Tag: Omrop Fryslân

Posted on

Fryske film Bartele Bûse talitten op it Cinekid Festival

De film Bartele Bûse fan Omrop Fryslân Tsjil giet yn premjêre op it Cinekid Festival yn
Amsterdam, it grutste film- en mediafestival foar bern yn de wrâld. It is foar it earst dat in
Fryske fiksjefilm fertoand wurdt by Cinekid.

De ôfrûne moannen is der op de Omrop Fryslân Tsjil-redaksje hurd wurke oan de koarte film ‘Bartele Bûse en de kaam fan Juffer Lize’. It ferhaal komt út ien fan de klassikers fan de Fryske berneliteratuer: Bartele Bûse fan Berber van der Geest. De regisseur fan de film, Halbe Piter Claus is tige bliid mei de wurdearring: “Dat ús earste Frysktalige bernefilm daliks sa’n grut berik hat is fantastysk en soarget foar mear omtinken foar it Frysk en lêzen yn it algemien .”

Filmfestivals
Bartele Bûse is talitten op it Cinekid Festival yn Amsterdam en sil dêr op tongersdei 26 oktober offisjeel yn premjêre gean. Dêrneist is der ek ynternasjonaal omtinken foar de film mei fertoaningen op it KIDS FIRST! Film Festival yn New Mexico en it Universal Kids Film Festival yn Turkije. Bartele Bûse sil ek te sjen wêze op it Noordelijk Film Festival yn Ljouwert.

Bartele Bûse
Wannear’t in magyske kaam yn ’e hannen falt fan de behelpsume kapperssoan Bartele, groeit it hier fan alle klanten op magyske wize fan de iene op de oare dei. Mar as de situaasje út de hân driget te rinnen fanwege de habsucht fan syn heit, hat Bartele de help fan in tovener nedich om de magyske kwestje op te lossen.

Bartele Bûse is yn de krystfakânsje te sjen by Omrop Fryslân en fan 1 jannewaris ôf op Omropfryslan.nl/tsjil om te brûken yn it ûnderwiis.

Posted on

Rûnetafelpetear oer de BFTK yn Den Haach

Dizze tongersdei, op 12 oktober, is der tusken 14:00 en 18:00 oere yn Den Haach in rûnetafelpetear oer de Bestjoersôfspraak Fryske Taal en Kultuer. Meardere lidorganisaasjes fan it EBLT hawwe sprektiid en teffens in position paper yntsjinne.

foto: pixabay

Programma

Der binne fjouwer blokken fan elk in oere, mei de ûnderwerpen:

Kultuer, Wittenskip en Media

  • H. Rijpstra, Omrop Fryslân
  • J. J. Hoebe, Screen Talent Europe
  • M. Hospers, Explore the North
  • N. IJssennagger-Van der Pluijm, Fryske Akademy

Rjochtspraak

  • F. Dijkstra, rjochtbanktolk
  • A.R. Van der Winkel, Rechtbank Noord-Nederland
  • J. Koster, DINGtiid
  • B.G. Kooi, Kooi Advocaten

Underwiis

  • A. Merkuur, Fryske taal en kultuer Rijksuniversiteit Groningen
  • A. Wallinga, Drachtster Lyceum
  • A. P. Walsweer, lectoraat Meertaligheid & Geletterdheid NHL Stenden
  • H. Van der Molen, Firda
  • S. De Boer, Sintrum Frysktalige Berne-opfang

Bestjoer

  • A. Brok, Kommissaris fan de Kening profinsje Fryslân
  • R. De Groot, Komitee fan Eksperts fan it Europeesk Hânfêst foar regionale en talen fan minderheden
  • G. Benedictus, Steatekomitee Frysk
  • A.J. Soepboer, wethâlder Noardeast-Fryslân

Dielnimmers

Twadde Keamerleden dy’t dielnimme:  

  • E.A. Haverkort (VVD)
  • H. Bevers (VVD)
  • R.H. (Romke) de Jong (D66)
  • T.C. (Tjeerd) de Groot (D66)
  • H.M. Palland (CDA)
  • J.P. Kwint (SP)
  • H.E. de Hoop (PvdA)
  • C.A.M. van der Plas (BBB)

