Europeeske Dei fan de Talen mei rûnetafafelpetear oer “Taal & Rjocht”

Op tiisdeitemiddei 26 septimber fiere it Europeesk Buro foar Lytse Talen (EBLT) en Mercator Europeesk Kennissintrum de Europeeske Dei fan de Talen, mei it tema “Taal & Rjocht”. Dat wurdt dien mei in rûnetafelpetear, poëzy en muzyk. Nei ôfrin is der in hapke en drankje.

Taal & Rjocht

“Fries wil geen Nederlands praten in rechtbank.” Sa kopte it Dagblad van het Noorden op 18 augustus it krante-artikel oer de rjochter dy’t de Fryske eed fan Jan Benedictus net akseptearre. Mar, sa seit Benedictus: “Dat rjocht haw ik.” Taalferskaat en de rjochtbank, hoe sit dat eins?

Yn in rûnetafelpetear sil dêr oer praat wurde mei:

  • Attje Meekma

Kommisjelid yn Fryslân (CDA) en foarsitter fan it Steatekomitee Frysk

  • Jan Benedictus

Ald-wethâlder fan Skarsterlân en yn it nijs fanwegen de Fryske eed yn de rjochtbank

  • Fieke Gosselaar

strafrjochtjurist by de rjochtbank Noard-Nederlân en streektaalconsulent by it Centrum Groninger Taal & Cultuur

Poëzy

Njonken it rûnetafelpetear is der poëzy fan Grinzer dichteresse Fieke Gosselaar, de Drintske dichteresse Ria Westerhuis. Fieke Gosselaar is net allinne strafrjochtjurist en streektaalconsulent, marsyskriuwt ek, sawol yn it Grinzers as yn it Nederlânsk. Ria Westerhuis skriuwt yn de streektaal fan de Reest – de leechlânbeek en grins tuksen Oerisel en Drinte – en yn it Nederlânsk.

Europeeske Dei fan de Talen

De Europeeske Dei fan de Talen is in inisjatyf fan de Ried fan Europa en wurdt sûnt 2001 alle jierren fierd. Yn Europa binne der mear as 200 talen. By de Rie fan Europa binne 81 regionale of minderheidstalen erkend fan mei-inoar 206 taalmienskippen. Dat binne talen lykas it Frysk, it Sorbysk, of it Dútsk dat fan Armenië oant Denemarken yn meardere lannen erkend is.

EBLT en Mercator Europeesk Kennissintrum

De middei wurdt organisearre troch it Europeesk Buro foar Lytse Talen (EBLT) en Mercator Europeesk Kennissintrum foar Meartaligens en Taallearen (ûnderdiel fan de Fryske Akademy). It EBLT is in koepelorgaan dat him ynset foar de promoasje en beskerming fan minderheidstalen yn Nederlân. By it EBLT binne mear as tweintich organisaasjes oansletten dy ‘t harren ynsette foar de posysje fan it Frysk, Nedersaksysk, it Biltsk of it Papiamentu. Mercator Europeesk Kennissintrum foar Meartaligens en Taallearen ûndersiket meartalich ûnderwiis en taallearen yn Europa.

Plak & tiid

It evenemint is iepenbier en fergees tagonklik en sil plakhawwe op tiisdei 26 septimber yn Kafee De Gouden Leeuw yn Tresoar, oan de Bûterhoeke 1, Ljouwert. Ynrin is om 15:30 oere. It programma begjint om 16:00 oere en einiget mei in hapke en in drankje om 17:30 oere.

Underweg met Harm Tiesing op ’t Drouwenerzaand

Zundagmiddag 15 oktober stiet het wark en het leven van Harm Tiesing centraal tiedens het zeuvende diel van de Underwegreeks. Gerrit Boer en Henk Berghuis brengt in elk diel een Drentse schriever under de andacht tiedens een lezing en een wandeling.

