Skriuwer: EBLT

Posted on

Feestlike oanbieding meartalige berneboeken Waadhoeke

Ofrûne moandei 14 april krigen learlingen fan basisskoalle It Bynt yn Winsum in Lêskiste mei Fryske berneboeken kado út hannen fan René de Vries, wethâlder fan de gemeente Waadhoeke, en Tialda Hoogeveen, Berneboeke-ambassadeur fan Fryslân. It is de ôftraap fan in aksje wêryn’t alle skoallen fan de gemeente in fergeze Lêskiste oanbean krije. Yn de meartalige gemeente kin it fansels net oars as dat der kisten gearstald binne mei boeken yn it Frysk, Biltsk én Frjentsjertersk.

Berneboeke-ambassadeur Tialda Hoogeveen, wethâlder René de Vries en learlingen fan basisskoalle It Bynt mei de Lêskiste © Foto: Hoge Noorden / Jacob van Essen

Alle skoallen yn Waadhoeke in Lêstkiste

Njonken It Bynt krije dizze moanne ek de oare 28 basisskoallen, de trije skoallen foar fuortset ûnderwiis én de AZC-skoalle yn de gemeente in Lêskiste oanbean. De lêskisten binne beskikber steld troch de gemeente Waadhoeke, dêr’t Gerard de Jong meartalichheidskoördinator is. ‘Foorleze en leze, nije werelden ontdekke fia boeken, is och soa belangryk foor kines. ’t Raakt an alles: begripend leze, taalferriking, empathy, fantasy. ’t Belang fan leze en foorlezen worre is niet te overskatten. As gemeente wille wij dat graag stimulere. Wij binne d’r och soa wiis met dat de skoalen in deuze gemeente dat belang onderstreke, de ‘lêskist’ anfroegen hewwe en de Berneboekeambassadeur workshops geve late’, ljochtet De Jong ta.

Tialda Hoogeveen, Berneboeke-ambassadeur fan Fryslân, is optein: ‘It is sa wichtich dat bern harrensels weromfine kinne yn in boek, fia it ferhaal, mar ek just fia de taal. Dêrom is it sa moai dat skoallen no boeken yn it Biltsk, Frysk of Frjentsjertersk yn de boekekast stean hawwe. In streektaal of dialekt is likegoed de taal fan jins hert as in offisjele taal. Der is in berneboek foar elkenien, foar jong en âld, foar elke smaak is der wol wat.’ De Berneboeke-ambassadeur giet de kommende tiid by de skoallen yn de gemeente Waadhoeke del om te fertellen oer hoe fijn en moai (foar)lêzen yn de memmetaal is en om workshops te jaan wêrby’t de wille yn taal en ferhaal foarop stiet.

Besite fan de berneboeke-ambassadeur

Ek oare skoallen yn Fryslân kinne harren fergees opjaan foar in besite fan de Berneboekeambassadeur, en spesjaal troch de Berneboeke-ambassadeur selektearre Fryske boekepakketten bestelle. Sjoch foar mear ynformaasje en it fergees útnûgjen fan de Berneboeke-ambassadeur op: www.berneboekeambassadeur.frl.

Posted on

Nij Taalkado

Dizze wike is it nije Taalkado ferskynd, dat útdield wurdt oan âlders dy’t yn in dielnimmende gemeente oanjefte dogge fan de berte fan harren poppe. Sûnt 2008 jout de provinsje Fryslân it bertegeskink al út. It projekt wurdt ek yn 2025 en 2026 op ’e nij útfierd troch de Afûk. It nije Taalkado sit wer fol mei aardige en edukative produkten, dy’t jonge bern en harren âlden op boartlike wize yn oanrekking bringe mei de Fryske taal en meartalich opfieden.

Bern yn Fryslân skriuwe harren libbensferhaal yn in meartalige provinsje en dat begjint al by de berte. De provinsje Fryslân sjocht dat taalferskaat as rykdom en as in kâns foar de ûntwikkeling fan bern. Dêrom biedt de provinsje Fryslân âlders fergees in bertepakket oan: it Taalkado, foar no en letter.

