Bysûndere Aldfryske fragminten opdûkt yn Eastenryk  

Yn de Eastenrykske Nasjonale Biblioteek yn Wenen binne twa bysûndere Aldfryske fragminten oantroffen. It giet ûnder oare om siden fan in oant no ta ûnbekende ferzje fan de Aldfryske Wilkarren fan de Fiif Dielen, dy’t taalkundich datearre wurde kinne yn de iere 14e iuw. De fynst is bekend makke troch de Eastenrykske prof. dr. Robert Nedoma yn it foaroprinnende wittenskiplik tydskrift DIE SPRACHE. Seitskrift für Sprachwissenschaft.  

De hânskriftfragminten makken lange tiid diel út fan de priveekolleksje fan Josef Bick (1880 -1952), earder direkteur fan de Österreichischen Nationalbibliothek, dy’t de stikken by syn stúdzje yn Praag krige. Pas yn 2022 waard de kolleksje ferwurven troch de nasjonale biblioteek yn Wenen en beskikber steld foar ûndersyk. Wêr’t de Aldfryske teksten oarspronklik skreaun binne, is (noch) net bekend, mar se binne yn alle gefallen ôfkomstich út de provinsje Fryslân.  

Ynhâld  

De hânskrift dy’t fûn is, befetsje neist Latynske teksten twa Aldfryske tekstfragminten. It earste fragmint befettet teksten dy’t besibbe binne oan de fyftjinde-iuwske Jurisprudentia Frisica-tradysje, dy’t op it stuit ûndersocht wurdt troch in team fan wittenskippers by de Fryske Akademy (prof. mr. Jan Hallebeek, prof. mr. dr. Hylkje de Jong, dr. Han Nijdam, dr. Oebele Vries en dr. Marvin Wiegand). 

It twadde fragmint is in part fan de Aldfryske Wilkarren fan de Fiif Dielen. De taal fan dy tekst heart ta de âldere taallagen fan it Westerlauwerske Aldfrysk dy’t wy ta ús foldwaan hawwe, nammentlik út de iere 14e iuw. 

Bysûnder  

“It is hiel bysûnder,” seit dr. Han Nijdam, projektlieder fan de ûndersyksgroep Aldfrysk fan de Fryske Akademy. “Der is net folle Aldfrysk oerlevere, dus sa’n substansjeel fragmint fan de Wilkarren fan de Fiif Dielen is in serieuze útwreiding fan ús kennis. It is argaysk Westerlauwersk Aldfrysk, en boppedat fine wy hjir leard rjocht en klassyk ynhiemsk rjocht yn ien hânskrift.”  

Oer de ûndersyksgroep Aldfrysk  

It ûndersyk nei it Aldfrysk (sa. 1050 o/m sa. 1550) is ien fan de flagships fan de Fryske Akademy. Der wurdt al jierrenlang ûndersyk dien nei de Aldfryske taal en it Aldfryske rjocht. Dat hat laat ta gâns publikaasjes en databanken, wêrfan de meast resinte in edysje en oersetting is fan it âldste boek yn it Frysk: Freeska Landriucht. Yn 2024 is it projekt ‘De Wortels van het Westerlauwerse Oudfries’ útein set yn gearwurking mei de universiteit fan Amsterdam (prof. dr. Arjen Versloot). It behelst in ynterdissiplinêr ûndersyk nei de âldste talige en tekstuele lagen fan dit korpus en sil ta talrike (digitale) publikaasjes liede. 

Oer de Fryske Akademy 

De Fryske Akademy docht, dielt en fasilitearret al 85 jier it wittenskiplik ûndersyk nei de Fryske kasus yn ynternasjonaal en multydissiplinêr perspektyf. De fokus leit dêrby op taal en meartaligens, skiednis en erfgoed, de minske en syn omjouwing en de ûntwikkeling fan digitale ynfrastruktueren, it leafst yn dwersferbân en yn komparatyf perspektyf. 