Lezen, lustern, kuiern en kieken bij lezing over Drentse schriever Harm Tiesing

Dizze maol stiet Harm Tiesing (1853-1936) met zien gedicht ‘De Kwartiesbaarg’ in het middelpunt. In dit gedicht beschref Tiesing hoe de Kwartiesbaarg, een hoge zaandduun in ’t Drouwenerzaand, an zien naam kommen is.

Op zundagmiddag 15 oktober begunt um 14:00 uur in De Alinghoek een programma over het leven en wark van schriever Harm Tiesing. Het is een middag met veurdrachten, meziek en een wandeling. Te gast bint literatuurhistoricus Henk Nijkeuter en schriefster Suze Sanders. De meziek wordt verzörgd deur Margaretha Kleine. Nao de lezing is der een wandeling over de Kwartiesbaarg (of wat er van over is) en het Drouwenerzaand.

kaorten

Kaorten (€10,-) bint te risserveren bij het Huus van de Taol: https://huusvandetaol.nl/nl/product/harm-tiesing-lezing/.

Underwegreeks

Um de maond wordt een diel van de Underwegreeks onthuld. Bij het Huus van de Taol bint ze veur € 5,- in digitaole oetgave te downloaden. De oetgave over Grietje Clewits is het zeuvende diel van de Underwegreeks en komt oet in oktober. Kiek op https://huusvandetaol.nl/product-categorie/boeken/.

Huus van de Taol

Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het actief en passief gebroek van de Drentse taol in de miest briede betiekenis anpidjert. De missie is körtweg: het stimuleren van het Drèents deur een hiele koppel activiteiten te doen.

Nei seizoen Taal an Taofel begunt met Bert Hadders, Yvonne Bijl en Jenny Anna Linde in Noord-Slien

Al meer as 25 jaor is de combinatie van Drentse schrieverij & meziek en eten geliefd. In het neie seizoen kuj op acht zundagen naor Taal an Taofel in Dwingel en Noord-Slien.

Vrijwilligers van streektaolorganisatie het Huus van de Taol bint drok gangs met de veurbereidingen van het neie seizoen van Taal an Taofel. Op acht zundagen in de winter kunt bezukers naor streektaolschrievers luustern. En ok is der altied meziek en tussen de middag waarm eten.

Taal an Taofel

Taal an Taofel is aal in dezölfde zaolen: Grand Café De Brink in Dwingel en Restaurant-Zalencentrum Wielens in Noord-Slien. Op zundag 8 oktober is de oftrap in Noord-Slien. Het publiek kan luustern naor poëzie en verhaolen in de streektaol van Yvonne Bijl en Jenny Anna Linde. De meziek komp van Bert Hadders. Op 22 oktober kuj naor Dwingel. Bezukers kunt dan genieten van poëzie en verhaolen in de streektaol van Martin ter Denge en Johan Veenstra. De meziek komp van Grunniger Fries Wolma.

In de middagpauze kan elkenien naor het warm buffet. Taal an Taofel begunt um 11.00 uur en stopt um 14.00 uur. De entree is € 20,00. En daor kriej dan koffie/thee en een waarme maoltied veur.

Risserveren

In Noord-Slien is Taal an Taofel op 8 oktober, 12 november, 28 jannewari (2024) en 10 meert (2024). Risserveren kan via reina.zwiers @ planet.nl.

In Dwingel is Taal an Taofel op 22 oktober, 19 november, 4 febrewari (2024) en 3 meert (2024). Risserveren kan via ans.klok @ ziggo.nl of j.oosting01 @ home.nl.

Underweg over Grietje Clewits in Roon: Lezen, lustern, kuiern en kieken bij lezing over Drentse schriefster

As ofsluter van de tentoonstelling ‘Kunstblik op Roden’ in Kunstencentrum K38 is der op zundagmiddag 20 augustus de prissentatie van het zesde diel oet de Underwegreeks. Gerrit Boer en Henk Berghuis brengt in elk diel een Drentse schriever under de andacht tiedens een lezing en een wandeling.

