Vief lekkerste Drentse woorden bekend, stemweek begunt

In december is streektaolorganisatie Huus van de Taol drok met de zuuktocht naor het lekkerste Drentse woord. Nao een week woorden insturen is het nou tied um te stemmen! Dat kuj doen op ien van de vief miest ingezunden woorden op www.huusvandetaol.nl/lekker.

Tot 10 december kun elkenien een woord insturen. Dat gebeurde zu’n 300 maol, met een prachtig gevarieerd risseltaot. ‘Het lekkerste woord brengt weer hiel aandere woorden op batterij,’ volgens streektaolfunctionaris Arja Olthof. ‘Naost woorden as sausemangels, zeupie en sukersunterklaosien die allemaol mit eten van doen hebt waren der ok Drenten die keuzen veur lekker klinkende woorden as kleistern, sneiballegie en snipsnaorderijen.’

Het gung dus veul um eten bij de inzendingen die dit jaor binnenkwamen, dat is ok te zien an de top vief. In willekeurige volgorde bint dit de vief miest genuumde woorden:

Gloepends – wordt veural gebruukt um een bosschup wat kracht bij te zetten. Ie kunt gloepends bliede wezen, dan bi’j slim of hiel arg bliede.

Slik – wij zegt nou vaak snuup, maor dizze lekkernij het toch echt ‘slik’ in het Drents.

Dreuge worst – daor huuj gien extra uutleg an te wieden, nietwaor? Allent dat dit het ienige in de liest is dat oet twei woorden bestiet.

Kniepertie(s) – ok dizze sprek veur zichzölf. Knieperties bint de platte koekies die vaak in dizze tied eten wordt.

Sukelao(gie) – naost dat het woord gloepends lekker klinkt vindt veul lu het ok een lekkernij die aj niet liggen laoten kunt.

Vanof nou tot an 18 december kuj stemmen op dizze vief woorden via huusvandetaol.nl/lekker.

Op 20 december wordt vervolgens het lekkerste Drentse woord ’s mörgens bij Radio Drenthe bekendmaakt.

Petysje: Besunigings op it Frysk fan tafel!

De provinsje sil op 19 juny beslute oer de taalnota ‘Fansels Frysk’. Dêr steane moaie plannen yn. Dy kinne it Frysk foarút helpe. Mar deputearre steaten hawwe it jild der net foar oer. Se wolle sels besunigje. Dêrtroch steane de ambysjes faai. Tekenje en ferspried dêrom de petysje fan de Rie foar de Fryske Beweging, dy’t it EBLT stipet, en lit jo lûd hearre. Provinsje, kear dit op!

Kearn fan it nije taalbelied is, dat de taalfitaliteit stipe wurde moat. Mar it taalkado en tydskrift ‘Heit & mem’ reitsje in grut part fan de subsydzje kwyt. Beide binne bedoeld om âlden oan te moedigjen de Fryske taal oan harren bern troch te jaan. Mercator, dy’t de provinsje helpt om Europeesk ûndersyksjild nei de provinsje te heljen foar taalûndersyk, ferliest sels de folsleine strukturele subsydzje. De Stellingwarver Schrieversronte wurdt flink koarten op de subsydzje, en sawol de Fryske Rie as de Rie foar de Fryske Beweging rikke al harren jild kwyt. Ek oare besunigingen binne net te rymjen mei de ambysjes foar taalfitaliteit.

De provinsje hat ferskate finansjele tafallers hân, mar hâldt no ynienen de hân op de ponge. Yn 2026 is der wer jild. Dêrom freegje wy:

  • Provinsjale steaten soene beslute moatte om no net te besunigjen, mar de tafallers te brûken.
  • Praat earst mei de belutsen organisaasjes om te sjen, hoe’t se mei de provinsje ta in oplossing komme kinne. Want dat is oant no ta noch net bard!

Tekenje de petysje

Alle Fryske organisaasjes, wêrûnder it EBLT, lûke tegearre op om dit te kearen. Jo stim hjiryn is och sa wichtich. It lêste wurd is oan Provinsjale Steaten. Lit jo lûd heare en tekenje de petysje: https://www.petities.com/besunigings_op_it_frysk_fan_tafel

Ofbylding fan freepik

Wat is de Drentse naam van oes dörp? ‘Op Stee’ online lanceerd

Tweitaolige plaotsnaamborden komt op aal meer plekken in de previncie te staon. Het actiecomitie Drents op Stee hef zuch hier dik tien jaor veur inzet. Het comité gung in de meertmaond ’s nachts op pad um in het geheim bestaonde plaotsnaamborden te veurzien van heur Drentse plaotsnaam. Gister hebt ze angeven dat ze stopt met dizze ludieke acties en hebt zuchzölf opheven. Daorum lanceert Huus van de Taol vandaag de pagina Op stee op de website.

