Premjêre FryslânDOK – Yn myn dreamen hear ik dy

Meikoarten sil yn trije lannen de ynternasjonale dokumintêre Yn myn dreamen hear ik dy yn premjêre gean. De film folget makkers fan trije teäterselskippen dy’t yn in lytse taal wurkje: Tryater út Fryslân, Teatr Piba út Bretanje en Kvääniteatteri út Noard-Noarwegen. Tongersdei 13 febrewaris om 20:00 oere is de Fryske premjêre, ynklusyf petearen mei de makkers, yn de teäterseal fan Tryater yn Ljouwert; op sneon 15 en 22 febrewaris is de film yn twa dielen te sjen op NPO2, op snein 16 en 23 febrewaris op Omrop Fryslân.

Foar de FryslânDOK reizge dokumintêremakker Murk-Jaep van der Schaaf yn 2024 Ljouwert, it Frânske Brest en Storslett yn it noardlikste puntsje fan Noarwegen by del. Hy ferkende dêr mei teätermakkers Wessel de Vries, Christophe le Menn en Inger Birkelund harren lânskip, harren taal en harren wurk. Ek folge Van der Schaaf harren ûnderlinge útwikselingen, kreative prosessen en benammen de groeiende mienskiplike leafde foar taal en omjouwing.

Ynternasjonaal kontakt troch Phōnē
De gearwurking tusken de trije ûntstie út it ynternasjonale projekt Phōnē, dat teäterselskippen dy’t yn in minderheidstaal wurkje ferbynt. It fan Hamburch út oanstjoerde projekt waard foar trije jier stipe troch de Europeeske Uny en is yn desimber ôfrûne. Acht organisaasjes – njonken deselden út de dokumintêre kamen dizzen út Itaalje, Ierlân, Spanje, Roemeenje en Dútslân – wikselden binnen Phōnē út oer kwaliteit, kwantiteit, skriuwen, publyksbeheljen en tagonklikens fan teäter yn lytse talen.  

De Vries, Le Menn en Birkelund fûnen elkoar binnen de skriuwersútwikselingen dy’t der op ferskillende plakken yn Europa wiene. Sy bouden in freonskiplike wurkrelaasje op, dy’t trochkrong yn elkoars stikken. Sa wiene der Bretonske ynfloeden yn it stik Thúsblaze dat Tryater ôfrûne jier brocht en waard in skriuwersmoeting in sêne yn in Bretons teäterstik. Dêrneist regissearret Wessel de Vries dit jier it stik fan Birkelund yn Noarwegen.

Artistike gefoelstaal
Van der Schaaf fûn it projekt krekt troch in ferskil tusken de lânskippen en kultueren yn kombinaasje mei leafde foar de eigen talen it filmen wurdich. Foaral de gemy tusken de makkers út Fryslân, Bretagne en Noord-Noorwegen wie nijsgjirrich om fêst te lizzen. ‘Ik seach trije makkers dy’t taal hiel bewust ynsette foar harren keunst. Wat my yntrigearre is dat de lytse taal foar alle trije net de memmetaal mar krekt de artistike gefoelstaal is. Fan dy taalleafde woe ik mear witte. De talen blike djipgeand ferbûn mei harren persoanlike ferhalen en mei elkoar. As dizze makkers elkoar treffe, ûntstiet der wat. Prachtich om yn it dekôr fan de ferskate Europeeske gebieten op byld te krijen.’

Premjêre Yn myn dreamen hear ik dy
Op 13 febrewaris om 20:00 oere is bij Tryater de offisjele Europeeske premjêre. De dokumintêre wurdt dan yn syn gehiel fertoand en der binne petearen mei ûnder mear de makkers. Yn de neifolgjende wykeinen wurdt de film útstjoerd op de Nederlânske telefyzje. Yn Frankryk en Noarwegen folgje eigen premjêres.

Fia Tryater kinst in kaartsje reservearje.