Mear ynformaasje

Alle dokuminten (ynklusyf position papers), it folsleine programma en mear ynformaasje is te finen op: https://www.tweedekamer.nl/debat_en_vergadering/commissievergaderingen/details?id=2023A06021

It is in iepenbiere gearsit yn Den Haach, mar it is ek mooglik om it petear live te folgjen.Dat kin mei de livestream fan de Thorbeckezaal:  https://www.tweedekamer.nl/vergaderingen/livedebat/thorbeckezaal

Posted on

Byienkomst oer diversiteit en ynklusy yn Fryslân op 22 juny yn Tresoar

Wat it slavernijferline no mei ús docht. Byienkomst oer diversiteit en ynklusy yn Fryslân

We meie op 1 july dan wol betinke dat it 150 jier lyn is dat Nederlân de slavernij yn de eardere koloanjes ôfskafte, mar hoe wurket dat ferline noch altyd troch yn ús maatskippij? Oer dy fraach organisearret Tresoar op tongersdei 22 juny in temajûn, yn gearwurking mei opinyblêd De Moanne en FryslânDOK, dokumintêreplatfoarm fan Omrop Fryslân. Op dizze jûn wolle we ûndersykje hoe ynklusyf de Fryske maatskippij no echt is. Wurket it slavernijferline noch altyd troch yn ús hâlden en dragen ten opsichte fan minsken mei in ôfkomst fan de eardere wingewesten?

(ûn)lykwurdigens

De Moanne ferskynt healwei juny mei in edysje dy’t folslein yn it teken stiet fan dit tema ûnder de paraplu fan (ûn)lykwurdigens. Yn dizze edysje lêst ûnder mear in grut artikel mei in fraachpetear mei Jaleesa Schiphorst, wichtich adfiseur foar de Pier21-foarstelling Un dia nobo – Wan nyun dey – In nije dei en bestjoerslid Comité 30 juni / 1 juli Fryslân.

Jaleesa Schiphorst is ien fan de gasten op 22 juny. (Byld: omslach Moanne, foto: Linus Harms) 

slavernijferline yn Fryslân

FryslânDOK stjoert ein juny twa ôfleverings út wêryn’t sjoen wurdt nei de trochwurking fan it slavernijferline yn Fryslân. By de slavehannel tinke we gau oan VOC en WIC en ‘dus’ oan Amsterdam, mar ek yn Fryslân wennen keaplju dy’t oandielen hienen yn plantaazjes mei slavenarbeid, of seelju dy’t meiwurken oan it transport fan minsken of guod fan dizze plantaazjes. FryslânDOK praat mei ynwenners fan ús provinsje dy’t woartels ha yn dizze histoarje oer wat sa’n ferline noch altyd mei har docht. Boppedat sjogge de programmamakkers hoe’t de ekonoamyske machtsbasis dy’t yn de koloniale tiid lein waard, noch altyd hannels-ûngelikensens yn stân hâldt – wat bygelyks sichtber is yn it bakje kofje dat wy alle dagen drinke en dat noch altyd in produkt is fan ûnearlike hannel.


Byienkomst oer diversiteit en ynklusy yn Fryslân

Yn kafee De Gouden Leeuw fan Tresoar sjogge en harkje we nei dizze ferhalen en prate dêr fierder oer. De makkers fan De Moanne en FryslânDOK skowe oan, tegearre mei gasten dy’t yn harren ferhalen foarkomme, wêrûnder Jaleesa Schiphorst. Mei har en oaren prate we oer de hâlding dy’t de maatskippij oannimt ten opsichte fan dit tema en hoe’t de media hjir in rol yn spile ha en yn spylje kinne.

De byienkomst begjint om 20:00 oere en is fergees by te wenjen. Wol freegje we dy om in plak te reservearejen yn ferbân mei de beskikberheid. Reservearje kin hjir.