Hierop staot de plaotsen met de Drentse naam overzichtelijk op alfabet, zoas Abel Darwinkel dat tien jaor leden in kaort bracht hef. Zo kuj nou zölf opzuken hoe de Drentse naam van je dörp schreven worden möt. Zo het Wilhelmsoord (bij Emmen) in het Drents  Loeksham, woon ie in Wespert aj in Westdorp woont en zul der ’t Nieveen op de borden van Gasselternijveen kommen.

Bi’j beneid hoe je plaotsnaam in het Drents schreven wordt? Kiek dan op huusvandetaol.nl/opstee.

Ofbielding: Huus van de Taol

Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten wezen waor de gebroekers wies met bint en die de niet-gebroekers waardeert.

Bezundere prissentatie van Diggels; een inspirerend boek over herinneringen an een opoe met dementie

Op dunderdagaovend 26 oktober weur in Beilen het boek Diggels van Gerrit Boer feestelijk prissenteerd. Diggels is een naogedachtenis over een leven in Midden-Drenthe. Dingen die vergeten bint en nou weer opduukt. Diggels is ok een verhaal over een leven met dementie, herinneringen die zo zachiesan in het tweeduuster verdwient.

Umdat ze, naor eigen zeggen, al zowat 65 jaor samen in de zaandbak speult, overhandigde Gerrit Boer (rechts) zien kammeraod Henk Berghuis (links) het eerste exemplaar. Foto: Huus van de Taol

presentatie

De schriever har derveur keuzen um dizze aovend niet zölf veur te lezen oet zien neie boek, maor um stukken deroet veur te laoten dragen deur Egbert Hovenkamp II en Ans Klok. Op de live klaanken van de meziek van componist Charles Lagendijk kregen de anwezigen een indringende inkiek in de leefwereld van iene met dementie.

vörmgeving

Boer, die ok as vörmgever warkt, hef zien eigen boek op een bezundere menier vörmgeven: hoe wieder aj in het boek komt, hoe dieper aj in de wereld van opoe metzogen wordt. Een wereld die aal waziger en ontoegankelijker wordt. Op de leste bladzieden van het boek is dat ok goed te zien an de opmaak, waorbij der mangs weinig woorden staot of hiel veul, maor allemaol deur mekaar.

Huus van de Taol

Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten wezen waor de gebroekers wies met bint en die de niet-gebroekers waardeert.

Underweg met Harm Tiesing op ’t Drouwenerzaand

Zundagmiddag 15 oktober stiet het wark en het leven van Harm Tiesing centraal tiedens het zeuvende diel van de Underwegreeks. Gerrit Boer en Henk Berghuis brengt in elk diel een Drentse schriever under de andacht tiedens een lezing en een wandeling.

Lezen, lustern, kuiern en kieken bij lezing over Drentse schriever Harm Tiesing

Dizze maol stiet Harm Tiesing (1853-1936) met zien gedicht ‘De Kwartiesbaarg’ in het middelpunt. In dit gedicht beschref Tiesing hoe de Kwartiesbaarg, een hoge zaandduun in ’t Drouwenerzaand, an zien naam kommen is.

Op zundagmiddag 15 oktober begunt um 14:00 uur in De Alinghoek een programma over het leven en wark van schriever Harm Tiesing. Het is een middag met veurdrachten, meziek en een wandeling. Te gast bint literatuurhistoricus Henk Nijkeuter en schriefster Suze Sanders. De meziek wordt verzörgd deur Margaretha Kleine. Nao de lezing is der een wandeling over de Kwartiesbaarg (of wat er van over is) en het Drouwenerzaand.

kaorten

Kaorten (€10,-) bint te risserveren bij het Huus van de Taol: https://huusvandetaol.nl/nl/product/harm-tiesing-lezing/.

Underwegreeks

Um de maond wordt een diel van de Underwegreeks onthuld. Bij het Huus van de Taol bint ze veur € 5,- in digitaole oetgave te downloaden. De oetgave over Grietje Clewits is het zeuvende diel van de Underwegreeks en komt oet in oktober. Kiek op https://huusvandetaol.nl/product-categorie/boeken/.

Huus van de Taol

Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het actief en passief gebroek van de Drentse taol in de miest briede betiekenis anpidjert. De missie is körtweg: het stimuleren van het Drèents deur een hiele koppel activiteiten te doen.