Slagge ekskurzje nei it Sealterlân

Op freed 29 novimber gie in bus mei fertsjintwurdigers fan de EBLT-lidorganisaasjes nei gemeente Saterland yn Dútslân, om mear te learen oer it Sealterfrysk, it Seelterfräisk. De ekskurzje wie organisearre troch it EBLT en Mercator Europeesk Kennissintrum. It doel fan de ekskurzje wie om mear te learen oer de taal, de erkenning en de taalbefoardering.

Groepsfoto foar it Sealterfryske kultuerhûs, yn Skäddel. Foto: EBLT


Moeting mei Sealterfryske fertsjintwurdigers

Moarns yn it Riedhûs yn Ramsloh/ Roomelse stie de kofje klear en waard de groep wolkom hjitten troch boargemaster Thomas Otto. Dosinte Edith Sassen fertelde oer de lesmetoade foar de basisskoalle, Seeltersk Lopt, en sette de groep drekst oan it wurk om op boartlike wize it Sealterfrysk te learen. Ynstek is om de lessen op in positive wize te jaan: “Saterfriesisch macht Spaß!” Henk Wolf, wissenschaftlicher Beauftragter für Saterfriesisch, fertelde oer de taalsituaasje en it wurk fan it Seeltersk Kontoor foar it befoarderjen fan de taal en it taalûnderwiis.

Nei it middeisiten, koe it it typyske Dútske iten fertrêde wurde yn ‘e frisse lucht by it Seelterlounde Leerpaad, yn Sedelsberg/Seedelsbierich. Yn it park stiene rûnom twatalige ynformaasjebuorden (Dútsk en Sealterfrysk) om net allinne te learen oer de natoer yn Sealterlân, mar ek oer de taal.

De dei waard ôfsletten mei kaffee und kuchen by it Seelter Buund yn it Seelterfraïske Kulturhuus, yn Scharrel/ Skäddel. Foarsitter Stephan Dannebaum fertelde oer it Seelter Buund, dat mear as 300 leden hat. Karl-Peter Schramm en Johanna Evers fertelden oer EBLUL (European Bureau for Lesser Used Languages), de Dútske ôfdieling fan it EBLT, dat dizze desimber opheft wurde sil, mei’t der oare organisaasjes en ynstituten binne dy’t de taalminderheden yn Dútslân fertsjintwurdigje, bygelyks de Minderheitenrat en Minderheitensekretariat, dy’t sûnt 2005 jier bestean. By de ôfsluter kaam de Sealterfryske les fan de moarns goed te pas, mei’t der doe mei-inoar it Sealterfryske folsliet songen waard, it Seelter Läid.

foto’s: EBLT

It Seeltersk Kontoor hat ek oer de besite skreaun yn Sprachminderheiten aus den Niederlanden besuchen das Saterland

Reizgje mei it FYK nei Eastenryk foar in evenemint foar jongerein (16-30 jier) fan Europeeske taalminderheden

Fan 31 maart oant 6/7 april kinsto mei nei Oberwart/Borta, Eastenryk foar in evenemint foar jongerein (16-30 jier) fan Europeeske taalminderheden!

Dan is der it Peaskekongres, organisearre troch YEN en “Hrvatski akademski klub” (HAK), de jongereinferieining foar Burgenlandkroaten yn Eastenryk.

Aktiviteiten

De stêd is it thúsplak fan trije minderheden: de Burgenlandkroaten, de Hongaarske minderheid en de Roma mienskip. Sadwaande hat it wol 4 nammen: Oberwart, Borta, Felsőőr en Erba. Op ekskurzje silst mear leare oer de Burgenlandkroaten.

Yn de wike bist foaral dwaande wêze mei de workshop, dêr’tst diskusjearje silst oer tradysjes en wat it betsjut om part te fielen fan in taalminderheidsmienskip.