Nij ferskynd by de Afûk: ‘Boer Boaris’ & ‘Joazefine yn ’e rein’

Op 9 septimber sette de Lês-mar-foar-wiken útein. Oant en mei 27 septimber is der yn de hiele provinsje ekstra omtinken foar it foarlêzen yn it Frysk. Dêrom komme der by de Afûk krekt dizze wike twa nagelnije Fryske foarlêsboeken út: Boer Boaris en Joazefine yn ’e rein. Beide boeken binne fan hjoed ôf te keap.

De printeboeken kinne moai foarlêzen wurde fan 9 oant en mei 27 septimber (en dêrnei fansels ek noch), want se slute goed oan by it tema ‘eigenwiis’ fan de Lês-mar-foar-wiken. Joazefine en Boer Boaris binne beide lekker eigenwiis! Foarlêzen is net allinne gesellich, mar ek hiel belangryk foar de taalûntwikkeling fan jonge bern, en al hielendal foar de ûntwikkeling fan in minderheidstaal lykas it Frysk.

De twa nije foarlêsboeken slute moai oan by it tema ‘eigenwiis’ fan de Lês-mar-foar-wiken

Boer Boris – no ek yn it Frysk!

‘Boer Boris’ is in populêre Nederlânske printeboekesearje fan Ted van Lieshout en Philip Hopman. Der binne al ferskate dielen oer dat oandwaanlike boerke ferskynd en de searje is ek meardere kearen yn ’e prizen fallen. De Fryske oersetting is makke troch Eppie Dam. De pakesizzer fan dichter en (berneboeke)skriuwer Eppie Dam is nammentlik gek op Boer Boris en Dam woe dan ek graach de oersetting fersoargje. Ein oktober ferskynt ek noch in twadde diel fan Boer Boris yn it Frysk: ‘Boer Boaris en de sniepop’.

Boer Boaris hat in buorkerij
en dêr hearre in hiel soad dingen en bisten bij.
Sjoch, lês en tel mar mei!


Joazefine yn ’e rein – it fjirde Joazefine-boek

Ek it twadde printeboek dat yn dizze Lês-mar-foar-wiken ferskynt, spilet him op ’e buorkerij ôf: Joazefine yn ’e rein. De ko Joazefine wurdt sa stadichoan al in bekende ferskining yn Fryslân, want dit is al it fjirde diel dat yn it Frysk útkomt.

Joazefine hie krekt sa’n sin oan de speurtocht. Mar no reint it dat it spielt en sy en har freonen sitte har binnen te ferfelen. Of toch net? Net mei Joazefine! Dy kriget in geweldich idee en sa begjint in spannende speurtocht troch it hûs. En bûten is it ek sa slim noch net. Troch de plassen stampe is leuk! Dweiltrochwiet steane se by de postboade foar de doar. Mar oft dy de hiele wiete bisteboel deryn lit?

boekgegevens

Boer Boaris

  • Tekst: Ted van Lieshout
  • Yllustraasjes: Philip Hopman
  • Oersetting: Eppie Dam
  • Utfiering: ynbûn, 28 siden
  • Leeftiid: 3+ ISBN: 978-94-93318-41-0
  • Ferkeappriis: € 14,99

Joazefine yn ’e rein

  • Tekst en yllustraasjes: Alexander Steffensmeier
  • Utfiering: ynbûn, 28 siden
  • Leeftiid: 4+
  • ISBN: 978-94-93318-44-1
  • Ferkeappriis: € 16,95

www.websjop.afuk.frl

Hiel Fryslân lêst foar mei de Lês-mar-foar-wiken

Fan 9 o/m 27 septimber binne it wer de Lês-mar-foar-wiken. Yn dy perioade wurdt oeral yn Fryslân foarlêzen: op ’e berne-opfang, by gastâlden, op skoallen en fansels thús! Want foarlêzen is net allinne gesellich, mar ek hiel belangryk foar de taalûntwikkeling fan jonge bern, en al hielendal foar de ûntwikkeling fan in minderheidstaal lykas it Frysk. Alle pjutten yn Fryslân krije mei de Lês-mar- foar-wiken in prachtich nij Tomke-foarlêsboekje, en foar bern fan 4 o/m 8 jier is der in nij boekje fan Keimpe de Krokodil. Mar der is mear: de hiele moanne septimber kinst Fryske foarlêsboekjes sammelje by de Poiesz! En yn de biblioteken is der ekstra omtinken foar it foarlêzen yn it Frysk, wêrby’t alderhande feestlike foarlêsaktiviteiten organisearre wurde.

