In de toen van de Theaterschuur in Linde weur zaoterdag 6 juli het festival ZomerGoed holden. Naost kraomen, meziek en veurdrachten was der ok een boekprissentatie. Oetgeverij Het Drentse Boek har de neiste verhalenbundel van Tonko Ufkes metnummen. Tiedens de prissentatie kreeg schriever Jan Glas het eerste exemplaar van Doagen en dreumdoagen oet haanden van Tonko Ufkes.
Jan Glas (links) kreg de eerste Doagen en dreumdoagen van schriever Tonko Ufkes. Foto: Huus van de Taol
De bundel hef 33 körte verhalen in het Westerkertiers. In Doagen en dreumdoagen bint wisselnde personen an ‘t woord. Ze gaot argens hen, komt ien tegen of herinnert zuch een biezunder veurval. Wat is waor gebeurd en wat dreumt de hoofdpersoon der zölf bij? Tonko Ufkes wet in een paor zinnen een wereld te scheppen waorin de lezer metnummen wordt.
Doagen en dreumdoagen is de twaalfde bundel van Tonko Ufkes (1958). In 2019 kreeg hij in Duutslaand de Freudenthalpreis, de belangriekste pries veur Nedersaksische literatuur.
De bundel is veur € 14,50 te koop in de webshop van het Huus van de Taol en in de boekhandel.
It Skriuwersbûn, organisaasje fan en foar Fryske skriuwers, dichters, oersetters en leafhawwers fan it Frysk docht in oanrikkemandaasje oan de sjuery fan de P.C. Hooft-priis foar proaza 2025. De skriuwers dêr’t it om giet, binne Durk van der Ploeg en Hylke Speerstra.
De P.C. Hooft-priis is in oeuvrepriis dy’t neffens it reglemint fan de P.C. Hooft-stifting takend wurde kin oan in Nederlânsktalich auteur of in benammen yn it Frysk publisearjende skriuwer. Yn de 75 jier dat de priis bestiet, is der lykwols noch nea in haadsaaklik Frysktalige skriuwster of skriuwer beleanne. Unbekendheid mei de Fryske literatuer by de sjuerys spilet neffens it Bûn dêr sûnder mis in grutte rol by. De Fryske skriuwerij docht foar oare literatueren net ûnder. It Bûn hat dêrom op him naam de P.C. Hooft-stifting en de troch har beneamde sjuery fan goede ynformaasje te foarsjen.
De oanrikkemandaasje is, nei oerlis mei it bestjoer fan it Bûn, skreaun troch Martsje de Jong fan Bitgum. It bestjoer is ferantwurdlik foar de seleksje fan de auteurs.
Hoe fertaalst rou yn wurden? Twa Fryske skriuwers, Nynke Sietsma en Sytse Jansma, beskriuwe it yngripende ferlies fan in leafste. Harren ferhalen binne werkenber, harren wurden treastend foar oaren. Yn de FryslânDOK Winterswannen fan Karen Bies komme beide skriuwers oan it wurd. De útstjoering is op 16 en 17 maart, oan it begjin fan ‘e Boekewike, bij NPO2 en Omrop Fryslân.
Nynke Sietsma en Sytse Jansma
Sjoernalist en skriuwster Nynke Sietsma (1980) ferlear har soantsje Berend oan in slimme sykte, hy wie noch mar krekt fjouwer jier. Yn har boek B giet se yn dialooch mei him, besiket se te begripen wat der bart, siket se wurden om de pine en it djipste fertriet út te drukken. ‘Dit boek skriuwe wie gjin kwestje fan wolle. It moast, it wie needsaak,’ fertelt Sietsma. ‘Mei skriuwe koe ik mysels oerein hâlde.’
De freondinne fan dichter en keunster Sytse Jansma (1980) stoar op 32-jierrige leeftyd ûnferwachts oan in harsenbloeding. Mei syn dichtbondel Rozige maanvissen debutearret er yn it Nederlânsk. Dêrfoar skreau er yn ’t Frysk, mar mei Roos prate hy Nederlânsk. Jansma folget har yn deiboekfersen, eroatyske oantinkens, brieven en boartlike ‘hiernamaalsvariaties’. Hy skriuwt: ‘Ergens in taal is zij nog – in woorden die duurloos en momentenbreed ronddobberen – als rozige maanvissen.’
