Posts

Posted on

Slagge ekskurzje nei it Sealterlân

Op freed 29 novimber gie in bus mei fertsjintwurdigers fan de EBLT-lidorganisaasjes nei gemeente Saterland yn Dútslân, om mear te learen oer it Sealterfrysk, it Seelterfräisk. De ekskurzje wie organisearre troch it EBLT en Mercator Europeesk Kennissintrum. It doel fan de ekskurzje wie om mear te learen oer de taal, de erkenning en de taalbefoardering.

Groepsfoto foar it Sealterfryske kultuerhûs, yn Skäddel. Foto: EBLT


Moeting mei Sealterfryske fertsjintwurdigers

Moarns yn it Riedhûs yn Ramsloh/ Roomelse stie de kofje klear en waard de groep wolkom hjitten troch boargemaster Thomas Otto. Dosinte Edith Sassen fertelde oer de lesmetoade foar de basisskoalle, Seeltersk Lopt, en sette de groep drekst oan it wurk om op boartlike wize it Sealterfrysk te learen. Ynstek is om de lessen op in positive wize te jaan: “Saterfriesisch macht Spaß!” Henk Wolf, wissenschaftlicher Beauftragter für Saterfriesisch, fertelde oer de taalsituaasje en it wurk fan it Seeltersk Kontoor foar it befoarderjen fan de taal en it taalûnderwiis.

Nei it middeisiten, koe it it typyske Dútske iten fertrêde wurde yn ‘e frisse lucht by it Seelterlounde Leerpaad, yn Sedelsberg/Seedelsbierich. Yn it park stiene rûnom twatalige ynformaasjebuorden (Dútsk en Sealterfrysk) om net allinne te learen oer de natoer yn Sealterlân, mar ek oer de taal.

De dei waard ôfsletten mei kaffee und kuchen by it Seelter Buund yn it Seelterfraïske Kulturhuus, yn Scharrel/ Skäddel. Foarsitter Stephan Dannebaum fertelde oer it Seelter Buund, dat mear as 300 leden hat. Karl-Peter Schramm en Johanna Evers fertelden oer EBLUL (European Bureau for Lesser Used Languages), de Dútske ôfdieling fan it EBLT, dat dizze desimber opheft wurde sil, mei’t der oare organisaasjes en ynstituten binne dy’t de taalminderheden yn Dútslân fertsjintwurdigje, bygelyks de Minderheitenrat en Minderheitensekretariat, dy’t sûnt 2005 jier bestean. By de ôfsluter kaam de Sealterfryske les fan de moarns goed te pas, mei’t der doe mei-inoar it Sealterfryske folsliet songen waard, it Seelter Läid.

boargemaster Thomas Otto
Untfangst by it Riedshûs
Sealterfryske les fan Edith Sassen
It Seelterlounde Leerpaad
twatalige ynformaasjebuorden by it Seelterlounde Leerpaad
bankje mei Sealtefrysk opskrift “Sät di deel”
Kaffee und Kuchen by de Seelter Buund
Foarsitter Stephan Dannebaum
Kaffee und Kuchen by de Seelter Buund, mei Henk Wolf oan it haad
It Seelterfraïske Kulturhuus fan de Seelter Buund

foto’s: EBLT

It Seeltersk Kontoor hat ek oer de besite skreaun yn Sprachminderheiten aus den Niederlanden besuchen das Saterland

Posted on

Omrop Fryslân ferbynt jong en âld mei de Fryske top 100

Fan 2 desimber ôf is it wer tiid om te stimmen foar de Fryske top 100! Mei de list wol Omrop Fryslân sjen litte hoe wichtich oft de Fryske muzyk is foar de Omrop, mar seker ek foar de Fryske identiteit. Fan âlde klassikers oant nije favoriten elke stim telt! Help mei om dyn favorite Fryske nûmers yn de top 100 te krijen, bring dyn stim út fia Frysketop100.nl.

De Fryske top 100 begjint dit jier yn de earste wike fan desimber. Mei de Fryske top 100 stimbus wurde mei help fan ferskate Fryske artysten stimmen ophelle. Under oaren Folgas, Sipke de Boer, Fegebart, Frerik de Swetser en Frisicana; Gurbe Douwstra, Marcel Smit en Piter Wilkens komme nei dy ta. Stimsto yn in stimhokje of by de stimbus, dan krijst de Omrop Fryslân Set ‘m op mûtse kado.

