Tag: Ried fan de Fryske Beweging

Posted on

Petysje: Besunigings op it Frysk fan tafel!

De provinsje sil op 19 juny beslute oer de taalnota ‘Fansels Frysk’. Dêr steane moaie plannen yn. Dy kinne it Frysk foarút helpe. Mar deputearre steaten hawwe it jild der net foar oer. Se wolle sels besunigje. Dêrtroch steane de ambysjes faai. Tekenje en ferspried dêrom de petysje fan de Rie foar de Fryske Beweging, dy’t it EBLT stipet, en lit jo lûd hearre. Provinsje, kear dit op!

Kearn fan it nije taalbelied is, dat de taalfitaliteit stipe wurde moat. Mar it taalkado en tydskrift ‘Heit & mem’ reitsje in grut part fan de subsydzje kwyt. Beide binne bedoeld om âlden oan te moedigjen de Fryske taal oan harren bern troch te jaan. Mercator, dy’t de provinsje helpt om Europeesk ûndersyksjild nei de provinsje te heljen foar taalûndersyk, ferliest sels de folsleine strukturele subsydzje. De Stellingwarver Schrieversronte wurdt flink koarten op de subsydzje, en sawol de Fryske Rie as de Rie foar de Fryske Beweging rikke al harren jild kwyt. Ek oare besunigingen binne net te rymjen mei de ambysjes foar taalfitaliteit.

De provinsje hat ferskate finansjele tafallers hân, mar hâldt no ynienen de hân op de ponge. Yn 2026 is der wer jild. Dêrom freegje wy:

  • Provinsjale steaten soene beslute moatte om no net te besunigjen, mar de tafallers te brûken.
  • Praat earst mei de belutsen organisaasjes om te sjen, hoe’t se mei de provinsje ta in oplossing komme kinne. Want dat is oant no ta noch net bard!

Tekenje de petysje

Alle Fryske organisaasjes, wêrûnder it EBLT, lûke tegearre op om dit te kearen. Jo stim hjiryn is och sa wichtich. It lêste wurd is oan Provinsjale Steaten. Lit jo lûd heare en tekenje de petysje: https://www.petities.com/besunigings_op_it_frysk_fan_tafel

Ofbylding fan freepik
Posted on

Ried fan de Fryske Beweging wol yn petear mei ING oer meiwurkers dy’t gjin Frysk prate meie

De Ried fan de Fryske Beweging is bot skrokken fan it berjocht dat meiwurkers fan de ING Bank gjin Frysk prate meie soene oan de telefoan tsjin klanten. De Ried hat sels in rekken by ING en wit dat de bank graach maatskiplik belutsen wêze wol. De Ried wol dêrom yn petear mei de bank oer syn hâlding tsjin de Fryske taal oer om opheldering te krijen oer it foarfal en misferstannen de wrâld út te helpen. 

It nijs kaam oan it ljocht nei oanlieding fan in melding fan rjochtbanktolk Fedde Dijkstra, in klant fan ING. Dijkstra spruts oan de telefoan mei in meiwurker fan ING dy’t wol Frysktalich is, mar dat fan de bank net prate mocht. Neffens de bank hat dat te krijen mei de technology dy’t brûkt wurdt om petearen fan meiwurkers te analysearjen.

“In bank dy’t der foar elkenien is, soe der ek foar de Friezen wêze moatte. It is ûnbesteanber dat twa Friezen ûnderling gjin Frysk prate meie,” lit bestjoerslid Pieter de Zwart út namme fan de Ried fan de Fryske Beweging witte. Neffens de Ried meie technologyske beheiningen it rjocht om Frysk te praten net yn de wei stean. “Wy tinke graach mei ING mei oer hoe’t sy dat oplosse kinne. Dêrom hawwe wy de bank fia in brief benadere om yn petear te gean.”

De Ried fan de Fryske Beweging giet derfan út dat ING ree is om yn petear te gean. En as dat net sa is? “Dan sille wy ús nochris beriede oer wat wy mei ús rekken by de bank dogge, mar lit ús earst it goede petear mar ris oangean”, sa seit De Zwart.