Foto: Hippe Kiek Fotografie

Tomke & Keimpe

It tema fan de Lês-mar-foar-wiken is dit jier ‘eigenwiis’, wat oanslút op it tema fan de Kinderboeken- week yn oktober. Alle pjutten krije by de opfang, de biblioteek en it konsultaasjeburo wer in prachtich nij Tomke-foarlêsboekje yn dat tema. Yn it boekje stean ferhaaltsjes, ferskes en spultsjes fan ferskate skriuwers en yllustratoaren. De Tomke-yllustraasjes binne noch makke troch de krekt ferstoarne tekener Luuk Klazenga. It boekje ferskynt ek yn it Bildts, Stellingwarfs en Franekers.

It Tomke-foarlêsboekje ferskynt yn it Frysk, Bildts, Stellingwarfs en Franekers.

Bern fan 4 o/m 8 jier krije it nije Keimpe-boekje mei leuke ferhaaltsjes en spultsjes op skoalle of se kinne it fergees ophelje yn ’e biblioteek. Spesjaal foar Keimpe syn 5e jierdei is der in echte Keimpe- memory ûntwikkele en kinne alle bern en harren âlders, juffen en masters mei sjongeres Melissa Pander en rapper Sytse de Wite meisjonge en -dûnsje op de eigenwize Lês-rap!

Minyboekjes sammelje by de Poiesz

Yn de hiele moanne septimber kinst Fryske foarlêsboekjes sammelje by de Poiesz. Alle wiken ferskine der twa nije boekjes dy’tst fergees meinimme meist by oankeap fan in griente- of fruitoanbieding. Bekende én nije skriuwers en yllustratoaren hawwe spesjaal foar dizze aksje acht prachtige boekjes makke. Op is op, dus fluch nei de Poiesz, en sammelje se alle acht!

Feest yn de biblioteek!

Yn de biblioteken binne yn de moanne septimber ferskate lês-, dûns- en muzykfoarstellingen te sjen. Foar pjutten binne der foarstellingen fan Janneke Brakels, Danswil en Het Muziekbeestje. Foar de doelgroep 4 o/m 8 jier spilet Jan Tiede Bouma in foarstelling oer Keimpe de Krokodil, en Pyke Kroes & Carel van Leeuwen ha in foarstelling makke oer it populêre boek ‘Lampke’. Yn guon biblioteken kinst ek mei Tomke op ’e foto. En hast it nije Tomke-temaboekje of Keimpe-boekje noch net? Helje ’m dan gau fergees op by de biblioteek!

Oare foarlêsaktiviteiten

Op 14 septimber mei ‘Uit in Huis’ wurdt der de middeis foarlêzen yn de Prinsetún yn Ljouwert. Tusken 14.00 en 16.00 oere sil dêr troch in tal minsken foarlêzen wurde út prachtige eigenwize berneboeken.

Fierder binne yn it programma ‘Tsjil’ fan Omrop Fryslân nije bernefilmkes te besjen en op Tjits Floch binne alle ferhaaltsjes en ferskes út it Tomke-boekje te hearren.

It Lês-mar-foar-projekt is in mienskiplik inisjatyf fan Afûk, Fers, SFBO, Cedin en Omrop Fryslân en wol mei in jierlikse kampanje omtinken freegje foar it foarlêzen yn it Frysk oan jonge bern.

Mear ynformaasje

Sjoch foar mear ynformaasje op: www.lesmarfoar.frl

Stichting REUR zöt zich noodzaakt activiteiten te staken.