Foto: Omrop Fryslân

Brêge nei de takomst

Wy sjogge dat hieltyd mear jongerein it Frysk aktyf brûkt. Jonge Fryske artysten kieze hieltyd faker foar it Frysk. In foarbyld dêrfan is Steyn Land: “Us Fryske taal is wichtich, ek al meitsje wy flaters, as wy it mar brûken bliuwe. Mei myn muzyk yn it Frysk reitsje ik myn fans mear as wannear’t ik yn it Nederlânsk sjong. Der bart wat spesjaals op feesten en it meisjongen fan it publyk oerstimt de lûdsynstallaasjes geregeld. Ik sjoch by myn leeftiidsgenoaten ek echt it grutske gefoel.”

Meitsje kâns op in konsert fan De Kast

Ferline jier waard In Nije Dei fan De Kast keazen ta it populêrste nûmer yn de Fryske top 100. Om it publyk dêrfoar te betankjen jout de band no in yntym konsert kado. En do kinst dêrby wêze! Stim op de Fryske top 100 en meitsje kâns op twa kaarten foar dit unike konsert op twadde krystdei, yn de húskeamer fan Omrop Fryslân. “Dat ús wurk sa wurdearre wurdt troch it Fryske publyk, jout in geweldich waarm gefoel”, seit Syb. “Dat fertsjinnet in betankje.”

Net stinne, mar stimme!

Meitsje kâns op dy unike priis en bring fan 2 desimber 08.15 oere ôf dyn stim út fia www.frysketop100.nl.

Posted on

EBLT en Mercator organisearje ekskurzje nei Saterland, Dútslân

It Europeesk Buro foar Lytse Talen (EBLT) is in koepelorganisaasje dy’t har ynset foar de promoasje en beskerming fan minderheidstalen yn Nederlân. Mar wat bart der eins oer de grinzen hinne en wat kinne wy dêrfan leare?

It EBLT en Mercator Europeesk kennissintrum nûgje de EBLT-lidorganisaasjes fan herte út om op 29 novimber mei te gean op in ekskurzje nei gemeente Saterland yn Dútslân, om mear te learen oer it Sealterfrysk, it Seelterfräisk. It doel fan de ekskurzje is om mear te learen oer de taal, de erkenning en de taalbefoardering.

Seelterfräisk

It Frysk sa‘t wy dy kenne is part fan in gruttere Fryske taalfamylje, mei it Eastfrysk en Noardfrysk yn Dútslân. It Sealterfrysk is noch de iennichste fariant fan it Eastfrysk. De taal wurdt troch sa‘n 1000-2000 minsken praat, benammen yn de gemeente Saterland.

It Sealterfrysk is erkend troch Dútslân fia it Europeesk Hânfêst foar Regionale of Minderheidstalen. Sûnt 2020 is Henk Wolf foar de befoardering fan de taal oansteld as wissenschaftlicher Beauftragter für Saterfriesisch, by it Seeltersk Kontoor.

Sealterfrysk kultuerhûs. Foto fan Wikicommons.
Posted on

NHL Stenden stelt Albert Walsweer oan as bysûnder lektor Fryske Taal en Kultuer

NHL Stenden beneamt mei yngong fan 1 jannewaris 2025 Albert Walsweer ta bysûnder lektor Fryske Taal en Kultuer. It lektoraat is ta stân kommen yn gearwurking mei de Provinsje Fryslân en is ynsteld om de doelstellings fan it belied Taalplan Frysk 2030 mei stal te jaan. It bysûnder lektoraat makket ûnderdiel út fan it lektoraat ‘Meertaligheid en Geletterdheid’ fan NHL Stenden.