Posted on

Winner Liet sil Fryslân fertsjintwurdigje yn finale Regio Songfestival

Omrop Fryslân sil mei it Fryske songfestival Liet gearwurkje om te kommen ta in artyst dy’t Fryslân fertsjintwurdigje mei op it Regio Songfestival yn Utrecht. In evenemint dat no al folop lanlike bekendheid krijt.

De earste edysje fan it Regio Songfestival hat plak op sneon 4 novimber yn de Stadsschouwburg yn Utrecht. It ynstjoeringstermyn fan Liet ferskoot mei de gearwurking nei 1 augustus wêrtroch’t elkenien langer de kâns krijt om in liet yn te stjoeren.

© Regio Songfestival

Regio Songfestival

Omrop Fryslân en tolve oare regionale omroppen organisearje mei-inoar it Regio Songfestival. Eltse omrop kin in eigen kandidaat oanleverje. De 13 ynstjoeringen stride om de winst yn in grut live-optreden. De ynstek is om de dielnimmers yn de streektaal sjonge te litten. Dy talen fertsjintwurdigje nammentlik de eigenheid fan de regio.

De gearwurking tusken Omrop Fryslân en Liet is dêrmei in logyske set sizze foarsitter fan Liet Frans Veltman en einredakteur Sybren Terpstra fan Omrop Fryslân: “Troch de gearwurking wolle we besykje it Fryske liet nei in heger nivo te tillen. Dielnimming fan de Fryske winner oan it Regio Songfestival en it optreden op in poadium dat lanlik op telefyzje en online te sjen wêze sil, kin in grutte ympuls jaan oan it Frysk liet. It soe geweldich wêze dat in Fryske dielnimmer úteinlik it festival yn Utrecht wint en lanlik by de regionale en lanlike stjoerders te hearren is. We hoopje dat dit Fryske artysten ferliede sil om mei te dwaan oan ús eigen Liet 2023 yn oktober.”

Oanmelde foar Liet én it Regio Songfestival

De finale fan Liet sil plakhawwe op tongersdei 12 oktober yn poppoadium Neushoorn. Mei dy nije, en dus eardere, datum is mear romte oant de finale fan it Regio Songfestival.

Oanmelde foar Liet kin hjir en is noch mooglik oant 1 augustus. De finale fan Liet wurdt live útstjoerd op telefyzje by Omrop Fryslân. De úteinlike winner wurdt bepaald troch in profesjonele sjuery en it publyk.

Posted on

Fryske studinten yn ‘e FryslânDOK ‘Fan it nêst ôf’ te sjen op 15 en 16 april

Foar in stúdzje oan de universiteit of it HBO ferlitte in protte Fryske jongeren de provinsje. Mar ienkear ‘om utens’ beslút in lytse groep har oan te sluten by in Fryske studinteferiening. Wêrom dogge se dat, frege de Grinzer filmmakker Anne van Slageren him ôf. Hy socht Fryske studinten op yn trije stêden. De FryslânDOK ‘Fan it nêst ôf’ is te sjen op 15 en 16 april by NPO2 en Omrop Fryslân.

Fryske studinteferienings
Eartiids wiene it der mear, mar no binne der noch trije Fryske studinteferienings yn Nederlân: Aldgillis yn Delft, Bernlef yn Grins en WSSFS yn Weinum, oftewol Wageningen. Mei-inoar in pear hûndert jongeren fan Fryske komôf binne der lid fan. Se ferlieten Fryslân, mar slute har dochs oan by in Fryske studinteferiening. Anne van Slageren, yn syn eigen stêd Grins bekend mei Bernlef, frege him ôf wat harren beweecht. Is it bepalend foar harren ûntwikkeling, is it de taal, binne se ûnwennich? Is it in foarm fan nasjonalisme, of binne en wurde se júst foarútstribjend yn harren oanpak en mentaliteit? Dêryn fuorre troch in identiteit fan ferskate lagen, harren provinsjale achtergrûn en de globalisearjende wrâld dêr’t se diel fan útmeitsje.

wrâldpiken
Van Slageren gie foar FryslânDOK nei it Krystkongres yn Frjentsjer, in jierliks treffen fan de Fryske studinteferienings. Yn de film folget er trije studinten út Delft, Grins en Wageningen. Ek spruts er emearitus-heechlearaar Fryske taal en letterkunde Goffe Jensma. Yn ‘Fan it nêst ôf’ wurdt de sjogger meinommen yn it libben fan de jonge ‘wrâldpiken’ – teminsten, sa omskriuwt ien fan de studinten harsels mei in knypeach nei de ynwenners fan de Fryske Wâlden.