Winterswannen
De FryslânDOK Winterswannen (de titel komt út in gedicht fan Sytse Jansma) giet oer de treast fan taal by rou. De skriuwers fine dy net allinnich yn it skriuwen sels, mar ek yn literatuer fan oaren. Nynke Sietsma: ‘Troch te lêzen wit ik dat ik net allinnich bin. It is treastend te witten dat ik altyd dát noch haw. It draacht my.’ Sytse Jansma oer poëzy: ‘Gewoan deistich taalgebrûk foldocht net by sa’n grut ferlies. Hoe’t it echt is, dat gefoel, dy erfaring kinst der net mei útdrukke. Dêr hast poëzy foar nedich.’
FryslânDOK ‘Winterswannen’ is te sjen:
Sneon 16 maart 15.30 oere NPO2 (werhelling sneins 13.10 oere)
Snein 17 maart Omrop Fryslân 17.00 oere (werhelling alle oeren)
FryslânDOK wurdt Nederlânsk ûndertitele
Yn petear oer FryslânDOK Winterswannen
Op tiisdei 19 maart om 19.30 oere gean Nynke Sietsma en Sytse Jansma yn petear mei Karen Bies nei oanlieding fan de FryslânDOK Winterswannen. Elkenien is wolkom yn Kafee De Gouden Leeuw yn Tresoar. De jûn is frij tagonklik.
Omke Ûle wol hiel graach nei de romte. Neefke Eppy wit wol rie, hy bout foar omke in raket. Mar de raket docht net wat omke wol. Krekt as alles mislearret, komt der help út ûnferwachte hoeke. In waarm ferhaal oer freonskip en it neijeien fan dyn dreamen foar bern fan 2 oant 6 jier.
‘Omke Ûle sjocht stjerren’ is it twadde prachtige en kleurrike printeboek oer Omke Ûle en syn neefke Eppy. Yn 2020 ferskynde ‘Omke Ûle past op’
Op zaoterdag 23 september weur in Beilen het boek Appèl jongelui van Cees van der Velde feestelijk prissenteerd.
Zien diensttied hef veul indruk op Cees maakt. Zoveul zölfs dat e hum alles nog goed heugen kan. Zó goed, dat e der een boek over schreef. Zodoende bracht e, op zien negenvieftigste, zien eerste boek oet: Appèl jongelui. Hierin beschref e hoe e hum deur de veertien maond militaire dienst henslaon hef. In zien boek staot komische en serieuze veurvallen beschreven en de menier waorop het schreven is, mak daj haost het gevuul kriegt dat Cees naost je zit te praoten.
Het eerste exemplaar weur deur Cees overhandigd an Maria Faber, die hum altied anmoedigd hef um een boek te schrieven.
Cees van der Velde en Maria Faber. Foto: Huus van de Taol
samenwarking
Dit boek is der kommen deur een samenwarking van de Stichting Stellingwarver Schrieversronte en het Huus van de Taol. Het boek is schreven in de taol van d’Olde Smilde (Hoogersmilde). Umdat het Smildegers kenmarken hef van het Drents en van het Stellingwarfs hebt beide taolinstituten het boek samen oetgeven.
Huus van de Taol Het Huus van de Taolis de streektaolorganisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten wezen waor de gebroekers wies met bint en die de niet-gebroekers waardeert.
Stellingwarver Schrieversronte De Stichting Stellingwarver Schrieversronte is het instituut veur tael, literetuur, geschiedenis, volkskunde en identiteit in de Stellingwarven
It like as moast Romke Toering yn sân hasten in punt achter it libben sette. En wat dogge jo dan mei de tiid dy’t der noch is? Romke pakte de pinne op en begûn te skriuwen dat it sta sei: koarte en langere ferhaaltsjes, gedichtsjes somtiden, in oade oan heit en mem, pakes en beppes, de bakker, de buorlju en al dy oaren dy’t meielkoar de mienskip foarmen yn syn bertedoarp: Easterlittens.
In berneboek foar âlderen, mei in protte foto’s út in tiid dy’t west hast. Bylden yn wurden fongen. Werkenber foar minsken út de greidhoeke, mar ek fier dêr bûten.
‘Deis in pear oerkes omdolle yn in Greidhoekster ferline, as in punt achter it libben, wie gjin straf. In emosjoneel Doel en Treast.’
Romke Toering (1947) wie akteur, regisseur, dramaturch, oersetter en skriuwer fan Fryske toanielstikken, û.o. by Tryater en it iepenloftspul fan Jorwert. Yn 1987 krige er de Obe Postmapriis foar syn oersettingen nei it Frysk fan toanielstikken foar Tryater út 1984-1986. Yn 2003 ûntfong er de Fedde en Martha Bergsmapriis foar Frysk toaniel foar it stik Baarderlân, oer de delgong fan de feehannel, dat letter ek as boek ferskynd is.