Albert Walsweer hat in brede ûnderfining yn it ûnderwiis. Hy wurke as learaar, as ûnderwiisadviseur by ECNO en as ûndersiker en associate lector yn it lektoraat ‘Meertaligheid en Geletterdheid’. As lektor sil hy, yn ’e mande mei oaren en yn opdracht fan de Provinsje Fryslân, op ’e praktyk rjochte ûndersyk dwaan en him rjochtsje op de fraach hoe’t skoallen de Fryske taal en kultuer op in tagonklike en ynspirearjende manier ferwurkje kinne yn har kurrukulum, sadat yn 2030 alle learlingen en studinten de kâns krije Frysk te learen en te brûken.

De ynstelling fan it lektoraat komt fuort út de ôfspraken dy’t fêstlein binne yn de Bestjoersôfspraak Fryske Taal en Kultuer (BFTK 2024-2028), dêr’t it Ryk en de Provinsje Fryslân yn fêstlein hawwe hoe’t sy wurkje wolle oan de beskerming en fuortsterking fan de Fryske taal en kultuer. Ien fan de ambysjes is it fuortsterkjen fan de ûndersyksynfrastruktuer dêr’t mei de ynstelling fan dit lektoraat in folgjende konkrete stap yn set is. It ûndersyk sil yn de kommende jierren yn in trochgeande line útfierd wurde troch in praktoraat (mbû), in lektoraat (hbû) en in heechlearaarskip (wû).

Walsweer follet it ûndersyksprogramma fan it lektoraat Meertaligheid en Geletterdheid oan, dat laat wurdt troch Mirjam Günther-van der Meij, dy’t yn juny fan dit jier beneamd waard ta lektor. De ynauguraasjes fan dr. Walsweer en dr. Günther-van der Meij binne op 21 maart 2025 yn Ljouwert.

Posted on

Neie kerstbundel van Marga Kool

In Een kind vinden staot olde en neie verhalen en gedichten over de periode rondum kerst

In de Theaterschuur in Linde was zundag 17 november de boekprissentatie van de neiste bundel van Marga Kool. In Een kind vinden kuj kerstverhalen en -gedichten vinden. De verhalen bint schreven in het Nederlands, de dialogen in het Drents.

We hebt der lang op wachten moeten, maor nou bint de kerstvertellings en -veurdrachten van Marga Kool in ien bundel bij mekaar bracht. De schriefster hef sinds de jaoren ’70 veul optreden. Der is lichtkaans gien dörpshoes in Drenthe te vinden waoras ze niet west is. In Een kind vinden bint niet allent de bekende verhalen, maor ok nei wark opnomen.

Het eerste exemplaar van de verhalenbundel gung in Linde naor twei vertegenwoordigers van de Vrouwen van Nu, Yvonne Sloots, veurzitter Provinciaal Bestuur Vrouwen van Nu Drenthe en Gé Algera, veurzitter van ofdeling Zuudwolde. Ze waren der slim wies met. De prissentatie weur nog feestelijker deur optredens van Leonieke Toering en Jan Roelof Bathoorn. Zij zungen liedties in streektaolen van over de hiele wereld.

V.l.n.r.: Gé Algera, schriefster Marga Kool, Yvonne Sloots. Foto: Huus van de Taol.

Een kind vinden is een prachtig leesboek veur de duustere winterdaogen. Ok is ’t een bezunder veurleesboek veur elk die aandern van de kerstsfeer wil genieten laoten.

Het boek is te koop veur € 19,50 bij de boekhandel en bij het Huus van de Taol in Beilen.

Posted on

Nij: Sinteklaasboek: ‘Wytske & Kees fiere Sinteklaas’


Op freed 15 novimber ferskynt it Frysktalige Sinteklaas-kartonboek ‘Wytske & Kees fiere Sinteklaas’, skreaun troch Pieteke de Boer en yllustrearre troch Berber van den Brink. In unike oanfolling op it Fryske berneboekelânskip. It rymjende ferhaal lit bern de magy fan Sinteklaas belibje yn de Fryske taal.

Oer it boek
Belibje it Sinteklaasfeest mei Wytske en Kees. Fan de oankomst fan de Sint en it iten fan pipernuten oant it meitsjen fan in moaie tekening foar yn ‘e skoech. De yllustraasjes bringe it ferhaal ta libben en lûke de bern mei yn ‘e magy fan it Sinteklaasfeest, dêr’t alles draait om ferwachting, ferwûndering en wille.

