Nieuw: Sprachen unter der Lupe – Saterfriesisch und Niederdeutsch

Wist je dat de Friezen vroeger een eigen naam voor de stad Oldenburg hadden? Of waarom er in de veengebieden in Noord-Nederland en Noord-Duitsland veel plaatsnamen zoals Moskou en Korea voorkomen? Of hoe scholen hun leerlingen met succes het Fries en Nedersaksisch bijbrengen?

In de Duitstalige bundel “Sprachen unter der Lupe: Saterfriesisch und Niederdeutsch” geeft een veelzijdig team van 23 auteurs antwoord op deze vragen en op vele andere die te maken hebben met de twee inheemse talen van Noord-Duitsland. Het boek bevat niet zowel inleidende informatie als vele nieuwe ontdekkingen op het gebied van het Saterfries en het Nederduits, verwante talen in Duitsland en Nederland, en de cultuur en geschiedenis die met deze talen samenhangen.

“Sprachen unter der Lupe: Saterfriesisch und Niederdeutsch” is geschreven ter ere van het 50-jarig bestaan van de Oldenburgische Landschaft, die het bestuderen en bevorderen van het Saterfries en Nederduits tot haar kerntaken rekent.

Sprachen unter der Lupe. Foto: Henk Wolf.

Bibliografische informatie

  • Titel: Sprachen unter der Lupe. Saterfriesisch und Niederdeutsch.
  • Redactie: Henk Wolf
  • Auteurs: Bouke Slofstra, Edith Sassen, Eric Hoekstra, Grietje Kammler, Han Nijdam, Heinrich Siefer, Henk Wolf, Ingeborg Remmers, Janke Singelsma, Jordi Jager, Maaike Pulles, Marc van Oostendorp, Marion Erdmann, Martijje Lubbers, Mirjam Günther, Nordfriisk Instituut, Oebele Vries, Stephen Laker, Tessa Leppers, Thees Becker, Tsan Tsai Chan, Ydwine Scarse en Yoïn van Spijk (met een voorwoord van Jörg Peters).
  • Jaar: 2025
  • Uitgever: Seelter Buund, Eisenbahnstraße 2, 26683 Saterland
  • ISBN: 978 3 00 081864 6
  • Pagina’s: 120
  • Prijs: 10,00 euro

Het boek is in Nederland te koop bij de boekhandel van de Afûk in Leeuwarden. In Duitsland is het in elke boekhandel te bestellen. Bestellingen uit alle Europese landen zijn mogelijk via het Seeltersk-Kontoor in Ramsloh.

Slagge ekskurzje nei it Sealterlân

Op freed 29 novimber gie in bus mei fertsjintwurdigers fan de EBLT-lidorganisaasjes nei gemeente Saterland yn Dútslân, om mear te learen oer it Sealterfrysk, it Seelterfräisk. De ekskurzje wie organisearre troch it EBLT en Mercator Europeesk Kennissintrum. It doel fan de ekskurzje wie om mear te learen oer de taal, de erkenning en de taalbefoardering.

Groepsfoto foar it Sealterfryske kultuerhûs, yn Skäddel. Foto: EBLT


Moeting mei Sealterfryske fertsjintwurdigers

Moarns yn it Riedhûs yn Ramsloh/ Roomelse stie de kofje klear en waard de groep wolkom hjitten troch boargemaster Thomas Otto. Dosinte Edith Sassen fertelde oer de lesmetoade foar de basisskoalle, Seeltersk Lopt, en sette de groep drekst oan it wurk om op boartlike wize it Sealterfrysk te learen. Ynstek is om de lessen op in positive wize te jaan: “Saterfriesisch macht Spaß!” Henk Wolf, wissenschaftlicher Beauftragter für Saterfriesisch, fertelde oer de taalsituaasje en it wurk fan it Seeltersk Kontoor foar it befoarderjen fan de taal en it taalûnderwiis.