Fryske studinten fan WSSFS. Foto: Anne van Slageren

FryslânDOK ‘Fan it nêst ôf’
Sneon 15 april NPO2 15.30 oere (werhelling 16 april 13.10 oere)
Snein 16 april Omrop Fryslân 17.00 oere (werhelling alle oeren)
FryslânDOK wurdt Nederlânsk ûndertitele.

Posted on

Folgje alles oer de ferkiezingen by Omrop Fryslân

Mei it programma Fryslân Kiest bringt Omrop Fryslân elkenien as earste op ’e hichte oer de Provinsjale Steateferkiezingen fan 15 maart. De útslaggejûn is live te folgjen by Omrop Fryslân, mei prognoazes, útslaggen en analyzes.

Yn de oanrin nei de ferkiezingen jout Omrop Fryslân yn ferskate programma’s omtinken oan de ferkiezingen.

Debatten yn It Polytburo

Fan 6 oant en mei 10 maart ûntfange Andries Bakker en Eric Ennema yn de studio fan It Polytburo tal fan politike gasten. Listlûkers fan alle partijen skowe oan en debattearje oer ûnderwerpen dy’t op it stuit spylje. Tink oan de Lelyline, lânbou en stikstof, wynmûnen, iepenbier ferfier en de Fryske taal en identiteit. De debatten yn It Polytburo binne jûns fan 17.30 oere oant 18.00 oere live te sjen by Omrop Fryslân.

Ferkiezingsdei

Op 15 maart, de dei fan de ferkiezingen, sit Omrop Fryslân derboppe-op. De hiele dei is alles te folgjen yn in liveblog op Omropfryslan.nl en de Omrop-app. Live út it Provinsjehûs yn Ljouwert folget Omrop Fryslân it tellen fan de stimmen, de earste tuskenútslaggen en de foarriedige einútslaggen, mei reaksjes en analyzes. Fryslân Kiest set om 20.00 oere útein, de presintaasje leit yn hannen fan Andries Bakker en Jan Dirk de Haan. De dei nei de ferkiezingen is ek alles te folgjen yn in liveblog mei ûnder oare mear reaksjes en fierdere útslaggen.

Fryslân Kiest – Foto: Omrop Fryslân

Fryslân Kiest is in programma yn gearwurking mei RTV NOF. It programma is op 15 maart fan 20.00 oere oant 01.00 oere op radio, telefyzje, Omropfryslan.nl en de Omrop-app te folgjen. Sjoch foar alle ynformaasje op Omropfryslan.nl/ferkiezingen.

Posted on

Franeker Diktee, Trinus Riemersma-dei en Franeker Woordeboek nominearre foar Taalpriis Waadhoeke

It Franeker Diktee, de Trinus Riemersma-dei en it Franeker Woordeboek binne nominearre foar de Taalpriis Waadhoeke. Dat hat de sjuery fan de priis bekend makke. De earste Taalpriis fan de fjouwertalige gemeente wurdt op 21 febrewaris, de UNESCO Dei fan de Memmetaal, útrikt op de Waadhoekster Taledei yn de biblioteek fan Frjentsjer.

Dy dei is der yn de biblioteek fan Frjentsjer fan 20.00 oant 22.00 oere in feestlik programma om de meartaligens fan de gemeente – mei neist it Nederlânsk ek ryk oan it Frysk, Bildts en Franekers – te fieren. De priis bestiet út in keunstwurk fan keramist Paulien Ploeger, spesjaal foar dizze priis makke.