Veerde diel literaire wandelreeks Underweg in Eext onthuld

Zundagmiddag 21 mei is in de hervörmde kark van Eext het veerde diel in de Underwegreeks van schrievers/samenstellers Gerrit Boer en Henk Berghuis prissenteerd. Dit diel stiet schriever en taolwever Egbert Hovenkamp II centraal.

Op zien geboortegrond dreug Egbert Hovenkamp II oet eigen wark veur en kun het anwezige publiek lustern naor de meziek van Bert Hadders. Gerrit Boer en Henk Berghuis maakten een wandelroute in Eext en Eexterhalte, met het wark van Hovenkamp II as leidraod.

Egbert Hovenkamp II stiet bekend as schriever en taolwever, maor vertaolde daornaost ok teksten van Bob Dylan. Veurig jaor was zien vertaling van Winterreise van Schubert underdiel van de opvoering van meziektheaterstuk Kolde Tocht.

Foto: Huus van de Taol

De Underweg-wandelroute kuj op de website van streektaolorganisatie Huus van de Taol vinden, alle dielen bint daor veur 5 euro ’t stuk te downloaden. Um de maond komp der een diel bij, tot nou toe is der een route bij de schrievers Klaas Kleine (Diever), Peter van de Velde (Rowol), Roel Reijntjes (Rune) en Egbert Hovenkamp II (Eext).

Het Drentse Boek is de oetgeverij van streektaolorganisatie Huus van de Taol, de organisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten weden waor gebroekers wies met bint en die de niet-gebroekers wardeert.

Prieswinnaars Wiesneus 2023 bint bekend

Kleurplaoten en puzzels oet het streektaoltiedschrift levert 5 winnaars mooie priezen op

Vleden meertmaond is bij het veurleesproject van streektaolorganisatie Huus van de Taol tiedschrift Wiesneus weer naor de basisschoelen bracht. Zo kunden kinder in Drenthe zuch vernuvern met Drentse verhaolen, gedichten, puzzels en ok een kleurplaot. Oet de inzendingen van de kleurplaot en oplössingen van de puzzels hef de jury de winnaars keuzen.

winnaars
De woordzuker har as oetkomst de zin ‘Is streektaal praoten een kuunst’. De pries veur de goeie oplössing giet naor Meira Westerveen van basisschoel De Eskampen oet Paais.

De diagrampuzzel har as oetkomst ‘varfdeuze’. Dat wus Kaj Sok oet Nijevene ok, daorveur kreg ok hij een mooie pries. Veur de kleurplaot hef de jury drei winnaars keuzen: Eva Gils van De Eshorst in Beilen, Hugo Pekelder van de Eshoek in Annen en Tina oet groep 8 van De Weidebloem in Hoogeveen hebt met heur kunsten een pries wunnen. Prieswinnaars kriegt via de schoel bericht.

Digitaal is alles over het tiedschrift ok te vinden op www.wiesneus.nl, op dizze website kan het hiele jaor deur speulenderwies Drents leerd worden.

Wiesneus 2021

Huus van de Taol
HetHuus van de Taol is de streektaolorganisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten weden waor de gebroekers wies met bint en die de niet-gebroekers wardeert.

Yvonne Cornax en Jos Kasten nei in bestuur Huus van de Taol

Yvonne Cornax en Jos Kasten bint toetreden tot het bestuur van Stichting Huus van de Taol in Beilen.

Cornax warkt as marketingstrateeg bij Marketing Drenthe. As kind van een Friese mamme en een Grunningse pappe gruide ze op in Overiessel, studeerde ze in Braobant en Gelderlaand en nou woont ze al dartien jaor in Paais: ‘Ik kan Fries, Gronings, Drents, Sallands en Brabants verstaan, maar mijn dialect is een gekke mengelmoes van al die talen’.

Kasten woont in Beilen en warkt as bedriefsadviseur. Op dit moment is ze undermeer directeur-bestuurder bij stichting ToReCo (Toeristisch Recrecatief Coevorden): ‘Graag werk ik als bestuurslid mee aan het behoud van onze streektaal, dat zo van invloed is op onze Drentse cultuur’.

Renate Snoeijing, directeur van het Huus van de Taol: ‘De kennis en ervaring van dizze beide vrouwlu kuw goed gebruken bij het Huus van de Taol. Wij bint er dan ok wies met dat ze ja zegd hebt tegen een bestuursfunctie bij oes’.

Bestuurslid Gezienes Evenhuis oet Emmen hef nao acht jaor zien functie as bestuurder neerlegd. Het Huus van de Taol wil hum stief bedanken veur alles wat e veur de streektaolorganisatie daon hef.

Huus van de Taol
Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten weden waor de gebroekers groots op bint en die de niet-gebroekers waardeert.

