetsfoarstel ‘Gebruik Friese Taal’ troch te stjoeren nei de Twadde Keamer

De 21 Fryske en Nedersaksyske organisaasjes dy’t oansletten binne by it Europeesk Buro foar Lytse Talen (EBLT) yn Ljouwert roppe minister Liesbeth Spies fan Ynlânske Saken en Keninkryksrelaasjes op om it wetsfoarstel fan de ‘Wet gebruik Friese Taal’ sa gau mooglik troch te stjoeren nei de Twadde Keamer.

Earder dizze maaitiid hat de Ried fan Steat reagearre op it wetsfoarstel fan âld-minister Donner en it advys weromstjoerd nei it ministearje. De folgjende stap is it trochstjoeren fan it wetsfoarstel oan de Twadde Keamer foar fierdere behanneling. It foarstel wurdt dêrmei dan ek iepenbier.

It EBLT fynt it fan grut belang dat de minister dit noch foar it kommende simmerreses docht. Mei it advys fan de Ried fan Steate is it wetsfoarstel yn prinsipe klear foar besprek yn de Twadde Keamer en it ûnderwerp is ek net kontroversieel ferklearre troch it parlemint.

Continue reading “Parseberjocht EBLT”

Posted on

EUROPEADA 2012 yn de Lausitz is begûn

Nederlân is dan wol útskeakele by it Europeesk Kampioenskip, dochs fuotbalnijs.

Sneon 16 juny is de EUROPEADA 2012 úteinset. It grutste sportevenemint fan autochtoane minderheden yn Europa. 19 fuotbalteams, 300 frijwilligers, 8 fuotbalstadions, tûzenen gasten, teaterwurkwinkels, in kulturele dei, muzyk, feesten… oant en mei 24 juny sille de Sorben yn de Lausitz (Dútslân) in hiel ferskaat programma oanbiede.

Spitigernôch gjin Friezen of Nedersaksen út Nederlân, mar ûnder oaren wol teams fan Noard Friezen en Denen út Dútslân.

De wedstriden kinne hast “real-time” folge wurde, fia in facebook-side en de thússide www.europeada.eu.

Posted on

Priisútrikking ferhalenwedstryd

Begjin dit jier skreaunen It Skriuwersboun en it Friesch Dagblad in ferhalenwedstryd út foar minsken o/m 25 jier âld. It ûnderwerp: ‘Freonskip en sosjale media’. Ut de ynstjoerde ferhalen hat de sjuery, besteande út Jaap Krol, Sigrid Kingma en Ate Grypstra, fjouwer ferhalen útkeazen. Se binne skreaun troch: Theuna Zwaga, Ijsbrand Drost, Geart Tigchelaar en Meindert Reitsma.

Op freed 15 juny oansteande om 20.00 oere is de priisútrikking. Yn de Gysbert Japixcseal fan Tresoar, yn Ljouwert.

De fjouwer bekroande ferhalen sille dêr troch de skriuwers sels foarlêzen wurde, de sjuery sil harren kar ferantwurdzje en der is in optreden fan Carolien Hunneman út Easterwâlde, mei eigen lietsjes yn it Frysk en it Stellingwerfs.

Elkenien is wolkom op dizze nijsgjirrige literêre jûn. As jim fan doel binne te kommen, dan graach even in mailtsje stjoere: skriuwersboun @ hotmail.com

Posted on

Mercator Network Newsletter

Newsletter number 82 (May 2012)

The Mercator newsletter informs you about the news of the five Mercator Network partners:
* mercator research centre of the fryske akademy
* mercator media
* mercator legislation
* centre for finnish studies
* research institute for linguistics

Focus lies on multilingual regions dealing with regional or minority languages, but also immigrant languages and smaller state languages, with emphasis on language needs arising from migration and globalisation.

Posted on

Nederlân taalt net nei taal

Yn ’e perioade fan tanimmende taalfariaasje leit de Nederlânske oerheid de klam op it Nederlânsk; benammen foar ymmigrantetalen is mar in bytsje romte. Dat is ien fan ’e befiningen út it Language Rich Europe-ûndersyk nei meartaligens, dêr’t hjoed de resultaten fan presintearre wurde.

As ûnderdiel fan in grut ynternasjonaal projekt, Language Rich Europe, dat it taalbelied en de praktyk yn 20 Europeeske lannen ûndersocht, binne Nederlân en dêryn de provinsje Fryslân ûnder de loep nommen. Hoefolle foarsjenningen binne der foar it Nederlânsk en foar oare talen? Hokker rol spilet taal yn it bedriuwslibben? Hoe is it taalûnderwiis regele? Yn Nederlân wurdt in protte omtinken jûn oan it Nederlânsk en dêrneist oan it Ingelsk; oare frjemde talen komme minder oan bar en foar ymmigrantetalen is mar in bytsje romte. It Frysk dêrfoaroer makket yn Fryslân as offisjele taal ûnderdiel út fan it ûnderwiis en ek yn oare domeinen is belied spesifyk op ’e Fryske taal rjochte.

Continue reading “Nederlân taalt net nei taal”

Posted on

Reina Rodina yn Ruslân

Reina Rodina van der Meer foar Liet International nei konferinsje oer kulturele gearwurking yn Ruslân

Op útnoeging fan de Russyske kulturele stichting Russiane is de jonge Fryske sjongeres en muzikante Reina Rodina van der Meer (24) op Twadde Pinksterdei op it fleantúch stapt nei Ruslân om út namme fan Liet International mei te dwaan oan de 6de ynternasjonale konferinsje oer ‘Russysk-Slavyske kultueren en ynterkulturele ynteraksje’. De konferinsje wurdt hâlden yn de stêden Moskou en Bryansk en duorret oant 4 juny. De konferinsje is ornearre foar jong ôfstudearre talint (oant 30 jier) út de wrâld fan de keunsten út Ruslân, de buorlannen fan Ruslân en befreone lannen yn Europa om mei-inoar te praten oer saken as ‘Cultural Identity and Cross-Cultural Communication’, ‘Dialogue of cultures under Globalisation’ and ‘Creative Development of a Person through Art’.

Continue reading “Reina Rodina yn Ruslân”