Stichting REUR hef besluten moeten heur activiteiten te staken. De stichting is organisator van het DLF – Drèents Liedtiesfestival, metorganisator van Platt Together en Drèentse Zangers en partner van het Europese minderheidstaolfestival Suns Europe. Het bestuur van de Nedersaksische culturiele streektaolstichting zöt zich noodzaakt dizze beslissing te nimmen deurdat een solide financiële basis en het perspectief daorop untbreekt.

Stichting REUR leunde gedurende heur achtjaorige bestaon bij het organiseren van heur activiteiten op financiële bijdrages oet iegen geledern. Dizze situatie was niet langer holdbaar. In de anloop naor de neie Cultuurnota hef Stichting REUR een beroep daon op de previncie Drenthe um zo het veurtbestaon van de activiteiten, waorunder het Drèents Liedtiesfestival, structuriel veilig te stellen. An dizze oproep is gien geheur geven.

Het bestuur van Stichting REUR bedaankt alle partners, sponsors, fondsen, betrökkenen, dielnimmers en pebliek veur heur bijdragen, die de activiteiten van Stichting REUR zo succesvol en weerdevol muken. Met name het Drèents Liedtiesfestival vervulde een veurbeeldfunctie veur het anfietern van neie ginneraties bij het actief broeken van de streektaol. Het Drèents Liedtiesfestival wordt op Europees niveau angemarkt as toonangevend deur de Raod van Europa.

Stichting REUR slöt heur activiteiten of met het Suns Europe festival dit naojaor, waor Drèents Liedtiesfestival 2024 winnaar Marianne Veenstra het Nedersaksisch vertegenwoordigen zal tussen een keur van aandere Europese minderheidstaolen.

Reaksje EBLT

It EBLT fynt it tige spitich dat it Dreents Liedtiesfestival ophâldt. It DLF wie sûnder mis ien fan de meast profesjonele sjongfestivals yn de streektaal en hat der oan bydroegen dat der mear as hûndert nije ferskes yn it Drintsk skreaun en útbrocht waarden en it publyk kennis meitsje koe mei in nije generaasje talintfolle Drintse artysten. Boppedat wurke it DLF treflik gear mei partnerorganisaasjes yn Dútslân (Plattsounds) en Italië (Suns). 

It EBLT is net blyn foar de kwetsberens fan it DLF en Stichting Reur. In soad wurk op profesjoneel nivo waard útfierd sûnder reële fergoeding en soks is op langere termyn dreech fol te hâlden. 

Drinte hat no gjin sjongfestival mear en mist sadwaande no de jierlikse stimulâns foar jongerein om oan de slach te gean mei muzyk yn it Nedersaksysk. Dat is wol wat om oer nei te tinken foar de provinsje Drinte en elts dy’t it Nedersaksysk in waarm hert tadraacht. It Drints buorket achterút en kin eins in evenemint as it eigen ferskesfestival – live te sjen op RTVDrenthe – net heal misse. 

Nij ferskynd by de Afûk: ‘Do bist de leafste’

De dichtbondel Jij bent de liefste, yn it Nederlânsk skreaun troch Hans en Monique Hagen, is no by de Afûk yn it Frysk ferskynd. Dizze tiidleaze bondel waard yn earste ynstânsje skreaun foar bern, mar it boek docht it goed by minsken fan alle leeftiden. Eppie Dam soarge foar de prachtige Fryske oersetting.

Jij bent de liefste ferskynde al yn tsien oare talen, en yn it Nederlânsk is er alwer ta oan de 37e (!) druk. Dat seit wat oer it sukses fan de bondel. Hans en Monique Hagen binne bliid mei de Fryske oersetting: “Wat heeft Eppie Dam het mooi vertaald. We spreken geen Fries, maar als we het hardop uit proberen te spreken, klinkt het allemaal heel soepel. Het ziet er prachtig uit, we zijn er heel blij mee.”

Mei de sfearfolle tekeningen fan Marit Törnqvist is it hiel geskikt as kadoboekje foar dyn leafste, of bygelyks as kreamkadootsje, mar ek as treast yn drege tiden.