De tekst is oernommen fan It Nijs

Posted on

Fedde Schurerlêzing 2023: Frede mei alle geweld?

Sûnt 2010 wurdt yn it lêst fan novimber yn Ljouwert de Fedde Schurerlêzing holden, organisearre troch de Ried fan de Fryske Beweging, yn ‘e mande mei Tresoar, de Fryske Akademy en de Leeuwarder Courant. Oan ‘e râne fan Europa is it oarloch, al hast twa jier yn Oekraïne en sûnt koart ek yn Israel/Palestina. Dêrom stiet de lêzing dit jier yn it teken fan de fraach oft pasifisme noch in opsje wêze kin om de frede yn ‘e wrâld te bewarjen of te krijen. Is it driigjen en byneed brûken fan militêr geweld needsaaklik of kin it ek sûnder?

Fedde Schurer (1898-1968), dichter/sjoernalist/politikus, wie pasifist. As sadanich hat er lid west fan ‘Kerk en Vrede’, dat nammers noch altyd bestiet.

Der binne dizze kear twa sprekkers útnûge, ien út de pasifistyske hoeke en ien dy’t as militêr nei de problematyk sjocht:

  • Harry Pals, teolooch en lid fan ‘Kerk en Vrede’ en
  • Hans van den Brink, luitenant-kolonel b.d. eartiids haad fan de ‘Nationale Operaties van de Luchtmobiele Brigade’.
  • Nanne Kalma en Ankie van der Meer sjonge lieten fan Fedde Schurer.

De Fedde Schurerlêzing wurdt holden by Tresoar, Bûterhoeke 1 te Ljouwert op sneon 25 novimber 2023. De lêzing begjint om 14.30 oere, de ynrin is fan 14.00 oere ôf.

De tagong is fergees, oanmelding fia feddeschurerlezing@gmail.com is needsaaklik.

Posted on

Fear yn ’e Broek foar Hindrik van der Meer

Moandei 3 july hat in delegaasje fan de Ried fan de Fryske Beweging, besteande út foarsitter Reinder Reitsma, skriuwer Nynke Beetstra en Jehannes Elzinga, by Hindrik van der Meer en syn frou Beitske yn Fûns del west om Hindrik de Fear yn ’e Broek fan de Ried oan te bieden mei in byhearrende oarkonde.

Foarsitter Reinder Reitsma fan de Ried spruts nochris it grutte belang fan Hindrik syn krewearjen út foar de muzykwrâld yn Fryslân en de Fryske teksten by de ûnderskate muzykstikken.

Hindrik wie der tige mei ynnommen, mar joech oan dat er it allegear net dwaan kinnen hie sûnder de stipe fan syn frou Beitske.

lês fierder

Posted on

Plombrief foar Joana Duarte

De Ried fan de Fryske Beweging stjoert regelmjittich Plombrieven nei persoanen of ynstânsjes dy’t har ynsette foar it Frysk. Op 6 april gie der sa’n Plombrief nei Joana Duarte.

De Ried fan de Fryske Beweging wurdearret it stribjen fan Joana Duarte tige om har warberens foar it Frysk yn it algemien en yn it bysûnder om har Fryske identiteit fêst te lizzen troch by de ynboargeringseremoanje op 18 jannewaris ll. de belofte fan ferbûnens mei Fryslân yn it Frysk út te sprekken. Dêrmei ferfollet hja in foarbyldrol foar bûtenlanners dy’t har yn Fryslân fêstigje.

Boppedat spilet hja as lektor meartaligens in wichtige rol yn it fersterkjen fan de posysje fan it Frysk yn it heger ûnderwiis yn Fryslân en as heechlearaar Wrâldboargerskip en Twatalich Underwiis oan de Universiteit van Amsterdam.  Op grûn dêrfan hat de Ried fan de Fryske Beweging besletten Joana Duarte in “plom” ta te kennen.