Nei it middeisiten, koe it it typyske Dútske iten fertrêde wurde yn ‘e frisse lucht by it Seelterlounde Leerpaad, yn Sedelsberg/Seedelsbierich. Yn it park stiene rûnom twatalige ynformaasjebuorden (Dútsk en Sealterfrysk) om net allinne te learen oer de natoer yn Sealterlân, mar ek oer de taal.

De dei waard ôfsletten mei kaffee und kuchen by it Seelter Buund yn it Seelterfraïske Kulturhuus, yn Scharrel/ Skäddel. Foarsitter Stephan Dannebaum fertelde oer it Seelter Buund, dat mear as 300 leden hat. Karl-Peter Schramm en Johanna Evers fertelden oer EBLUL (European Bureau for Lesser Used Languages), de Dútske ôfdieling fan it EBLT, dat dizze desimber opheft wurde sil, mei’t der oare organisaasjes en ynstituten binne dy’t de taalminderheden yn Dútslân fertsjintwurdigje, bygelyks de Minderheitenrat en Minderheitensekretariat, dy’t sûnt 2005 jier bestean. By de ôfsluter kaam de Sealterfryske les fan de moarns goed te pas, mei’t der doe mei-inoar it Sealterfryske folsliet songen waard, it Seelter Läid.

foto’s: EBLT

It Seeltersk Kontoor hat ek oer de besite skreaun yn Sprachminderheiten aus den Niederlanden besuchen das Saterland

Dai fon do Seelter/ Dei fan it Sealtersk

Op sneon 24 juny organisearret de Fryske Akademy en it Seeltersk-Kontoor in sympoasium oer it Sealterfrysk, de ‘Tag der Saterfriesen/ Dai fon do Seelter’. It hat plak yn Roomelse (Dútsk: Ramsloh) yn Sealterlân en is ornearre foar in breed publyk. It kongres is fergees tagonklik.

Oer it Sealterfrysk

It Sealterfrysk is it iennichste Frysk dat noch oer is fan it East-Frysk, dat eartiids praat waard tusken de Lauwers en de Wezer. It Sealterfrysk wurdt sprutsen yn Sealterlân, in streek dy’t tusken Oldenburch en Papenburch te finen is. It Sealterfrysk is in taal dy’t swier bedrige is. Der binne noch in foech 1000 – 1500 sprekkers.

Programma

It programma wikselet publykslêzingen ôf mei aktiviteiten fan de Seelter Buund, lykas in kwis, in sketch, folksdûnsjen en sjongerij fan skoalbern. Út Mercator wei sil Katharina Thomas in lêzing jaan, en Bouke Slofstra (Lingua Slofstra) en Eric Hoekstra (Fryske Akademy) steane lyksa op it program. De dei, dy’t fergees tagonklik is, wurdt ôfsletten mei in lêzing yn de Johanniterkapel. It programma kinne jo hjir besjen (pdf).

Sealterfryske grammatika

Op dit stuit is de Fryske Akademy dwaande mei de produksje fan in Ingelske grammatika fan it Sealterfrysk. It projekt wurdt foar in part betelle troch it Niedersächsisches Ministerium für Wissenschaft und Kultur, de Bundesbeauftragte für Kultur und Medien en de gemeente Saterland (Sealterlân). It giet hjir om in jiersubsydzje, dêr’t de Fryske Akademy yn 2021 en 2022 ek al de hân op lei, yn gearwurking mei Henk Wolf (Oldenburgische Landschaft). It projekt wurdt útfierd troch Bouke Slofstra fan taalburo Lingua Slofstra en Eric Hoekstra út ‘e Fryske Akademy wei. Earder al wurken hja oan de Dútsktalige grammatika fan it Sealtersk, de Sprachlehre des Saterfriesischen 2022

Oanmelde

Oanmelde foar it fergese publykskongres op 24 juny 2023 yn Ramsloh (DE) kin fia frou T. Kalsbeek, kalsbeek@saterland.de. Mear ynformaasje kinne jo fine op de website fan it Seeltersk-Kontoor fan de Oldenburgische Landschaft.