Zes Ieren maken in Friesland in elf dagen een korte speelfilm

Troch: Elisabeth Post

Galway

Zes filmmakers uit Ierland gaan in Friesland in elf dagen ieder een korte speelfilm maken. Vijf Friese filmmakers doen hetzelfde, maar dan in Ierland.

De elf films worden volgend jaar vertoond tijdens een filmfestival dat op hetzelfde moment plaatsvindt in zowel Leeuwarden als in het Ierse Galway (in 2020 Culturele Hoofdstad van Europa). Het idee voor het maken van de elf films is ontstaan tijdens een reis naar Rijeka in Kroatië, zegt Joris Hoebe van het Friese filmplatform New Noardic Wave (NNW).

Lês fierder op lc.nl

Omrop Fryslân op syk nei de grinzen fan Europa yn in trijelûk oer de Roma, de Sámi en de Val d’Aran

De slogen fan kulturele haadstêd Plovdiv 2019

De ferhâlding tusken de Europeeske minderheden en de EU soe wol in goeie relaasjeterapy brûke kinne. Dy konklúzje is te lûken út de trijelûk FryslânDok dokumintêres dy’t Omrop Fryslân makke mei it each op de Europeeske parlemintsferkiezings fan 23 maaie. Yn de searje ‘De grinzen fan Europa’ wurdt pynlik dúdlik dat minderheden teloarsteld binne yn de Europeeske Uny. De dokumintêres wurde op 5, 12 en 19 maaie útstjoerd troch Omrop Fryslân op NPO2 en op it eigen tv-kanaal.

Yn de jierren ’90 waard noch folop praat oer ‘it Europa fan de regio’s’, mar hjoeddedei lykje de steaten wer foar master op te slaan yn de Europeeske Uny. Nettsjinsteande de offisjele slogan ‘Unity in diversity’ blykt it belang fan de lidsteat foar de EU hieltyd wer sterker te wêzen as dat fan de minsken yn de regio. Dat alteast is it gefoel dat libbet by de trije minderheden dy’t FryslânDok opsocht: de Roma yn Bulgarije, de Sámi yn Sweden en de Aranezen yn Spanje.

Yn it trijelûk ‘De grinzen fan Europa’ siket FryslânDok it antwurd op de fraach wat de minderheidsgebieten oan de EU te freegjen, mar foaral ek te bieden hawwe. By de oprjochting fan de EU wie de ferwachting dat Europa der ek foar de minderheden en de regio’s wêze soe. Dêrby moat de EU faak lavearje tusken it belang fan de minsken yn de regio’s en dat fan de naasjesteaten. It docht bliken dat de Brusselske bestjoerders faak kieze foar it lêste.

De Fryske sjoernalist Onno Falkena gie dwerstroch Europa op syk nei de leafde dy’t minderheden hawwe foar de Europeeske Uny. Fanút Ljouwert wie syn earste logyske halte: de Bulgaarske stêd Plovdiv, Kulturele Haadstêd fan 2019.

Plovdiv is ien fan de âldste stêden fan Europa, in stêd dy’t optilt fan kulturele rykdom, mei tank oan Turkse, Grykske en Russyske ynfloeden. Mar ek de stêd mei it grutste Roma-getto fan Europa. Yn de wyk Stolipinovo wenje 50.000 sigeuners yn earbarmlike omstannichheden. It Europeeske belied fan de lêste 9 jier hat dêr amper wat yn feroare, wylst ûnder ynfloed fan Bulgaarsk nasjonalisme de diskriminaasje earder ta as ôf liket te nimmen. Op it iepeningsfeest fan de Kulturele Haadstêd trof Onno net ien Roma. En yn it getto hearde hy tragyske ferhalen. It biedwurd fan Plovdiv 2019 is ‘zajedno’, Bulgaarsk foar mei-ïnoar. Mar in soad Roma yn it earmoedige getto kinne dat ‘together’-gefoel net diele.

Continue reading “Omrop Fryslân op syk nei de grinzen fan Europa yn in trijelûk oer de Roma, de Sámi en de Val d’Aran”

Europeeske Dei fan de Talen yn Ljouwert

fan: EUNIC

Yn it ramt fan de Europeeske Dei fan de Talen op woansdei 26 septimber 2018 binne jo fan herte wolkom yn it Lân fan Taal yn Ljouwert!

EUNIC Nederland organisearret tegearre mei de Europeeske Kommisje, Lân fan Taal, it Europeesk Buro foar Lytse Talen en Afûk speak-dating, koarte sesjes fan 5 minuten om jo yn ‘e kunde komme te litten mei ferskate talen. Jo kinne gewoan oanskowe by de dosint fan de taal dêr’t jo mear fan witte wolle.