LEAFSTE

ik sykje in wurd
in hiel nij wurd
in wurd dat dij noch mist
ik sykje in wurd
dat sizze wol datsto de leafste bist

Boekgegevens ‘Do bist de leafste’

  • Auteurs: Hans en Monique Hagen
  • Yllustrator: Marit Törnqvist
  • Oersetting: Eppie Dam
  • Utfiering: miny-edysje 145×165, ynbûn, 50 siden
  • Leeftiid: alle
  • ISBN: 9789493318366
  • Ferkeappriis: € 12,50
  • www.websjop.afuk.frl

Papiamintsk erkend yn Europeesk Nederlân

Nederland is een erkende taal rijker geworden. Op 1 juli is het Papiaments erkend in Europees Nederland onder deel II van het Europees Handvest voor Regionale talen of Minderheidstalen. Het Papiamentu op Bonaire was in januari al erkend onder deel III, waar het Fries ook onder erkend is. Onder deel II zijn het Nedersaksisch, Limburgs, Jiddisch en de talen van Sinti en Roma tevens erkend.

Nederlân is in erkende taal riker wurden. Op 1 july is it Papiamintsk erkend yn Europeesk Nederlân ûnder diel II fan it Europeesk Hânfêst foar Regionale talen of Minderheidstalen. It Papiamentu op Bonêre wie yn jannewaris al erkend ûnder diel III, dêr ‘t it Frysk ek ûnder erkend is. Under diel II binne ek it Nedersaksysk, Limboarchsk, Jiddysk en de talen fan Sinti en Roma erkend.

Het spreken van Papiaments is voor de sprekers van de taal van groot belang voor het uitdrukken van hun identiteit en cultuur. Daarom is het belangrijk om het Papiaments te beschermen voor huidige en toekomstige generaties sprekers.

Rijksoverheid

Pad naar erkenning

De inzet van Stichting SPLIKA en Fundashon Akademia Papiamentu in het bijzonder leidde in 2021 tot de Bestuursafspraak Papiaments op Bonaire, Akuerdo intergubernamentalpa idioma papiamentu. Een van de doelen van deze bestuursafspraak was de erkenning onder het Europees Handvest, zowel op Bonaire als in Europees Nederland.

De ynset fan Stichting SPLIKA en Fundashon Akademia Papiamentu yn it bysûnder late yn 2021 ta de Bestjoersôfspraak Papiamentu op Bonêre, Akuerdo yntergubernamentalpa idioma papiamentu. Ien fan de doelen fan dy bestjoersôfspraak wie de erkenning ûnder it Europeesk Hânfêst, sawol op Bonêre as yn Europeesk Nederlân.

foto: Akuerdo yntergubernamentalpa idioma papiamentu

Europees Handvest voor regionale talen of talen van minderheden

Het Europees Handvest is een verdrag van de Raad van Europa waarmee landen de rijkdom van regionale talen of minderheidstalen erkennen en het gebruik van de talen beschermen en bevorderen. Talen kunnen erkend worden onder deel II of deel II en III van het Europees Handvest.

It Europeesk Hânfêst is in ferdrach fan de Ried fan Europa dêr ’t lannen de rykdom fan regionale talen of minderheidstalen mei erkenne en it brûken fan de talen beskermje en befoarderje. Talen kinne erkend wurde ûnder diel II of diel II en III fan it Europeesk Hânfêst.

Onder deel II onderschrijven landen algemene doelstellingen, zoals “de erkenning van [de talen] als uiting van culturele rijkdom” of “de vergemakkelijking en/of aanmoediging van het gebruik van [de talen], in gesproken en geschreven vorm, in het openbare en het particuliere leven.”

Under diel II ûnderskriuwe lannen algemiene doelstellings, lykas “de erkenning fan [de talen] as utering fan kulturele rykdom” of “it makliker meitsjen en / of oanmoedigjen fan it brûken fan [de talen], yn sprutsen en skreaune foarm, yn it iepenbiere en it partikuliere libben.”

Onder deel III worden minstens 35 concrete maatregelen erkend over het gebruik van een taal in bijvoorbeeld onderwijs, rechtsverkeer, bestuurlijk verkeer, media en de culturele sector.