Foarlêsmoarn
Op sneon 23 novimber om 10.30 oere is der in spesjale foarlêsmoarn yn de Biblioteek fan Snits. Sinteklaas krijt it boekje ‘Wytske & Kees fiere Sinteklaas’ kado en lêst dêr oanslutend út foar. Foar bern is der dêrnei in pitesirkwy mei leuke spultsjes, lykas pakjes goaie yn ’e skoarstiennen. Alden kinne in bakje kofje of tee drinke yn it kafee. It boek is nei ôfrin ek te keap yn de Biblioteek.

Wolst dêrby oanwêzich wêze? Meld dy oan fia: https://bmf.op-shop.nl/570/pietenpret-in-de-bieb

Boekgegevens

  • Wytske & Kees fiere Sinterklaas
  • Auteur: Pieteke de Boer
  • Yllustraasjes: Berber van den Brink
  • ISBN: 978-94-93318-47-2
  • Kartonboek
  • Leeftiid: 2+
  • Ferkeappriis: € 9,95
  • www.websjop.afuk.frl
Posted on

Het Huus van de Taol brengt vacatures veur vrijwilligers veur het voetlicht

Bij streektaolorganisatie het Huus van de Taol bint ze op zuuk naor enthousiaste vrijwilligers die bijdragen wilt an het behold en de promotie van de Drentse taol.

Met een bestaonde groep van umdebij 130 vrijwilligers hebt ze al een prachtige en toegewijde club, maor ze kunt altied neie krachten gebroeken!

Daorum vrag het Huus van de Taol dizze maond extra andacht veur zien vrijwilligersvacatures. Veur veul activiteiten begunt in jannewaori namelijk de veurbereidingen veur de activiteiten in meert. Daorbij kunt ze in verscheiden gemienten zeker nog verstarking gebroeken. Veur wel een koppel uurties in de maond tied hef is vrijwilligerswark bij het Huus van de Taol een weerdevolle én leuke menier um de streektaol op de kaort te holden. Daorbij doej wat veur de taol die je nao stiet en kuj het wark in je eigen woonplaots/gemiente doen.

As iene interesse hef, kan e zuch anmelden via de website (huusvandetaol.nl/vacatures) of tillefonisch contact opnimmen veur meer informatie (0593-371010).  Oj nou graag de haanden oet de mouwen steekt bij evenementen of liever achter de scharms metwarkt – der is veur elk wat wils! Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten weden waor de gebroekers wies met bint en die de niet-gebroekers wardeert.

Posted on

‘de Moanne’ siket in einredakteur

Platfoarm ‘de Moanne’ siket in einredakteur foar 8 oeren yn ’e wike. Hâldsto fan kultuer, keunst, skiednis, taal en literatuer? Bisto Frysktalich en in echte planner, organisator en ideeëmasine? Dan siket de Moanne dy. As einredakteur fan ‘de Moanne’ bisto de spin yn it web en de earste kontaktpersoan foar de freelance sjoernalisten, fotografen, yllustratoaren, korrektor, foarmjouwers en drukker. 

Reagearje kin oant en mei 21 novimber. Besjoch de folsleine fakatuere hjir.

Posted on

WikiWomen: presintaasje en edit-a-thon

Op 20 novimber wurde yn Ljouwert twa eveneminten holden dy’t bydrage oan in ynklusivere Wikipedia mei tagelyk mear taalferskaat. It middeisprogramma fan WikiWomen en de jûn fan de Fryske edit-a-thon rjochtsje har op it fersterkjen fan de represintaasje fan froulju en it behâld fan minderheidstalen op Wikipedia, mei bysûndere oandacht foar de Fryske taal en kultuer.

Beide eveneminten binne fergees en biede in unike kâns om by te dragen oan in Europeeske beweging foar gelikensens en taalbehâld.