Dizze maol stiet Grietje Clewits met heur gedicht d’Elterbult in het middelpunt. Clewits (1883 – 1962) stun wat in de schaduw van schrievers as Peter van der Velde en Vasalis, maor was slim belangriek veur de Drentse schrieverij. Hoog tied um Grietje Clewits ies veur het voetlicht te brengen.

programma

Op zundagmiddag 20 augustus begunt um 14:00 uur in Kunstencentrum K38 in Roon een programma over het leven en wark van schriefster Grietje Clewits. Het is een middag met veurdrachten, meziek en een wandeling. Te gast bint Anne Doornbos en Martin Koster. De meziek wordt verzörgd deur Leonieke Toering en Jan-Roelof Bathoorn. Nao de lezing is der een wandeling met Willem van der Velde deur het dörp naor het Scheepstra Kabinet in de Scheepstraschool, waor Grietje Clewits jaorenlang veur de klas staon hef.

kaorten

Kaorten (€10,-) bint te risserveren bij het Huus van de Taol: https://huusvandetaol.nl/nl/product/grietje-clewits-lezing/.

Underwegreeks

Um de maond wordt een diel van de Underwegreeks onthuld. Bij het Huus van de Taol bint ze veur € 5,- in digitaole oetgave te downloaden. De oetgave over Grietje Clewits is het zesde diel van de Underwegreeks en komt oet in september.

Huus van de Taol

Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het actief en passief gebroek van de Drentse taol in de miest briede betiekenis anpidjert. De missie is körtweg: het stimuleren van het Drèents deur een hiele koppel activiteiten te doen.

Huus van de Taol en Theaterschuur Linde organiseert Schrieversdagen

In het neie seizoen 2023-2024 gaot het Huus van de Taol en de Theaterschuur Linde de samenwarking an um een kweekplaots van mooie verhalen en gedichten te maken! Veur elkenien die der schik an hef um zölf te schrieven of die plannen hef um dat te gaon doen, maor niet zo goed wet waor te begunnen.

Schrieversdagen

Op twee zaoterdagen (14 oktober en 13 jannewaori) bint er in de Theaterschuur Schrieversdagen. Schrievers, geïnteresseerden en/of leergierige schrievers kriegt dan de meugelijkheid um te praoten over heur wark, neie technieken oet te preberen en met mekaar van gedachten te wisseln over plannen en ideeën. Op dizze zaoterdagen zal het plezier in schrieven veuropstaon, maor het is wal de bedoeling der ok wat van op te steken en nao ofloop met een voldaon gevuul en neie inspiratie op hoes an te gaon.

De begeleiding van de Schrieversdagen is in haanden van Baukje Bloemert, die tot heur pensionering redacteur was bij oetgeverij Het Drentse Boek. De voertaolen op dizze dagen bint Drents en Nederlaands; het is um het even in welke taol schrievers schrieven wilt.

opgeven

Opgeven veur de Schrieversdagen kan via huusvandetaol.nl/schrieversdagen. Kosten bint in totaal €20,- per persoon veur beide dagen. Daor kriej dan ok koffie/thee en lunch veur.

foto: Huus van de Taol

organisatie

Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten wezen waor de gebroekers wies met bint en die de niet-gebroekers waardeert.

Theaterschuur Linde is een initiatief van schrievers Marga Kool en Jan Veenstra. Met de theaterschuur wilt ze heur umgeving een kleinschalige, toegankelijke en betiekenisvolle stee bieden um te genieten van cultuur, natuur en landschap.

Release “Zo’n kerel As Hij” van Sister Sister

De nieuwe single – Zo’n kerel as hij – van Sister Sister is officieel verschenen! De officiële release vindt plaats via de bekende streamingdiensten. Tegelijkertijd verschijnt de videoclip van het nummer.

Sister Sister

Nadat de zussen Melissa en Yonina Hendriks 8 jaar lang in een band hadden gezongen, zijn ze nu al 12 jaar samen duo Sister Sister. Yonina debuteerde in 2016 bij het Drèents Liedtiesfestival als backing vocaliste bij Annemiek Drenth. “Deze ervaring was geweldig en hierdoor had ik de wens om een keer samen met Melissa mee te doen”.