Under diel III wurde op syn minst 35 konkrete maatregels erkend oer it brûken fan in taal yn bygelyks ûnderwiis, rjochtsferkear, bestjoerlik ferkear, media en de kulturele sektor.

“Papiaments wordt op Bonaire door velen beschouwd als een levend monument voor culturele identiteit en de duurzaamheid van overlevenden die uit dat donkere hoofdstuk in onze menselijke geschiedenis zijn geboren. Vanzelfsprekend is Papiaments voor degenen die op de eilanden zijn geboren of er vandaan komen een onmiskenbaar erfgoed, een fundament van de cultuur, maar bovenal een zeer geliefde taal onder de moedertaalsprekers en de diaspora. Laten we niet vergeten dat elke taal, hoe klein ook, een hoeksteen is van ons gedeelde menselijke erfgoed. Door bedreigde talen te beschermen en te vieren, bevestigen we onze toewijding aan een Europa dat diversiteit waardeert, culturele verschillen respecteert en de talloze stemmen koestert die bijdragen aan het verhaal ervan.”

Gedeputeerde den Heyer

Neie verhalenbundel Doagen en dreumdoagen van Tonko Ufkes

In de toen van de Theaterschuur in Linde weur zaoterdag 6 juli het festival ZomerGoed holden. Naost kraomen, meziek en veurdrachten was der ok een boekprissentatie. Oetgeverij Het Drentse Boek har de neiste verhalenbundel van Tonko Ufkes metnummen. Tiedens de prissentatie kreeg schriever Jan Glas het eerste exemplaar van Doagen en dreumdoagen oet haanden van Tonko Ufkes.

Jan Glas (links) kreg de eerste Doagen en dreumdoagen van schriever Tonko Ufkes. Foto: Huus van de Taol

De bundel hef 33 körte verhalen in het Westerkertiers. In Doagen en dreumdoagen bint wisselnde personen an ‘t woord. Ze gaot argens hen, komt ien tegen of herinnert zuch een biezunder veurval. Wat is waor gebeurd en wat dreumt de hoofdpersoon der zölf bij? Tonko Ufkes wet in een paor zinnen een wereld te scheppen waorin de lezer metnummen wordt.

Doagen en dreumdoagen is de twaalfde bundel van Tonko Ufkes (1958). In 2019 kreeg hij in Duutslaand de Freudenthalpreis, de belangriekste pries veur Nedersaksische literatuur.

De bundel is veur € 14,50 te koop in de webshop van het Huus van de Taol en in de boekhandel.

Bert Eefting en Katrien Eggens neie streektaolambassadeurs veur het Huus van de Taol

Bert Eefting en Katrien Eggens bint sinds dizze week streektaolambassadeur veur het Huus van de Taol. As streektaolambassadeur zult ze der beiden met een koppel vrijwilligers veur zörgen dat er streektaolactiviteiten in heur gemiente organiseerd wordt.

Eefting volgt Geert Woldman op en giet an de slag in de gemiente Midden-Drenthe. Daor is e gien onbekende, want tot febrewaori van dit jaor was e daor  wiekagent. ‘Umda’k Drentstaolig bin, he’k daor in mien wark altied een bult veurdiel van had. Het is van belang daw de Drentse taol en cultuur uutdragen blieft.’

Eggens nemp in de gemiente Aa en Hunze het stokkie over van Jan Hartlief. Ze hef een eigen bedrief in training, coaching en interimmanagement. Ze gruide op Oringerveen op met het Drents, wat dan ok echt bij heur heurt: ‘Ik bin wies met het Drèents en vind het belangriek um het ere in te holden én um het deur te geven.’

Renate Snoeijing, directeur van het Huus van de Taol: ‘Zowal Bert as Katrien brengt een mooi netwark met. Daor kuw  in heur gemienten goed op bouwen . Maor het belangriekste is vanzölf dat ze het hart veur het Drèents op de juuste stee zitten hebt.’