Ien fan de earste nije Taalkado’s waard persoanlik útrikt troch deputearre Eke Folkerts oan Pytrik & Wietse út Dronryp, dy’t krekt harren twadde berntsje Jilles krigen hawwe. Deputearre Folkerts: “Mei it Taalkado wolle wy âlders stypje by it oerdragen fan de Fryske taal en harren ek bewust meitsje fan de foardielen fan meartalich grutbringe. Mei de ynhâld fan it Taalkado kinne sy fuortendaliks oan de slach mei it foarlêzen en sjonge yn it Frysk, want dêr kinst net betiid genôch mei begjinne. Wy hoopje dat dit in goede start jout foar de taaloerdracht fan it Frysk, want bern binne de takomst.”


Bewardoaze
It Taalkado hat de foarm fan in boek. Dy fleurige en handige ferpakking kin letter brûkt wurde as bewardoaze foar oantinkens út de poppetiid. Yn it Taalkado sitte ûnder oaren: in fleurich kartonboekje mei rymkes foar poppen, in foarlêsboekje, in ferskewaaier, in sêfte slabber, kleure berte-flachjes mei in Fryske tekst en ynformaasje oer meartalich opfieden.

Oanjefte by de gemeente
Alders krije it Taalkado yn it gemeentehûs, as sy oanjefte dogge fan de berte fan harren berntsje by ien fan de Fryske gemeenten (mei útsûndering fan gemeente Weststellingwerf en de Waadeilannen). By in digitale oanjefte kinne âlden it Taalkado op in letter momint noch by harren gemeente ophelje.

Posted on

Nieuw: Sprachen unter der Lupe – Saterfriesisch und Niederdeutsch

Wist je dat de Friezen vroeger een eigen naam voor de stad Oldenburg hadden? Of waarom er in de veengebieden in Noord-Nederland en Noord-Duitsland veel plaatsnamen zoals Moskou en Korea voorkomen? Of hoe scholen hun leerlingen met succes het Fries en Nedersaksisch bijbrengen?

In de Duitstalige bundel “Sprachen unter der Lupe: Saterfriesisch und Niederdeutsch” geeft een veelzijdig team van 23 auteurs antwoord op deze vragen en op vele andere die te maken hebben met de twee inheemse talen van Noord-Duitsland. Het boek bevat niet zowel inleidende informatie als vele nieuwe ontdekkingen op het gebied van het Saterfries en het Nederduits, verwante talen in Duitsland en Nederland, en de cultuur en geschiedenis die met deze talen samenhangen.

“Sprachen unter der Lupe: Saterfriesisch und Niederdeutsch” is geschreven ter ere van het 50-jarig bestaan van de Oldenburgische Landschaft, die het bestuderen en bevorderen van het Saterfries en Nederduits tot haar kerntaken rekent.

Sprachen unter der Lupe. Foto: Henk Wolf.

Bibliografische informatie

  • Titel: Sprachen unter der Lupe. Saterfriesisch und Niederdeutsch.
  • Redactie: Henk Wolf
  • Auteurs: Bouke Slofstra, Edith Sassen, Eric Hoekstra, Grietje Kammler, Han Nijdam, Heinrich Siefer, Henk Wolf, Ingeborg Remmers, Janke Singelsma, Jordi Jager, Maaike Pulles, Marc van Oostendorp, Marion Erdmann, Martijje Lubbers, Mirjam Günther, Nordfriisk Instituut, Oebele Vries, Stephen Laker, Tessa Leppers, Thees Becker, Tsan Tsai Chan, Ydwine Scarse en Yoïn van Spijk (met een voorwoord van Jörg Peters).
  • Jaar: 2025
  • Uitgever: Seelter Buund, Eisenbahnstraße 2, 26683 Saterland
  • ISBN: 978 3 00 081864 6
  • Pagina’s: 120
  • Prijs: 10,00 euro

Het boek is in Nederland te koop bij de boekhandel van de Afûk in Leeuwarden. In Duitsland is het in elke boekhandel te bestellen. Bestellingen uit alle Europese landen zijn mogelijk via het Seeltersk-Kontoor in Ramsloh.

Posted on

Winner fan Liet en de twa publyksfavoriten stride om ticket nei it Regio Songfestival

It Frysk sjongfestival Lieten Omrop Fryslân ha besletten mienskiplik de Fryske kandidaat foar it Regio Songfestival te kiezen: njonken de offisjele winner fan Liet krije ek de twa publyksfavoriten in ekstra kâns om te striden foar it felbegearde plak op it Regio Songfestival. Dit jout noch mear mooglikheden foar it Frysk muzyktalint om harren Fryske muzyk op in noch grutter poadium hearre te litten.