Op 6 april hat de algemiene ledegearkomste (general assembly) plak fan it YEN. Minsken dy’t dêr net oan meidogge, reizgje op 6 april nei hûs.

Kosten & opjefte

Kosten om mei te dwaan foar de hiele wike (ynkl. akkommodaasje, programma en iten) is €100,-

Lês alle ynformaasje yn de call. Opjefte kin fia it FYK oant 11 maart.

FYK & YEN

It FYK, Frysk Ynternasjonaal Kontakt, jout dy de mooglikheid om de grins oer te gean en jongerein fan oare taalminderheden te moetsjen. Sa ferbredest dyn kennis oer minderheden, kultuer, talen en polityk op in hiele leuke, avontuerlike manier. De YEN, Youth of European Nationalities, is in koepelorgaan foar jongereinferienings fan Europeeske taalminderheden.

Fragen? Stel dy oan foarsitter @ fyk.frl 

Reizgje mei nei Noard-Masedoanië foar evenemint mei Europeeske taalminderheden (16-30 jier)

Fan 13 oant en mei 19 febrewaris kinsto mei it FYK nei Kruševo, Noard-Masedoanië reizgje foar in evenemint foar jongerein (16-30 jier) fan Europeeske taalminderheden!  

Dan is it YEN Kick-Off evenemint, organisearre troch de Vlach minderheid yn Noard-Masedoanië. Oerdeis silst yn de workshop diskusearje oer tradysjes en wat y betsjutte foar in minderheid, hoe’t dy hjoed-de-dei in plak hawwe of (oard) ynfold wurde kinne. Ek is der in ekskurzje om mear te learen oer de Vlach. Fansels is der ek de Cultural Exchange Market om noch mear te learen oer alle oare minderheden dy’t oansletten binne by de YEN. 

Kosten om mei te dwaan foar de hiele wike (ynkl. akkomodaasje, programma en iten) is €100,-.  Lês alle ynformaasje hjir: Opjefte kin fia it FYK oant 21 jannewaris. 

Frysk Ynternasjonaal Kontakt

It FYK, Frysk Ynternasjonaal Kontakt, jout dy de mooglikheid om de grins oer te gean en jongerein fan oare taalminderheden te moetsjen. Sa ferbredest dyn kennis oer minderheden, kultuer, talen en polityk op in hiele leuke, avontuerlike manier. De YEN, Youth of European Nationalities, is in koepelorgaan foar jongereinferienings fan Europeeske taalminderheden. Fragen? Stjoer dan in mailtsje.

Diversity Festival UTOPijA

Fan 25 juny – 3 july hat it Diversity Festival ‘UTOPijA’ plak yn Carinthia / Koroška, Eastenryk by de Karintyske Slovenen. It Diversity Festival is rjochten op de talen en kultueren fan Europeeske minderheden. Bisto tusken de 16-30 jier en wolst mei? Kinst dy opjaan by it FYK.

Diversity Festival yn Grou, 2018. Foto: FYK

Kinst kieze út fjouwer workshops (fiertaal: Ingelsk) om dy wike mei te dwaan:

  • Minority dance party
  • Filmmaking
  • Choir
  • Puppet theatre

Klub slovenskih študentkov in student na Dunaju (KSŠŠD) organisearret it festival en sil dy mear sjen litte fan it gebiet en mear fertelle oer de minderheid. Tagelyk mei it diversity festival is yn Karintië ek de Europeada, it ynternasjonale fuotbaltoernoai foar Europeeske minderheden. Fansels stiet der in besite pland om ek in wedstryd mei te meitsjen.

Dielnimmerskosten binne €100,- Dat is ynklusyf akkomodaasje, iten, ekskurzjes en de workshops. Mochtest fragen hawwe oer de reiskosten, lit it foaral witte.

Sjoch hjir foar mear ynformaasje. Opjefte kin fia it FYK, foar 24 maaie.

Wolst dy opjaan of hast fragen? Lit it dy dan witte en stjoer in mail nei it FYK.