Zo’n kerel As Hij

De zussen zochten contact met tekstschrijver Roy Keuter die speciaal voor de beide zussen samen met Dennis Hendriks een Drents lied schreven die heel goed bij hen paste. De beide zussen zijn hierna samen met Dennis en Roy de studio van Erwin Funke ingegaan en hier ontstond “Zo’n kerel As Hij”. Het is een country-popsong geworden waar Sister Sister zich helemaal in kan vinden.

Tijdens het Drèents Liedtiesfestival werd het nummer enorm goed ontvangen bij de jury en bij het publiek. En nu is de single klaar voor het grote publiek. Tevens zal de bijbehorende videoclip zeer binnenkort overal te zien zijn.

Sister Sister – Zo’n Kerel As Hij

  • Zang: Melissa Hendriks, Yonina Hendriks
  • Tekst: Roy Keuter, Dennis Hendriks, Erwin Funke
  • Muziek: Roy Keuter, Dennis Hendriks, Erwin Funke

Drèents Liedtiesfestval

Het Drèents Liedtiesfestval wordt organiseerd deur de Stichting REUR. Dit songfestival zörgt der veur dat der een brieder anbod komp van neie Drèentstaolige kwaliteitsmeziek.

Stichting REUR mak zuch stark veur de Drèentstaolige meziekcultuur in de bredte en brengt daormet de ansluting tot staand van het Nedersaksisch en Drèents bij aandere (inter-)nationale minderheidstaolen.

De officiële release Ienvold van Emile

Vrijdag verschijnt de nieuwe single ‘IENVOLD’ van Emile! De officiële release vind plaats via de bekende streamingdiensten.

Vorig jaar deed Emile mee aan het Drèents LiedtiesFestival 2022, met het nummer ‘IENVOLD’. Het nummer werd door zijn familie, vrienden en collega’s goed ontvangen. Daarom besloot hij dit nummer op te nemen bij Studio Fonique in Hoogeveen. Ook dit jaar wist hij weer de finale te bereiken met het nummer ‘Argens underweg’.

IENVOLD

Het nummer is vanaf 16 juni 2023 te beluisteren op alle muziek streamingdiensten en wordt hopelijk ook opgepikt door de regionale radiozenders. Er zijn nog plannen om een muziekvideo uit te brengen van het lied.

Het is een onbezorgd en zomers lied dat gaat over het genieten van de kleine en eenvoudige dingen in het leven. Genieten van de zon die schijnt of het ruizen van de bomen. Emile bezingt het allemaal in IENVOLD.

Drèents Liedtiesfestival

Het Drèents Liedtiesfestival wordt organiseerd deur de Stichting REUR. Dit songfestival zörgt der veur dat der een brieder anbod komp van neie Drèentstaolige kwaliteitsmeziek.

Stichting REUR mak zuch stark veur de Drèentstaolige meziekcultuur in de bredte en brengt daormet de ansluting tot staand van het Nedersaksisch en Drèents bij aandere (inter-)nationale minderheidstaolen.

Succesvolle studiedag LT Nedersaksisch op festival Mañana Mañana

Vrijdag 9 juni werd de tweede studiedag van onderwijsbelangenvereniging Levende Talen Nedersaksisch gehouden. Op deze dag konden docenten, vertegenwoordigers van streektaalorganisaties en verdere geïnteresseerden op verschillende manieren actief aan de slag met ideeën voor streektaalonderwijs.