Yn har reaksje lit Joana Duarte ûnder oaren witte de takenning fan de Plombrief as in eare te beskôgjen. It docht har deugd te hearren dat har wurk en ûndersyk yn en oer ûnder oaren it Frysk, yn in meartalige kontekst, de Ried sa oansprekt.

lês it folsleine berjocht op it Nijs

Posted on

Ried Fryske Beweging sil yngeand reorganisearje

Nei alle gedachten hâldt de Ried fan de Fryske Beweging op mei in koepelorganisaasje te wêzen foar in griemmank oan organisaasjes. Dy bliuwe wol belutsen fia in advysried. Mar de Ried wol ek folle mear enerzjy stekke yn de gearwurking mei oare organisaasjes dy’t relevant binne foar Fryslân, de Friezen en it Frysk. Dêr wurdt in Mienskipskommisje foar opset. Dat is yn neifolging fan de suksesfolle Politike Kommisje, dy’t oan de widze stien hat fan it hjoeddeistige omtinken foar it Frysk yn de polityk.

lês mear op It Nijs

Posted on

Fedde Schurerlêzing 2022

De Fedde Schurerlêzing “Wurkje, Wenje, Wyn: wat moat wêr yn Fryslân?” hat plak op sneontemiddei 19 novimber, yn Tresoar te Ljouwert, fan 15:00-17:00 oere (ynrin fan 14:30 ôf).

Sprekkers binne Francesco Veenstra, Ryksboumaster; Avine Fokkens-Kelder, deputearre fan de provinsje Fryslân; Sijbe Knol, fraksjefoarsitter FNP, Provinsjale Steaten. De diskusje wurdt laat troch Sander Warmerdam, haadredakteur fan de Ljouwerter Krante. Sjoernaliste Jantien de Boer (Ljouwerter Krante) sprekt in kollum út en der is muzyk fan Sytse Haima en Menzo Rohn.

De Fedde Schurerlêzing wurdt organisearre troch de Ried fan de Fryske Beweging, Tresoar, de Fryske Akademy en de Ljouwerter Krante.

Kaarten binne fergees, mar moatte wol oanfrege wurde by VanPlan.

Posted on

Ried fan de Fryske Beweging kent de “Fear yn de Broek” ta oan SFBO

It SFBO Kennissintrum Meartaligens Jonge Bern (fierder SFBO) makket him al sûnt de njoggentiger jierren tige fertsjinstlik as ynformaasje-, kennis- en stipepunt op it mêd fan meartaligens en taalstimulearing yn de foarskoalske perioade. Benammen op it mêd fan it begelieden fan Frysk- en twatalige pjutte- berne-opfang is it SFBO tige warber. Sa’n 275 foarskoalske foarsjenningen, rûnom yn Fryslân, wurkje hjoed-de-dei mei in formeel twatalich belied, en dat tal wurdt noch alle jierren heger. Mei tank oan it SFBO komme skoalbern al jong mei it Frysk yn oanrekking.

Op basis dêrfan hat de Ried fan de Fryske Beweging, dy’t him ynset foar it behâld fan de Fryske taal en kultuer, besletten om syn heechste ûnderskieding, de “Fear yn de Broek”, yn 2022 ta te kennen oan it SFBO. De Fear bestiet út in hânmjittich ynkleure linofyk fan byldzend keunstner Fedde Hoekstra en in oarkonde.

De Fear sil op woansdei 2 novimber 2022 om 10.00 oere op feestlike wize troch de Ried oanbean wurde oan SFBO-direkteur Sytske de Boer op berne-opfang It Bernetreintsje op it Hearrenfean, in suksesfol foarbyld fan hoe’t jonge bern yn it Frysk opheind wurde

Posted on

Grutte Ried fan de Ried fan de Fryske Beweging

It bestjoer fan de Ried fan de Fryske Beweging nûget syn stipers, de fertsjintwurdigers fan de oansletten selskippen en oare belangstellenden fan herte út foar de gearkomste op 27 oktober fan de Grutte Ried.

Mear ynformaasje: hjir
Plak: doarpshûs Nij Franjum, Tramstrjitte 36, Marsum
Tiid: tongersdei 27 oktober 2022 om 19.30 oere