It Regio Songfestival is in inisjatyf fan de tretjin regionale omroppen en wurdt live útstjoerd op telefyzje en online. Muzikale talinten út ferskate Nederlânske regio’s komme byinoar, it is dan ek in útsochte kâns om Frysk talint nasjonaal ûnder de oandacht te bringen.

De winner fan Liet wurdt lykas oare jierren bepaald troch in faksjuery en it publyk. Yn gearwurking mei Omrop Fryslân wol Liet, yn oanrin nei it Regio Songfestival, de ynfloed en belutsenheid fan it publyk noch grutter meitsje. Dêrneist krije de twa publyksfavoriten, op basis fan stimmen fan it publyk, in ekstra kâns om troch te streamen nei it Regio Songfestival. Dizze trije acts nimme it tsjininoar op yn in spesjaal organisearre seleksjeproseduere, en dêr wurdt úteinlik ien artyst oanwiisd as de definitive Fryske ynstjoering foar it Regio Songfestival. Omrop Fryslân sil dy striid wiidweidich ûnder de oandacht bringe yn de ferskate media.

“Dit is in geweldige kâns om it ferskaat en it sprekkende fan de Fryske muzyk en taal sjen te litten oan in breed publyk,” sa seit de foarsitter Pieter de Boer fan Liet. “We binne tige grutsk op it talint dat by Liet optreedt en sjogge dernei út om mei it publyk en de sjuery de bêste fertsjintwurdiger foar Fryslân te kiezen.”

It Regio Songfestival fynt dit jier plak op 1 novimber yn Arnhem en bringt de bêste regionale artysten fan Nederlân by-inoar yn in muzikale kompetysje dêr’t taal en kultuer sintraal yn steane. Ynskriuwe foar Frysk sjongfestival Liet kin oant 1 juny.

Posted on

Symposium Erkende Talen

Thema: Hoorbaar en zichtbaar

Taal speelt een belangrijke rol in alle domeinen van het leven. Taal hoor en zie je thuis, op straat, op school, in de zorg, op het werk, online… 

Hoe kunnen we zorgen dat de erkende talen in al deze domeinen (nog) meer hoorbaar en zichtbaar worden? Het symposium Erkende Talen staat in het teken van het uitwisselen van kennis en ervaringen op het gebied van het beschermen en bevorderen van de in Nederland erkende talen. 

Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties nodigt de sprekers van deze talen en alle betrokken overheden, taalorganisaties, taalinstituten, wetenschappers en andere geïnteresseerden graag uit om deel te nemen aan dit symposium.

Ofbylding fan vgrenon fia Pixabay

Programma

Donderdag 10 april 2025
Theater Gooiland, Hilversum

09:30 Ontvangst
10:00Opening
Dagvoorzitter Anne Jet Plat
Openingswoord 
Arne van Hout, directeur-generaal Openbaar Bestuur en Democratische Rechtsstaat
10:30 Lezing
Hoe werkt het Europees Handvest voor bescherming van regionale en minderheidstalen? (Engelstalig).

Elise Cornu, Head of the Division of National Minorities and Minority Languages, Council of Europe 

Vesna Crnić-Grotić, member in respect of Croatia and a former chair of the Committee of Experts of the European Charter for Regional or Minority Languages, Council of Europe
11:30 Workshopronde 1
12:30 Lunch
13:30 Workshopronde 2
14:45 uurPanelgesprek
15:30 Plenaire afsluiting
16:00 Borrel

Workshops

Registreren

Meer informatie en registratie: https://symposiumerkendetalen.nl/?l=open

Posted on

Foekje rint as it spoar

De kaartferkeap foar reisfoarstelling Foekje rint op folle gong en yntusken is de helte fan de kaarten al fuort!

Foekje is een muzikale, emotionele reconstructie van het leven van hardlooplegende Foekje Dillema. Uiteenlopende personages proberen bloot te leggen wat Foekje ons vandaag te vertellen heeft. Hoe is het om uitgesloten te worden om wie je bent, in de sport en in de maatschappij? 