sfeerimpressie studiedag

belang van streektaalonderwijs

Vice-voorzitter Amber Tieck heette de aanwezigen welkom, waarna verschillende gastsprekers vertelden over het belang van streektaalonderwijs. De streektalen, waaronder het Nedersaksisch, staan onder druk, vertelde bijzonder hoogleraar Nedersaksisch Martijn Wieling van de Rijksuniversiteit Groningen. Ouders geven het weinig door aan hun kinderen, door de veronderstelling dat de streektaal hen niets brengt. Maar zo’n 20% van de Nederlanders weet dat het Nedersaksisch een erkende minderheidstaal is die geen verbasterd Nederlands is, maar een eigen oorsprong kent. Wieling vertelde verder over de onderzoeks- en onderwijsinitiatieven in Groningen, waarbij het doorgeven van het Gronings van oud naar jong centraal staat. De app en het lespakket Van Old Noar Jong zijn uit dit onderzoek voortgekomen.

impuls en lespakket

Na Wieling was Mañana Mañana-organisator Gijs Jolink aan de beurt. Met zijn bedrijf De Feestfabriek/Alles Komt Goed BV wil hij de streektaal een impuls geven. Dat de belangenvereniging Levende Talen Nedersaksisch deze dag een plek kreeg op het festival is hier een voorbeeld van. Verder bracht De Feestfabriek al twee Achterhoekse voorleesboeken uit. Ook heeft de Groningse app nu een Achterhoekse variant door de inspanningen van De Feestfabriek: Van Old Naor Jong, waar ook een lespakket speciaal voor 10 lessen streektaal bij hoort.

workshops

Na het plenaire deel gingen de deelnemers zelf aan de slag: een schrijfles van Else Klomps, schrijfster van (Achterhoekse) kinderverhalen, leverde mooie verhalen voor in de les op. Arja Olthof van het Drentse Huus van de Taol liet aan de hand van oud en nieuw ontwikkeld materiaal voorbeelden zien van streektaalonderwijs. In de workshop werden de deelnemers uitgedaagd een onderdeel van de escaperoom te ontcijferen. De workshop Streektaal in het MBO werd door docent Lienke Eenink van het Graafschap College in Doetinchem gepresenteerd. Zij is één van de ontwikkelaars van het zakboekje ‘Eerste hulp bi-j plat praoten’ voor zorgmedewerkers, samen met streektaalorganisatie ECAL. Jordi Jager van NHL/Stenden Hogeschool gaf een demonstratie van het materiaal op onderwijsplatform www.digitaol.nl, een manier om zaakvakken in de streektaal aan te bieden.

Foto: Bram Olde Wieverink / Levende Talen Nedersaksisch

geslaagde studiedag.

De studiedag bood de aanwezigen nieuwe inspiratie over streektaalonderwijs en ideeën voor het aanbieden van streektaal in de les. De organisatie kijkt terug op een geslaagde studiedag.

Levende Talen Nedersaksisch is onderdeel van de Vereniging van Leraren in Levende Talen (VLLT), de belangenvereniging voor leraren in het talenonderwijs in Nederland. LT Nedersaksisch stimuleert het gebruik van streektaal in de les, door laagdrempelige activiteiten te organiseren, gastlessen te geven en lezingen te verzorgen. Op www.ltnedersaksisch.nl zorgt LT Nedersaksisch voor een platform met bestaand materiaal en korte lijnen met organisaties die lesmateriaal in de streektaal (willen) ontwikkelen.

‘Tot De Zun Uutgiet’ van Lisa Harms, winnares Drèents Liedtiesfestival 2023

Lisa Harms (26) heeft met haar ontroerende liedje ‘Tot De Zun Uutgiet’ het Drèents Liedtiesfestival van Stichting REUR gewonnen. Daarmee plaatst ze zich ook meteen voor het Regio Songfestival in Utrecht als afvaardiging van de provincie Drenthe en ze mag naar Italië om daar het Nedersaksisch te vertegenwoordigen op het Europees Songfestival voor Minderheidstalen dat plaatsvindt op het SUNS Europe Festival.

“Dit is een liedje die wil je heel vaak voor de eerste keer wil horen, het is betoverend mooi”.