Talen dy’t ûnder oaren oanbean wurde binne: Biltsk, Noard-Frysk, Nenetsk, Papiamentu, Skiermûntseagersk, Gebeartetaal, Welshk, Tsjechysk, Kroätysk, Italiaansk, Poalsk, Spaansk, Eastenryks-Dútsk, Roemeensk, Malteesk, Katalaansk, Hongaarsk, Frânsk, Finsk, Turksk en Retoromaansk.

Wêr: Talepaviljoen MeM en Gysbert Japicxseal Tresoar
Wannear: 26 septimber fan 18.30 – 20.00 oere trochgeand
Tagong: fergees

Dit persbericht is ook beschikbaar in het Nederlands op de website van het Ceske Centrum/Tjechisch cultureel centrum. 

Continue reading “Europeeske Dei fan de Talen yn Ljouwert”

Taletún lûkt tûzenen skoalbern nei Lân fan taal yn Ljouwert

Foto: Afûk
Foto: Afûk

Dit jier is de Prinsetún yn Ljouwert omtsjoend ta in Taletún. De ôfrûne wiken hawwe mear as 3.000 skoalbern in besite brocht oan de Taletún yn Lân fan taal. De kommende tiid sille yn alle gefallen noch goed 1.500 bern in besite bringe oan de Taletún. ‘Der is lykwols noch romte foar mear groepen’, seit Fokke Jagersma, projektlieder foar de Taletún by de Afûk. ‘Basisskoallen en pjutteboartersplakken dy’t har noch net oanmeld hawwe foar in programma yn de Taletún riede wy lykwols wol oan om dat sa gau as mooglik te dwaan. De planning rint rap fol.’ De Taletún is iepen oant ein oktober.

Continue reading “Taletún lûkt tûzenen skoalbern nei Lân fan taal yn Ljouwert”

Dielnimmers Liet International 2018 XXL

logoJûn begjint de 12e edysje fan Liet International yn Ljouwert. Neushoorn is it “place to be” op woansdei 23 maaie. De doarren gean om 20.00 oere iepen en it festival begjint om 20.30 oere. Presentatoaren Willem de Vries en Maeike de Jong sjogge út nei de jûn.
De earste dielnimmers komme al op snein oan, de lêsten pas op tiisdeitejûn. Dat it binne drokke dagen mei oefenjen en sound-checks.
Yn stee fan de normale 9 of 10 dielnimmers, binne der dit jier 14 dielnimmers dy’t op woansdei meidogge. Ferskate talen wienen noch net earder by Liet International te hearren. Wa spylje op Liet International 2018 XXL? Sjoch de list hjirûnder:

Continue reading “Dielnimmers Liet International 2018 XXL”

Akademytún fol b(l)oeiende taalinisjativen

Foarlêsmaraton Frysk Hânwurdboek

De tún fan de Fryske Akademy – tusken Doelestrjitte 4 en 6 – is it plak dêr’t fan freedtemiddei 25 maaie ôf it folsleine – ientalich Frysk – Frysk Hânwurdboek foarlêzen wurde sil. It foarlêzen fan dit wurdboek, dat sa’n 70.000 wurden telt, is ien fan de simmeraktiviteiten fan de Fryske Akademy yn it ramt fan Ljouwert-Fryslân 2018/Lân fan taal.

Taalstipe
De foarlêsmaraton fan it Frysk Hânwurdboek is keppele oan in goed doel, nammentlik in bydrage foar ien of mear laptops foar taalstipe op lokaasje yn Fryslân troch Stichting Lezen & Schrijven. Dielnimmers kinne harren dêrfoar sponsorje litte. Troch it yntegraal foarlêzen fan it wurdboek – en it opnimmen dêrfan –  ûntstiet der in  korpus sprutsen Frysk, dat foar ûndersikers ta nijsgjirrige nije ynsichten liede sil. Alles komt foarby, hiel gewoane wurden, mar ek bysûndere en ferjitten wurden. Dêrmei is it foarlêsprojekt ek in earbetoan oan de Fryske taal. Foar it foarlêzen fan it wurdboek wurde der noch lêzers socht. It folslein yn ‘e macht hawwen fan it Frysk is dêrfoar gjin fereaske.  Wa’t in kertier foarlêze wol – mear as ien mei ek – dy kin him of har opjaan fia: www.fryske-akademy.nl/lf2018 Continue reading “Akademytún fol b(l)oeiende taalinisjativen”

Afûk en Wikitongues bondelje krêften om de taaldiversiteit yn it Talepaviljoen fêst te lizzen

Wikitongues, in organisaasje dy’t him dwaande hâldt mei it sammeljen fan ferhalen op fideo út talen  út de hiele wrâld (de fideo’s binne te sjen op harren YouTube-kanaal), wurket gear mei de Afûk mei as doel om lytse talen te dokumintearjen ta gelegenheid fan Ljouwert-Fryslân 2018 Kulturele Haadstêd fan Europa.