De sjuery bestiet út trije minsken dy’t in protte mei taal en meartaligens dwaande binne: Jitske de Hoop (beliedsadviseur Fryske taal en kultuer en meartaligens by Omrop Fryslân), Sannah Debreczeni (trainee Frysk en meartaligens by Provinsje Fryslân) en Gerard de Jong (meartalichheidskoördinator by gemeente Waadhoeke).

“’t Idee achter de jaarlikse taalpriis en taaldâg is ’t ferskiet an ôns talen te fieren en sien late hoefeul at d’r gebeurt an taalpromoasy en -inisjativen,” seit De Jong. “En dat is best slaagd. Wij hewwe soafeul mooie, inspirerende en orizjinele nominasys kregen; ’t waar ’n hele haister om d’r drie út te pikken.”

Nominaasjes

Ut alle ynstjoerings binne trije nominaasjes keazen dy’t kâns meitsje op de taalpriis:

  • It Genoatskap foar ut Behoud fan ut Franekers, foar it yn novimber 2022 hâlden Franeker Diktee;
  • de Academie van Franeker, foar “In dei mei Trinus Riemersma” (oktober 2022);
  • Wim Aalbers foar it skriuwen fan it Franeker Woordeboek, dat ein 2021 presintearre waard.

Feestlike jûn

De nominaasjes wurde taljochte en yn it sintsje set op tiisdei 21 febrewaris, yn de biblioteek fan Frjentsjer. Fan 20.00 oant 22.00 oere (ynrin fan 19.30 oere ôf) is der in feestlik programma mei û.o. in meartalige pubkwis troch Douwe Gerlof Heeringa, en fansels de útrikking fan de taalpriis oan de winner, troch taalwethâlder Jan Dijkstra.

Elkenien is wolkom, de tagong is fergees.

Posted on

Sjochtip – FryslânDOK: ‘Is hjir noch wat te rêden?’

Op it ‘Friesen-droapen’, dat eltse trije jier op it Dútske eilân Helgolân holden wurdt, komme Friezen byinoar út alle wynstreken: fan it Hollânske West-Friesland oant Nordfraschlönj oan de Deenske grins. De Fryske taal en kultuer stiet ûnder druk. ‘Is hjir noch wat te rêden?’ is dêrom de fraach fan FryslânDOK, dat op syk giet nei in nij Frysk ferhaal. Te sjen op 10 en 11 desimber by NPO2 en Omrop Fryslân.

Klik hjir foar de trailer. Lês de folsleine sjochtip fia dizze link.

Posted on

Fryske ynsprekmaraton fan start

Yn it Frysk prate tsjin dyn mobile telefoan of in app? Dat is no net mooglik. De Fryske ynsprekmaraton moat dêr feroaring yn bringe. Op 27 oktober joech Deputearre Sietske Poepjes it symboalyske startskot tegearre mei de Fryske flogger Eduard Rekker by it radioprogramma Goeiemiddei fan Omrop Fryslân. Mei dit projekt wol de provinsje yn ’e mande mei harren partners 300 oeren ynsprutsen Frysk sammelje. Elkenien dy’t Frysk praat kin meidwaan op ynsprekmaraton.frl. De Fryske ynsprekmaraton rint oan 21 febrewaris 2023, de ynternasjonale dei fan de memmetaal.

“Foar de takomst fan it Frysk is it wichtich dat wy it Frysk ek brûke kinne yn ús kommunikaasje mei de mobile telefoan of apps. Sa bliuwt ek de nije generaasje it Frysk brûken en bliuwt de taal fitaal. Mei dizze ynsprekmaraton kinne wy in grutte stap sette om it Frysk ek digitaal in plak te jaan. Ik nûgje alle Friezen út om harren stim hearre te litten.

