Sichtberhyd sentraal op Streektalekonferênsy 2023

Op 22 september 2023 organiseart de Stichting Nederlandse Dialecten (SND) in samenwerking met de Nederlandse Taalunie, provînsy Fryslân en gemeente Waadhoeke hur jaarlukse streektalekonferênsy. De konferênsy fyndt plak op ut gemeentekantoar fan Waadhoeke in Franeker en het as tema: ‘Streektaal in sicht: sichtberhyd fan streektalen in ‘e openbare rúmte.’

sichtberhyd fan streek- en minderhydstalen en dialekten

Tidens de konferênsy – dy een kear in ut jaar, ôfwisselend in Nederlân en Flaanderen, houwen wurdt – laat un keur an sprekers hun licht skine over de sichtberhyd fan streek- en minderhydstalen en dialekten.

Wat binne de bêste foarbeelden? Wat binne de falkulen? Wat leart wetenskappeluk ondersoek ôns over nut en noadsaak fan ut fergroaten fan de sichtberhyd fan un kleine(re) taal? Wetenskappers, ondersoekers, taalpromoators, bestuerders, dichters en muzisy: allegaar sille se op hun eigen wiize ingaan op dit tema, dat met recht aktueel noêmd wurde mag.

Provînsy Fryslân sette de ôflopen jaren stevug in op ut promoaten fan de sichtberhyd fan ut Frys en de streektalen. Ok de keuze foar de gasthear, gemeente Waadhoeke, is nyt toefallug: un unike meartaluge gemeente, met naast ut Nederlâns ok ut Frys, ut Bildts en ut Franekers binnen de gelederen.

Stichting Nederlandse Dialecten

De SND het um inspannen om un bijster farjeard, interessant en learsum programma samen te stellen. Dêrnaast wurdt de nije Streektaleatlas fan provînsy Fryslân presenteard, en wurdt un tipke fan ‘e sluier oplicht over de nije digitale infrastruktuer foar ut Bildt.

Opgeve

Beroepsmatug òf frijwillug bezug met streektaal, praktys òf akademys òf as partikulier interesseard in alles wat met streektaal te maken het? Dan is disse dag niet te missen! Opgeve kan fia Programma Streektaalkonferênsy 22 september 2023 – Stichting Nederlandse Dialekten.

Programma

  • 9.30 uur inloop
  • 10.00 uur welkom door meertaligheidscoördinator Gerard de Jong en opening door wethouder gemeente Waadhoeke Jan Dijkstra
  • 10.15 uur gedeputeerde Provincie Fryslân Eke Folkerts: sichtberens impuls Provincie Fryslân en aanbieding streektaalatlas
  • 10.30 uur Mirjam Vellinga (Afûk): Frysk op ‘e dyk – De rol van zichtbaarbeid in het taalpromotiebeleid van de Afûk.
  • 11.00 uur koffie/thee
  • 11.30 uur Janke Singelsma en Jolanda Verhoef (NHL Stenden): Meertaligheid in beeld – Een inkijkje in scholen en bibliotheken
  • 12.00 uur Sibrecht Veenstra (NHL Stenden): LoCALL – Taallandschappen in het onderwijs
  • 12.30 uur Dichter fan Fryslân Sigrid Kingma
  • 12.45 uur lunch (bij mooi weer is de bus van het mobiele SPRAAKLAB van de RUG buiten te bezichtigen en beschikbaar voor een demonstratie)
  • 14.00 uur Renate Snoeing (Huus van de Taol): Drents in het openbaar
  • 14.30 uur Wethouder gemeente Urk Freek Brouwer: de Urker taal in publiekscommunicatie
  • 15.00 uur koffie/thee
  • 15.15 uur Veronique De Tier (INT) en Geert Dehaes (Brusseleir): Van tweetalige straatnaamborden tot dialectadvertenties. Dialect in het straatbeeld in Vlaanderen en Brussel

Rapport oer taalkontaktfariëteiten yn Fryslân

De Fryske Akademy hat yn opdracht fan ’e Taalunie in ûndersyk útfierd nei de taalkundige posysje en it funksjonearjen fan ’e saneamde kontaktfariëteiten Frysk-Nederlânsk yn Fryslân. It ûndersyk leit yn it ferlingde fan it Implementatieplan taalvariatie van het Algemeen Secretariaat van de Taalunie. It beskriuwen fan taalfariaasje is ien fan ’e beliedslinen yn dat plan. Continue reading “Rapport oer taalkontaktfariëteiten yn Fryslân”

Misser Taalunie: Nedersaksisch en Limburgs genegeerd

XvL-Odm4_400x400Onlangs verscheen de rapportage van een recent Taalunie-onderzoek naar de Staat van het Nederlands. Het staat er goed voor, het Nederlands hoort met 24 miljoen sprekers ‘bij de 40 grootste talen ter wereld’ – zij het als 40ste. Leuk om te weten. Maar er ontstond irritatie over het doodzwijgen van het Limburgs in het rapport. Respondenten zijn tot het Nederlands gerekend als zij ‘dialect’ spreken. Tot het laatste rekent de Taalunie kennelijk ook het Limburgs en noemt die taal niet, zeker niet als officieel erkende taal. Dat is in lijn met oude reflexen – de Taalunie wilde eerder al het Limburgs niet erkend zien.

Ook in het noorden en oosten van Nederland is er ongenoegen, want de Taalunie heeft het evenmin over het Nedersaksisch. Maar wij doen dat wel en willen net als de Limburgers ook onze taal expliciet in het onderzoek betrokken zien. Wij steunen de Limburgers in hun protest op http://www.petitie24.nl/petitie/1013/wij-spreken-limburgs.

Inmiddels kwam de Taalunie met sussende woorden: men wil praten met een selectie van verontruste personen die voor het Limburgs in de bres gesprongen zijn. Citaat: ‘De Taalunie vindt aandacht voor taalvariatie binnen Nederland en Vlaanderen van groot belang en wil deskundigen daar uiteraard bij betrekken.’

Dat belooft wat, zou je denken, maar dit is het punt natuurlijk niet. De Taalunie heeft iets recht te zetten. Ze moet het Nedersaksisch en Limburgs expliciet betrekken in het onderzoek. Het Europees Handvest van de Raad van Europa erkent immers het Limburgs en het Nedersaksisch als regionale talen en de Nederlandse overheid heeft dat handvest geratificeerd.

Hans Gerritsen & Henk Bloemhoff, voorzitter resp. secretaris van SONT (Streektaalorganisaties Nedersaksisch Taalgebied)

Goffe Jensma, Hoogleraar Friese Taal en Cultuur/Hoofd van het Bureau Groninger Taal en Cultuur

Froukje de Jong-Krap, voorzitter Europeesk Buro foar Lytse Talen