As ûnderdiel fan Ljouwert-Fryslân 2018 Kulturele Haadstêd fan Europa koördinearret de Afûk de aktiviteiten yn it Talepaviljoen MeM. Fan 30 maart oant en mei 28 oktober steane taalmienskippen út de hiele wrâld dêr in wike lang sintraal om harren taal en kultuer te dielen. Muzyk, poëzy, ferhalen en in soad oare uteringen binne dan te finen yn MeM, dêr’t jo ek genietsje kinne fan in hapke en in drankje. Continue reading “Afûk en Wikitongues bondelje krêften om de taaldiversiteit yn it Talepaviljoen fêst te lizzen”

43e Fryske Bûsboekje foar it jier 2018 giet oer ‘Taal’

busboekje_2018_plaatsjeIt nije Fryske Bûsboekje leit yn ‘e winkels! Dit jier is it tema: Taal. Hjirmei slút it Bûsboekje oan by ‘Lân fan Taal’; ien fan ‘e grutte ktiviteiten yn it ramt fan Kulturele Haadstêd fan Europa LF2018.

Leafde foar taal. De Bûsboekjeredaksje hat besocht dat yn byld en wurd te fangen. Jo sjogge wurdwolken fan âlde en nije wurden en kinne lêze oer minsken dy ‘t mei taal wurkje. In spesjaal plak romje wy yn foar de taal fan minsken dy’t it gehoar misse. Op alle siden stiet dêrom in stikje gebeartetaal. Yn it Bûsboekje steane ek in tal LF2018 aktiviteiten oankundige. In fêst plak hawwe de sizwizen, diskear ek yn Fryske streektalen en sels ien yn it Griinslanners.

It Fryske Bûsboekje 2018 is de trijenfjirtichste útjefte. Sûnt 1975 hawwe frijwilligers alle jierren der foar soarge dat Friezen en net-Friezen yn it Frysk harren ôfspraken en kontakten fêstlizze kinne. De earste edysje fan it Bûsboekje is dy fan 1976. Yn it begjin wie it Kristlik Frysk Selskip (KFS) de útjouwer, tsjinwurdich is dat de Ried fan ‘e Fryske Beweging.

Fan it Bûsboekje 2017 binne der 3515 stiks ferkocht. Sûnt de start binne der neffens ús berekkeningen sawat 210.000 Bûsboekjes ferkocht. Dêrmei it it Bûsboekje it bêst ferkochte Fryske boek.

De ôfrûne wike is it Bûsboekje 2018 troch ús frijwilligers alwer rûnom yn Fryslân ferspraat. Ek op guon plakken bûten Fryslân is it Bûsboekje te keap, en fia it webstek kin ek besteld wurde.

 

Útnûging: Stoomkursus Fryslânkunde yn Provinsjehûs

Op tongersdei 23 febrewaris 2017 jout Bert Looper, direkteur fan Tresoar, yn it Provinsjehûs in stoomkursus Fryslân-kunde.
Ankom jier wurde hûnderttûzenen besikers yn it ramt fan Leeuwarden-Fryslân 2018 yn Fryslân ferwachte.

Detail fan brievehaad busbedriuw Albert v.d. Mei (foto: Tresoar)
Detail fan brievehaad busbedriuw Albert v.d. Mei (foto: Tresoar)

Mar binne de Friezen der klear foar? Witte se foldwaande oer de skiednis fan harren eigen provinsje? Kinne se de fragen fan al dy gasten beäntwurdzje? Tresoar, it Frysk histoarysk en letterkundich sintrum, wol elkenien graach byprate oer de nijste ynsichten yn it ûntstean en de ûntwik-keling fan Fryslân. Yn in wiere ‘stoomkursus’ wurde de dielnimmers foarsjoen fan foldwaande bagaazje om as ambassadeur fan Fryslân it jier 2018 troch te kommen.
De kursus bestiet út ferskate eleminten. Continue reading “Útnûging: Stoomkursus Fryslânkunde yn Provinsjehûs”