Deputearre Sietske Poepjes

Foar it behâld fan de Fryske taal is it wichtich dat Friezen de taal ek yn de digitale wrâld brûke kinne. Mei de ynsprekmaraton wurket de provinsje oan in digitale samling fan yn it Frysk sprutsen sinnen. Sa’n ‘dataset’ is de basis foar it meitsjen fan spraaktechnology. Foar in goede dataset binne sa’n 300 oeren sprutsen Frysk nedich. De provinsje makket hjirfoar gebrûk fan de software Mozilla Common Voice. Mei dizze dataset kin bygelyks in technologybedriuw spraakstjoerde tapassingen meitsje foar de Fryske taal. Ek hobbyisten kinne der mei oan ’e slach.

Ynsprekmaraton.frl

Elkenien dy’t Frysk praat kin online sinnen ynsprekke op de webside: ynsprekmaraton.frl. Dat kin simpel fia sawol de telefoan, tablet of kompjûter. Ferskillen yn regionale útspraak binne gjin probleem. Dat is krekt wichtich by it opbouwen fan de dataset. Sa is it ek wichtich dat der sawol mannen- as frouljusstimmen opnommen wurde yn alle leeftiden. Der is oant no ta 135 oeren oan materiaal sammele.

Eduard Rekker, de Fryske flogger, en deputearre Sietske Poepjes jouwe it startskot foar de ynsprekmaraton. foto: provinsje Fryslân

Om de Fryske ynsprekmaraton bekend te meitsjen ûnder de Friezen reizget Eduard Rekker, de Fryske flogger en ambassadeur fan it projekt, mei syn ynsprekcamper by ferskate eveneminten in Fryslân del. Ek binne der ferskate flogs om Friezen op te roppen om mei te dwaan oan de ynsprekmaraton. De provinsje wurket foar dit projekt gear mei Mozilla Common Voice, Afûk, Fryske Akademy, NHL Stenden, Omrop Fryslân, RUG Campus Fryslân en Tresoar. 

Posted on

Lês-mar-foar-wiken feestlik ôfsluten

Yn de moanne septimber wiene de Lês-mar-foar-wiken en waard der troch de hiele provinsje foarlêzen oan pjutten op sa’n 400 pjutteboartersplakken, bernedeiferbliuwen en by gastâlden. De feestlike ôftraap wie op 3 septimber mei it grutte Tomke Foarlêsfeest by paviljoen MeM yn Bûtenpost. Freed 30 septimber wiene de lêste foarlêsaktiviteiten en waard de foarlêsmoanne yn styl ôfsletten mei de foarstelling ‘Tomke syn pyamadei’ fan Geartsje Douma yn de biblioteek fan Grou.

Yn totaal binne der tidens de Lês-mar-foar-wiken mear as 25.000 Tomke-boekjes útdield oan Fryske pjutten. Yn de Stellingwerven binne dêrneist noch 1000 Stellingwerfske boekjes útdield. Tagelyk wiene der de hiele moanne septimber nije Tomke-útstjoeringen op Omrop Fryslân te besjen en wiene der flochs fan Tjitsfloch oer de ferskes en ferhaaltsjes út it Tomke-boekje. By de Fryske biblioteken koene bern nei foarstellings fan Tomke-skriuwster Geartsje Douma, sjongeres Janneke Brakels en De Vertellende Piano.

Foto: Hippe kiek fotografie by Sjoeke

‘Wy sjogge werom op in prachtige en suksesfolle earste edysje fan de Lês-mar-foar-wiken’, seit Hieke Rienstra, projektkoördinator foarskoalsk by de Afûk. ‘Earder waarden de foarlêsaktiviteiten en in nij, fergees Tomke-boekje foar alle Fryske pjutten byelkoar brocht yn de Fryske Foarlêswike, mar om’t de organisaasje feroare is, wie it ek de tiid foar in nije namme en opset.’ Yn 2023 binne der yn septimber wer de Lês-mar-foar-wiken mei fansels in nij Tomke-boekje en in hiel soad leuke foarlêsaktiviteiten foar pjutten.

De Lês-mar-foar-wiken binne in inisjatyf fan de Tomke-wurkgroep. De algemiene koördinaasje fan it projekt is yn hannen fan de Afûk en FERS. Omrop Fryslân, Cedin en Sintrum Frysktalige Berne Opfang (SFBO) soargje foar promoasje en fersterking.