Skearing en Ynslach is de nijste ferhaleroman fan Bouke van der Hem, ferskynd by Utjouwerij Afûk. Yn dit boek wurdt by biten en brokken benammen it opgroeien fan boeresoan Reinder Beetstra yn Fryslân beskreaun, syn wederwarichheden yn militêre tsjinst, it studintelibben yn Grins en de fersuterjende relaasje mei jeugdfreon Sipke.
Mar ek fierderop sil it misrinne: as sosjaal belutsen makelaar yn Nij-Seelân, wêrfan’t er úteinlik rillegau en sûnder frou weromkomt. Goed en wol wer thús op âlde grûn falt dat him no ek ôf. Fryslân is net langer wat it wie, syn bewûndere mem ferstoar, mar boppe-al ferkrommelje syn idealen, fan doarpslibben oant en mei sosjalisme.
Wat by dat alles grif meispilet, is de heabroei-brân by de Beetstra’s doe’t Reinder yn novimber 1956 noch in jong baaske wie. Mei de wittenskip fan no hat hy dêr in stress- syndroom fan oerholden. “Dochter Sytske, de noed fan de Beetstra’s, socht yn har karke dwers troch de reek nei in útwei, ûnderwilens in heech jankend lûd meitsjend, as soarge se sels foar de sirene. Alle minsken wienen der no út en helpers fan it doarp koenen op it lêste stuit noch wat kij rêde − folk, fee en it karke op in klútsje byinoar yn de jister − foardat de earste spanten delkamen en de hiele bliksemse boel yninoar stoarte.”
Boekgegevens
Skearing en Ynslach
Auteur: Bouke van der Hem
Utfiering: paperback
ISBN: 978 949 3318106
Tal siden: 199
Taal: Frysk
Ferkeappriis: € 18,50
websjop.afuk.frl
Oer de auteur
Bouke van der Hem (Tersoal, 1946) wurke jierrenlang as jurist/mediator yn Grins, wennet no yn Castricum. Hy debutearre yn 2002 mei de roman ‘Sloppe Opels’ en fan him ferskynden dêrnei ‘It Poadiumbeest’, ‘Stille Tochten’, en yn 2010 ‘De Fuery’. Hy siet yn de redaksje fan kultureel tydskrift De Moanne en skreau dêrfoar benammen kollums.
Presintaasje
Op freedtemiddei 22 septimber fan 15.30 oere ôf presintearret Bouke van der Hem syn ferhaleromanyn de Afûk-winkel yn Ljouwert (Boterhoek 3). Elkenien is fan herte wolkom. Nei in koarte yntroduksje troch útjouwer Ernst Bruinsma sil de skriuwer sels in taljochting jaan op syn wurk en in tal fragminten foarlêze.
Ien tel de ierde stil is de nijste dichtbondel fan Arjan Hut en skreaun yn de tiid dat hy wâlddichter wie fan de gemeente Achtkarspelen. Yn in perioade fan lockdowns, mûlkapkes en jûnsklokken, by him thús oan de Delistrjitte, by Tresoar, yn de trein fan Ljouwert nei Bûtenpost, ûnderweis yn de bus nei Surhústerfean, op it Skriuwersarkje fan Rink van der Velde en op de camping yn De Pomp.
As in knipperjende tried rint de tiid troch Ien tel de ierde stil. Der is in winsk om de tiid te manipulearjen. “Wie it mar wer as froeger,” bromt in man op it terras. Op de Feanhoop rint in klok fiif minuten foar, krekt genôch foar in suver einleaze kuiertocht nei de dunen. In hovenier rint troch de dreamen fan in doarp. Yn ferkiezingstiid litte we de ierde los. Noch in heale minút om wat te sizzen oer in nije oarloch. Mar bliuwt de tiid dan echt stean? Ek de tiid sels docht raar. Alde simmers wurde yn mânske skuorren bewarre. Nachts skynt de sinne en liket op in bijekoer. Yn it poldertsjuster lekt de Molkwei oer de terpen.