Jurylid Iris Kroes

Persoonlijk nummer

Lisa over haar winnende lied: Het nummer ‘Tot De Zun Uutgiet’, is een heel persoonlijk nummer. “Het gaat (voor mij) over mijn vader. Hij is plotseling overleden toen ik tien jaar was. Dit was een donkere periode in mijn leven maar het gaat nu weer stukken beter gelukkig. Ik heb het een plekje kunnen geven, maar vergeten doe je het nooit. In het liedje zit de zin “Het mooie an joe missen, is da’k je nooit vergeet” en dat vat denk ik alles samen. Ik hoop dat iedereen die iemand mist, zich kan vinden in dit bijzondere liedje en er kracht uit kan halen”.

“Ik kwam in contact met Roy Keuter. We hebben nummers uitgewisseld en daarna ben ik bij hem thuis geweest. Daar heb ik Roy mijn levensverhaal verteld. Daarna zijn Roy, Dennis Hendriks en ik gaan schrijven en een paar uur later stond ‘Tot De Zun Uutgiet’ op papier. Vervolgens haakte ook Rowdy Prins aan en zijn we de studio ingedoken. Daar gebeurde iets magisch. De melodie van het liedje was er vrijwel meteen en ‘Tot De Zun Uutgiet’ was geboren. Toen ik de demo aan mijn moeder lied horen moest ze huilen”, aldus Lisa.

De kracht van het lied zit in de breekbare stem en oprechte emotie die Lisa in het nummer legt. De trompetsolo, die Lisa zelf speelt, maakt het nummer bovendien bijzonder en uniek. “Ik speel mijn hele leven al trompet en dus we wisten meteen dat dit instrument onderdeel zou worden van het nummer”.

single en videoclip

9 juni komt de single officieel uit. En als kers op de taart zal eveneens de videoclip die Lisa heeft gewonnen uitkomen. Deze wordt eind juni verwacht te verschijnen.

  • Zang: Lisa Harms
  • Tekst: Roy keuter, Dennis Hendriks, Rowdy Prins
  • Muziek: Roy Keuter, Dennis Hendriks, Rowdy Prins

Foto: Crissa Michelle Photography Hoes ontwerp: William Bossong

Drèents Liedtiesfestival

Het Drèents Liedtiesfestival wordt organiseerd deur de Stichting REUR. Dit songfestival zörgt der veur dat der een brieder anbod komp van neie Drèentstaolige kwaliteitsmeziek.

Stichting REUR mak zuch stark veur de Drèentstaolige meziekcultuur in de bredte en brengt daormet de ansluting tot staand van het Nedersaksisch en Drèents bij aandere (inter-)nationale minderheidstaolen.

Marianne Veenstra uit Coevorden komt met een nieuwe single ‘Geef het even wat tied’.

Marianne Veenstra uit Coevorden komt met een nieuwe single ‘Geef het even wat tied’.De 36-jarige vrachtwagenchauffeuse die begin van het jaar nog te zien was in het televisieprogramma ‘Meiden die rijden scoorde wederom hoog met haar inzending tijdens het Drèents Liedtiesfestival, dat op 18 mei 2023 plaatsvond.

Met het prachtige nummer ‘Geef het even wat tied’ kon ze rekenen op de hoogste waardering van de Drentse jury en eindigde ze met een 3e plaats in het algehele klassement.

‘Geef het even wat tied’ is een krachtige rockballad waarin ze haar persoonlijke strijd van de afgelopen maanden in muziek heeft weten te vatten. De waardering die zij ontving kon dan ook niet iets anders leiden dan dat deze single opgenomen en uitgebracht zou worden. ‘Geef het even wat tied’ is een absoluut Drents pareltje dat je raakt.

Drèents Liedtiesfestival

Het Drèents Liedtiesfestival wordt organiseerd deur de Stichting REUR. Dit songfestival zörgt der veur dat der een brieder anbod komp van neie Drèentstaolige kwaliteitsmeziek.

Stichting REUR mak zuch stark veur de Drèentstaolige meziekcultuur in de bredte en brengt daormet de ansluting tot staand van het Nedersaksisch en Drèents bij aandere (inter-)nationale minderheidstaolen.