De foarstellingen yn ûnder oaren Foekjes wenplak Boerum en it neistlizzende Kollum binne al folslein útferkocht, mar rûnom yn Fryslân binne der noch plakken beskikber. Wachtsje dus net en helje no dyn kaarten! Sjogge wy dy dêr?

foto: Tryater

Rûnom Foekje

De podcast Hurddrave mei Foekje biedt verdieping bij het verhaal van Foekje. Deze werd tijdens een sportieve persconferentie bij atletiekvereniging Lionitas gelanceerd, compleet met een sprint over de atletiekbaan en de trailer door de speakers als knallend startsein.

Yn de podcast fan trije dielen hearst ynspirearjende ferhalen en djipgeande petearen oer gelikens yn de sport. Saakkundigen en atleten diele harren ûnderfiningen, wylst it libbensferhaal fan Foekje Dillema sintraal stiet.

Wil je Foekjes verhaal nog sportiever beleven? Doe dan op 12 april mee met de 5 kilometer lange Foekje Run in Burum en ervaar haar geschiedenis letterlijk in beweging.

Lês mear en/of bestel kaarten op de webside fan Tryater.

Posted on

Dichtwedstriid Lytse Gysbert Japicxpriis 2025 set útein!

Wa wint dit jier de felbegearde Gouden Fear? Alle bern út de groepen 7 en 8 fan basisskoallen yn Fryslân kinne wer meidwaan oan de dichtwedstriid Lytse Gysbert Japicxpriis 2025. Foar skoallen dy’t meidwaan wolle oan dizze dichtwedstriid, is der in online lesbrief mei wurkblêden, te gekke filmkes én in dosintehantlieding beskikber. Leaver in fergeze workshop Frysk dichtsjen op skoalle? Ek dat kin. Us edukaasjemeiwurkers komme yn april of maaie graach op skoalle del.

Gysbert Japicx: grûnlizzer fan de skreaune Fryske taal

Histoarysk sjoen hat Gysbert Japicx in grutte wearde foar ús provinsje, om’t hy de grûnlizzer is fan de skreaune Fryske taal. Gysbert Japicx libbe fan 1603-1666 en is in grutte namme op literêr mêd. Der binne in protte Fryske skriuwers en taalkundigen dy’t it wurk fan Gysbert Japicx brûkt en bestudearre hawwe. Gysbert Japicx syn bertehûs stiet yn Boalsert. Ek yn dizze tiid is hy noch altyd in ynspiraasje foar in protte Fryske dichters, skriuwers, muzikanten en wittenskippers. Mei de organisaasje fan de útrikking fan de (Lytse) Gysbert Japicxpriis en in edukatyf programma dat dêr oan foarôf giet, wurdt Gysbert Japicx syn namme en syn wurk libben en yn eare holden!

Priisútrikking en ‘De Alve fan Gysbert’

Ut alle ynstjoerde gedichten krije alve gedichten in nominaasje foar de priis. Fan dizze ‘Alve fan Gysbert’ wurdt in eksposysje makke, dy’t te sjen wêze sil yn Tresoar. In offisjele sjuery kiest úteinlik it winnende gedicht. Op 11 oktober 2025 is de feestlike priisútrikking yn Boalsert, de bertestêd fan Gysbert!

Online lesprogramma mei wurkblêden en filmkes

Yn twa lessen kinst as master of juf mei de bern út de groepen 7 en 8 oan de slach om yn Frysk gedicht te meitsjen. Sa’n gedicht kin ynstjoerd wurde foar de wedstriid Lytse Gysbert Japicxpriis 2025! Ek gedichten dy’t makke binne yn de Poëzywike of by oare gedichteprojekten kinne meidwaan oan de wedstriid!

It online lesmateriaal mei filmkes, wurkblêden en hantliedingen binne te finen op de webside fan tresoar

Meidwaan

It ynstjoeren fan gedichten kin o / m 20 juny 2025. Mear ynformaasje is hjir te finen.

Posted on

Deputearre Folkerts en Douwstra as earste fertsjintwurdigers fan provinsjaal bestjoer mei nei Hilgelân

Fan 23 oant 25 maaie 2025 komme Friezen fan Fryslân, Ostfriesland en Noard-Fryslân byinoar op Hilgelân (Helgoland) foar in feestlik en kultureel evenemint. Dit jier sil deputearre Folkerts en Douwstra meigean wêr’t sy ûnder oare bydrage sil oan in kulturele workshop. Ek binne der spesjale optredens fan Fryslân út fan de band KASPAR, dy’t nei û.o. in spektakulêr optreden yn Paradiso Amsterdam no foar in unyk konsert nei Hilgelân komt. De dûnsgroep Aald Hielpen giet mei en sil in autentike Fryske sfear bringe.