Het Huus van de Taol bedankt Geert Woldman en Jan Hartlief veur alles wat ze as streektaolambassadeur daon hebt. Allebei blieft ze in de rol van streektaolvrijwilliger betrökken in heur gemiente. Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten weden waor de gebroekers groots op bint en die de niet-gebroekers waardeert.

Nedersaksisch symposium 5 (2024) in Deventer

Stichting Sasland zorgt ook dit jaar voor de uitvoering van het Nedersaksisch symposium, inmiddels het vijfde op rij. Het symposium zal deze keer worden gehouden op vrijdag 4 oktober aanstaande, en wel in de theaterzaal van Bibliotheek Centrum Deventer, Stromarkt 18. Het symposium begint om10.00 uur en eindigt om 16.45 uur. De inloop is vanaf 9.30 uur.

Voor het programma verwijzen we graag naar hieronder. Ook nu weer zal het om een echt interessante bijeenkomst gaan, met bekende, maar ook met  betrekkelijk nieuwe sprekers.

Inhoudelijk is het aanbod zeer gevarieerd. In het tweede deel van de middag is voorzien in een reeks korte presentaties van nieuw onderzoek, van nieuwe boeken en van recente ontdekkingen, met aan het eind een literair-historische bekendmaking die spectaculair mag worden genoemd voor de Nedersaksische taal- en letterkunde.

programma

Vanaf 9.30 uur: binnenkomst 

  • Opening door drs. Jurr van Dalen, symposiumvoorzitter: 10.00-10.10 uur
  • “Onderzoek naar het Oudsaksisch en de overgeleverde teksten”– Em. prof. dr. Arend Quak, Oud-Germaanse filologie, Universiteit Leiden (10.10-10.40 uur)
  •  “De middeleeuwse oorkondetaal in volkstalige oorkonden uit het noordoosten van Nederland: de schrijfcentra Deventer, Zutphen, Zwolle en Groningen als geval apart” – Prof. dr. Ute Boonen, Vakgroepen Germanistiek en Neerlandistiek, Universiteit Duisburg Essen (10.40-11.10 uur)

Koffiepauze   11.10–11.30 uur

  • “Continuïteit of verandering? Resumptie na adverbiale bijzinnen in de linkerzinsperiferie in het Middelnederduits” – Prof. dr. Anne Breitbarth, Vakgoep Taalkunde, Universiteit Gent (11.30-12.00 uur)
  • “Aktuelle Entwicklungen in Forschung und Lehre zur Mittelniederdeutschen Literatur und der neue Bachelor Niederdeutsch an der Universität Oldenburg”-  Prof. dr. Doreen Brandt, Juniorhoogleraar voor Nederduitse literatuur in historisch en cultuurwetenschappelijk perspectief, Carl von Ossietzky Universiteit Oldenburg (12.00-12.30 uur)

Lunchpauze     12.30-14.00 uur

De lunch kan op eigen gelegenheid worden gebruikt in het gebouw (begane grond) of in een eetgelegenheid in de nabijheid van de bibliotheek.

  • “Naar een bacheloropleiding Limburgs: mogelijkheden en varianten” –  Em. prof. dr. Roeland van Hout, eerder hoogleraar Toegepaste taalkunde en Variatielinguïstiek  (Radboud Universiteit, Nijmegen) (14.00-14.30 uur)
  • “Jan Naarding’s Reynaert-vertaling in het Drents”- Dr. Henk Nijkeuter, gep. hoofd Drents Archief  (14.30-14.50 uur)
  • “Revitalisatie Veluws, en hoe” – Susanne Braamburg MA – student Taalwetenschap, Rijksuniversiteit Groningen (14.50-15.10 uur)