WikiWomen: Minderheden yn de Spotlight
Datum: 20 novimber, 15:00 – 17:00
Lokaasje: Stadskas, Aldehoustertsjerkhôf, Ljouwert

It WikiWomen Erasmus+ projekt nûget dosinten, fertsjintwurdigers fan musea en taalorganisaasjes en oare belangstellenden út om te ûntdekken hoe’t Wikipedia ynset wurde kin foar it fersterkjen fan digitale feardichheden, sosjale belutsenens en taalbehâld. By dit evenemint diele Ierske, Baskyske en Fryske learlingen en dosinten harren ynsichten en ûnderfiningen mei it fersterkjen fan frouljusrepresintaasje en minderheidstalen fia Wikipedia. Spesjale projektmaterialen lykas it WikiWomen Student Curriculum, de WikiWomen Teacher Toolkit, en de WikiWomen GLAM Toolkit wurde presintearre. Dy boarnen biede konkrete helpmiddels foar ûnderwiis en kultuersektor om Wikipedia te brûken yn harren wurk.

Fryske Edit-a-thon: Skriuw de Froulju Yn!
Datum: 20 novimber, fanôf 19:30
Lokaasje: Stadskas, Aldehoustertsjerkhôf, Ljouwert

De jûns giet de oandacht út nei de Fryske Wikipedy mei de Fryske Edit-a-thon. Under begelieding fan eksperts fan Wikimedia út Ierlân en Baskelân leare dielnimmers hoe’t sy sels artikels skriuwe en bewurkje kinne. It doel is om froulju mear sichtber te meitsjen en it brûken fan it Frysk as minderheidstaal te fersterkjen. Yn dizze workshop krije dielnimmers de kâns om daliks oan ’e slach te gean mei it skriuwen fan artikels oer ynspirearjende froulju, spesifyk foar de Fryske Wikipedia. ​

Nim dyn eigen laptop mei en kom nei de Stadskas! De jûn stiet iepen foar elkenien dy’t de krêft fan Wikipedia ûntdekke wol en him/har ynsette wol foar in heterogene, ynklusive en Fryske online wrâld.

Oer Wikiwomen

Froulju binne te min represintearre op Wikipedy. Mei it Europeeske projekt wurdt dêr feroaring yn bocht troch learlingen yn minderheidstaalsituaasjes te learen hoe’t se harren eigen artikels skriuwe kinne. Sa wurde skoallen, Wikipedy-organisaasjes en taalorganisaasjes yn Europa byinoar brocht om Wikipedy te brûken as metoade om learlingen digitale feardigens, sosjale belutsenens en taalfeardigens te learen.

Partners yn Fryslân binne Afûk, Mercator Europeesk Kennissintrum (Fryske Akademy) en Learning Hub Friesland.

Posted on

EBLT presents: Witte Wieven

Fan 13 oant en mei 17 novimber hat it Noordelijk Film Festival plak yn Ljouwert, it jierlikse filmfestival fan it noarden. Op tongersdeitejûn presintearret it EBLT de Nedersaksyske film Witte Wieven, yn in útferkochte seal.

Witte Wieven

Ferwachtsje smeulende midsiuwske horror yn Witte Wieven fan Didier Konings. De film fertelt it ferhaal fan de jonge Frieda, dy’t fanwege har bernelleazens ferkettere wurdt troch har mienskip. Wanhopich siket se har taflecht yn gebed en rituelen, mar de antwurden komme net fan God. Wannear’t se weromkomt út it ferbeane bosk om it doarp hinne, wurdt se beskuldige fan hekserij. De mysterieuze wite widdowen en de tsjustere krêften fan ‘e bosk biede Frieda lykwols in nije foarm fan krêft.

Witte Wieven is in yntinse, folkloristyske horrorfilm fol driging, byleauwige rituelen en froulike befrijing. Mei syn unike fisuele styl sketst Konings in benaude wrâld dêr’t it tsjuster net allinnich bûten, mar ek binnenyn de minske skûlet. De film is folslein sprutsen yn it Nedersaksysk, om in sa autentyk mooglike sfear te kreëarjen.

Noordelijk Filmfestival – Memmetaal

De film op it Noordelijk Filmfestival makket diel út fan de programmaline Memmetaal en wurdt fertoand yn gearwurking mei it Europeesk Buro foar Lytse Talen (EBLT), dat ek in ynlieding fersoarget by de film. Lês mear.

It EBLT bestiet út fertsjintwurdigers fan mear as tweintich organisaasjes dy’t harren ynsette foar de posysje fan it Frysk, it Nedersaksysk, it Biltsk en it Papiamentu.