Oer de auteur
Arjan Hut (berne yn Drachten, 1976) groeide op yn Surhústerfean en wennet sûnt 1996 yn Ljouwert. Hy wennet dêr mei syn frou en twa bern. Yn 2005 waard er keazen ta earste offisjele stêdsdichter fan Ljouwert. Dy titel jilde foar twa jier. Van 2019 oant 2023 wie Hut Wâlddichter, gemeentedichter fan Achtkarspelen. Behalve gedichten skriuwt hy ek oer muzyk, foar De Moanne en it Friesch Dagblad. Earder ferskynden de dichtbondels: Nachtswimmers (Bornmeer, 2004),05/06 (Bornmeer, 2007),Tin (Afûk, 2010), Aurora Bossa Nova (Afûk, 2016), Fjoertoer yn it wâld (Afûk, 2020).
Takom moandei, 3 july 2023, om 16.30 oere, sil yn it Provinsjehûs oan de Twibaksmerk yn Ljouwert, deputearre Sietske Poepjes it earste eksimplaar yn ûntfangst nimme fan de brosjuere “Naar gelang het Noorden”. Der sille ek in tal gedichten út de bondel foardroegen wurde.
tsien renommearre Fryske dichters.
Yn dit lytse boek wurdt in skets jûn fan it wurk fan tsien renommearre Fryske dichters, mei gedichten fan Piter Boersma, Tsead Bruinja , Eppie Dam, Elske Kampen, Elmar Kuiper, Aggie van der Meer, Jacobus Q. Smink, Abe de Vries, Nyk de Vries en Cornelis van der Wal. De blomlêzing is gearstald troch in wurkgroep fan fiif leden fan it Skriuwersbûn, wurdt útjûn troch útjouwerij De Ryp en is fan nije wike ôf te keap.
oanbieding P.C. Hooft-prijs
De blomlêzing is ûndertusken troch de wurkgroep oanbean oan it bestjoer en de sjuery fan de stichting P.C. Hooft-prijs. Dy sjuery is krekt begûn mei har wurksumheden, dy’t liede sille ta de foardracht fan in winner fan dizze Nederlânske oeuvrepriis. Yn maaie 2024 wurdt de priis takend oan in (Nederlânsktalige of Frysktalige) dichteres of dichter.
programma
Fan 16.30 ynrin, kofje en oranjekoeke yn de besikersromte fan it provinsjehûs
16.45 nei de histoaryske Steateseal
Wolkomstwurd troch foarsitter Willem Verf fan it Skriuwersbûn
Foardracht fan twa gedichten út “Naar gelang het Noorden”
Martsje de Jong jout út namme fan de wurkgroep in koarte presintaasje fan de ynhâld fan de brosjuere en oerlanget oanslutend it earste eksimplaar oan de Deputearre
Reaksje fan Sietske Poepjes
Foardracht fan twa gedichten út “Naar gelang het Noorden”
In de filmzaal van het Hunebedcentrum in Börger was gisteraovend de boekprissentatie van Grafgift. Een kleine vieftig man zit in de zaal. Anne Doornbos gef het eerste exemplaar an de directeur van het Hunebedcentrum, Harrie Wolters, umreden e belangriek west hef veur de inhold van Grafgift. Doornbos mag geern personages in zien boek een naam geven die an bestaonde personen linkt is. Zo hef Harrie Wolters in het boek de naam Jozef Oosting kregen.
Foto vlnr: Anne Doornbos en Harrie Wolters. Bron: Huus van de Taol
In de darde Drentse thriller oet de Inspecteur Freek Rossing-reeks vindt een gezin oet Spijkenisse under de dikke vlinten van hunebed D26 bij Drouwen het lichaam van een jonge vrouw. Zij is umringd deur diggelgoed; potties en bekers zoas het Trechterbekervolk die metgaf an heur doden. Der bint bijkaans gien sporen en Freek Rossing stiet veur ien van de grootste oetdagings oet zien loopbaan. En twei dagen later zal e met zien femilie op vekaansie.
Grafgift is een verhaal dat niet allent giet over het speurwark naor de daoder, maor ok over breuken carrières, vernedering, bezetenheid en schaamte.
Anne Doornbos (Erica, 1948) schref proza, poëzie, teniel- en liedteksten, veulal in het Drents. In 2018 verscheen zien eerste Drentstaolige thriller, De Paddenvanger, waormet e de Streektaolpries wun. In 2021 volgde een tweide thriller, De man die Russisch preut. Grafgift hef 376 pagina’s en kost € 19,95. Het is te koop in de winkel van het Huus van de Taol in Beilen, bij de boekhandel en op www.huusvandetaol.nl/webshop