theepauze 15:10-15:30 uur

  • Korte presentaties van nieuw of nog lopend onderzoek, en / of van nieuwe publicaties
    • “Over de gecompliceerde verhouding van Nederlands en Nederduits in heden en verleden” – Em. prof. dr. Hermann Niebaum, voorheen hoogleraar Nedersaksisch en Duitse taalkunde (Rijksuniversiteit Groningen) (15.30-15.40 uur)
    • “Aflevering 4 van Heeroma’s Taatatlas van Oost-Nederland en aangrenzende gebieden (TONAG)” – Dr. Philomène Bloemhoff-de Bruijn, gep. projectleider streektaal (Overijsselacademie) (15.40 – 15.50 uur)
    • “Het Sallands Nedersaksisch van Hellendoorn: Taalstructuur en taalgebruik”- Dr. Jan Nijen Twilhaar, gep. hogeschoolhoofddocent (Hogeschool Utrecht) (15.50-16.00 uur)
    • “Waar onze taal weg komt” [m.b.t. Overijssel] – Dr. Harrie Scholtmeijer, dialectoloog Overijsselacademie, Zwolle (16.00-16.10 uur)
    • “Brieven an Sibbeltien. Jannes de Oostganger zien Stellingwarver schrieveri’je uut et Batteljon Frieslaand in Nederlaans Indië (1945-1948)” – Dr. Henk Bloemhoff, gep. hoofddocent Nederlands NHL Stenden Hogeschool Leeuwarden;  m.m.v. Otto de Vent MEd, eerder docent Nederlands (16.10-16.20 uur)
  • Biezundere gebeurtenisse: 5 jaor Nedersaksisch symposium, 5 keer Jaorboek Nedersaksisch! Bij deze bijzondere gelegenheid zal een belangrijke literair-historische openbaarmaking plaatsvinden.  
    • Institutionele inleiding door een medewerker van CO (= Collectie Overijssel, Zwolle) (16.20-16.30 uur)
    • Bekendmaking met literair-historische en taalgeografische toelichting (Dr. Hedzer Uulders, zelfstandig onderzoeker, Oosterbeek (16.30-16.40 uur)  
  • Afsluiting door de symposiumvoorzitter (drs. Jurr van Dalen) (16.40-16.45 uur)

N.B. Eventuele wijzigingen worden bijgehouden in de actuele versie van het programma op sasland.nl > nieuws

opgave

Wilt u dit symposium zeker niet missen? Vroege inschrijving verdient dan aanbeveling, want het aantal plaatsen is beperkt. Deelnemen aan het symposium kost vijftien euro, exclusief lunch.* Inschrijving kan plaatsvinden door een mailtje te sturen naar henkbloemhoff @ gmail.com. Als reply volgt dan een uitnodiging tot overmaking van vijftien euro op het bankrekeningnummer van Stichting Sasland. Betaald hebben geldt als bewijs van inschrijving

Streektaalposters op school

Op alle basisscholen in Drenthe, Groningen, Overijssel, de Stellingwerven en de Achterhoek kunnen vanaf 1 juli streektaalposters met daarop Nedersaksische gedichten worden aangevraagd. Dit in verband met het vijfjarig bestaan van Levende Talen Nedersaksisch: de vereniging voor leraren die affiniteit hebben met de Nedersaksische taal en cultuur. 

Finkers, Bökkers en Gosselaar 

De streektaalposters verschijnen in verschillende varianten voor het hele PO en de onderbouw van het VO (4 tot 14 jarigen). Gedichten op de posters zijn gemaakt door Herman Finkers (Twente), Hendrik Jan Bökkers (Salland), Fieke Gosselaar (Groningen), Else Klomps (Achterhoek), Jessica Bonnema (Drenthe) en Christine Mulder (Stellingwerven). ‘De gedichten zijn inmiddels ingesproken door o.a. Finkers en Bökkers’, aldus voorzitter van Levende Talen Nedersaksisch Mirjam Günther. ‘We zijn druk bezig om er tof lesmateriaal bij te ontwikkelen’. 

Bijpassende illustraties  

Julia van den Berg maakte de prachtige illustraties. Ze heeft de sfeer van de gedichten goed gevangen en voor elke leeftijd iets passends gemaakt bij de gedichten met titels: Op de fietse, Naobers, Schat, Feest, Thoesdier en Wodt et weer wat.  

Aanvragen 

Aanvragen is simpel en gratis via https://ltnedersaksisch.nl/jubileum/