Hilgelân (foto fan Pixabay)

It programma biedt in ferskaat oan aktiviteiten, in part bestiet út tradisjonele folkloare sa as in Börteboot-rally. Dêrneist binne der ek ynteressante workshops te folgjen oer ûnder oare Fryske leginden as Kening Redbad dêr’t ús eigen Fryske Akademy oan meiwurket. De festivaljûn op sneons sil in hichtepunt wêze mei optredens fan Kaspar en artysten út de oare regio’s. De ôfsluting fan it evenemint bestiet út in tradisjonele Fryske tsjerketsjinst, in optocht oer it eilân en in tradisjonele dûnsfoarstelling.

It Friesendroapen belooft in bysûnder evenemint te wurden fol muzyk, dûns en Fryske ferbining.

opjaan en programma

Dielnimmers wurde frege harren foar 1 april op te jaan fia sekretariaatfryskerie@gmail.com.

Programma foar it Friesendroapen 2025 op HelgolânDownload
Posted on

Femke van Kammen wint Lyts Frysk Diktee 2025

Femke van Kammen fan de Dr. Theun de Vriesskoalle yn Feanwâlden kin it bêste Frysk skriuwe fan alle basisskoallebern yn Fryslân. Mei 10 flaters wie se hjoed de winner fan it Lyts Frysk Diktee yn it Provinsjehûs, de skriuwwedstriid foar learlingen út groep 7 en 8. Twadde waard Dieuwke Buma fan de Master Frankeskoalle yn Earnewâld mei 11 flaters. It tredde plak, mei 13 flaters, wie foar Marianne van der Veen fan Kindcentrum de Wel yn Broeksterwâld.

Lyts Fryske Diktee 2025. F.l.n.r. Marianne van der Veen (3e), Femke van Kammen (1e), Dieuwke Buma (2e). Foto makke troch Marieke Balk

Der dienen likernôch 50 learlingen fan 24 skoallen mei oan de finale fan it Lyts Frysk Diktee. Sjongeres en skriuwer Janneke Brakels skreau de dikteetekst en lies it diktee ek foar. De organisaasje fan it diktee wie yn hannen fan Cedin, Afûk, Fryske Akademy en de provinsje Fryslân.

Brakels hie in dikteetekst makke oer in learling dy’t troch de rein nei skoalle fytse moast. De dreechste wurden wiene dit jier dan ek ‘ierdrykskundetoets’, ‘moatst’ (mei -tst-) en ‘rûte’, dat faak skreaun waard as roete/route. Mear ynformaasje oer it Lyts Frysk Diktee kinne jo fine op de website fan it diktee. Dêr kinne jo ek ynformaasje fine oer it Grut Frysk Diktee, dat op tiisdei 8 april holden wurdt yn it Provinsjehûs.

Lyts Fryske Diktee 2025 mei 50 learlingen fan 24 skoallen. Foto makke troch Marieke Balk
Posted on

Bildts Kafee en Bildts Diktee 2025

Nag niet soa oud, maar soa starigan is ’t Bildts diktee ’n faste tradisy worren: alle jaren is elkeneen fan harte welkom om met te doen an ’t útdagende maar ok gesellige Bildts Diktee. De kinnis fan ’t skriven in de Bildtse taal wort op de proef steld. Alle jaren is d’r weer ’n ânder die’t ’t diktee skriift en die persoan sorgt d’r fansels ok foor dat d’r wat falkúllen insitte…

Naast de wisselbokaal, blommen en boek na keuze út ôns webwinkel, krijt de winner ok de ewige eer, om ’t soa maar ’s te sêgen. Maar ’t belangrykste is dat metdoen feul belangriker is as winne. En alle jaren wort d’r ’n ândere lokasy op ’t Bildt útkoazen.

Programma Bildts Kafee met Bildts Diktee

19:15 uur – ontfangst met koffy/thee/frisdrinken

19:30 uur- Bildtse Kafeekwis

Skoft

20:15 uur – Bildts Diktee (je hoeve alleen maar Bildtse woordsys op te skriven)

21:15 uur – Priisútraiking winners Bildtse Diktee

Donderdag 10 april, Campus Middelsee, St. Anne