Limburgs moet dezelfde status krijgen als het Fries

Het Limburgs moet dezelfde status als het Fries krijgen om te zorgen dat de overheid haar rol als voortrekker van Limburgs taalbeleid vervult en als beschermer en promotor van de taal actie onderneemt en adequate financiering beschikbaar stelt.

Dat is de oproep in de open brief gestuurd aan het Limburgs Parlement van de samenwerkende Limburgse taalorganisaties gebundeld in het Hoes veur ’t Limburgs. De organisaties roepen het parlement op het Limburgs als speerpunt in het coalitieakkoord op te nemen om te zorgen dat het Limburgs met al zijn dialecten niet verloren gaat.

Europees Handvest

De organisaties willen dat de Limburgse overheid in onderhandeling gaat met de nationale overheid en samen met de taalorganisaties en maatschappelijke partners een aanvraag voor Deel III erkenning van het Limburgs onder het Europees Handvest opstelt vóór 1 december 2024. Het Fries heeft deze erkenning al en binnenkort ook het Papiaments. Alhoewel het Limburgs 25 jaar geleden onder Deel II van het Handvest is erkend blijkt dat een verdere erkenning noodzakelijk is om te zorgen dat de overheid in actie komt om de taal te beschermen en promoten.

Convenant Limburgs

Dit jaar wordt ook met de nationale overheid onderhandeld over een nieuw Convenant. De organisaties willen dat de provincie en de nationale overheid in dat Convenant nu al sommige van de meest urgente zaken regelen, zoals het gebruik van het Limburgs als klassikale voertaal naast het Nederlands in de kinderopvang, een prominentere plaats voor het Limburgs als voertaal in de regionale media, samenwerking met de Limburgse gemeenten voor een lokaal plan van aanpak om het Limburgs te stimuleren en tweetalige plaatsnaamborden in de provincie.

Hoes veur ’t Limburgs

De Limburgse taalorganisaties gebundeld in het Hoes veur ’t Limburgs wijzen het Limburgs Parlement erop dat het van groot belang is dat de overheid nu zonder verder uitstel maatregelen neemt om de Limburgse taal met al haar dialecten te normaliseren en stimuleren om ervoor te zorgen dat de taal in deze en de komende generaties niet verloren gaat.

Deze open brief aan het Limburgs Parlement is ondertekend door alle samenwerkende Limburgse taalorganisaties die hun krachten gebundeld hebben in het Hoes veur ’t Limburgs.

Raod veur ’t Limburgs, Limbörgse Academie, Veldeke Limburg, Levende talen Limburgs, Willy Dols Stichting, Vereniging voor Limburgse Dialect- en Naamkunde, het 3M-project en Prof. De. L. Cornips (bijzonder hoogleraar Taalcultuur in Limburg aan de Universiteit Maastricht).

Studiedag Levende Talen Nedersaksisch op 9 juni op Mañana Mañanafestival

De sectie Nedersaksisch van onderwijsvereniging Levende Talen organiseert op vrijdag 9 juni een studiedag tijdens het Mañana Mañanafestival in het Gelderse Laren. Levende Talen Nedersaksisch biedt tijdens deze studiedag een kijkje in de keuken van het streektaalonderwijs, daarnaast krijgen bezoekers van de studiedag een dag lang gratis toegang tot het festival, inclusief rondleiding achter de schermen. Opgave is noodzakelijk.

Streektaalonderwijs

Hoe bied je streektaalonderwijs aan in groep 3? En wat voor meerwaarde heeft het Nedersaksisch voor MBO-studenten? Is het mogelijk om streektaal in mijn lessen Nederlands of Duits op te nemen? Op de brede studiedag van Levende Talen Nedersaksisch is er voor iedereen die streektaal wil inzetten in de les wat te halen: bestaand lesmateriaal, mogelijkheden voor implementatie van streektaal in de les en contact met organisaties die gastlessen kunnen verzorgen en ondersteuning bieden bij het vormgeven van onderwijs in en over de streektaal.

deelname

Leden van Levende Talen Nedersaksisch kunnen gratis deelnemen aan deze studiedag, niet-leden zijn van harte welkom. Zij kunnen die dag voor de helft van de prijs lid worden van Levende Talen, waarmee lid zijn van een belangenbehartiger van talendocenten én een vakbond. Daarnaast heeft Levende Talen ieder jaar diverse studiedagen en krijg je als lid ook LT Magazine en LT Tijdschrift op de mat. Levende Talen is op dit moment een belangrijke gesprekspartner in de vakvernieuwing van talenonderwijs in opdracht van het ministerie van OCW.

Om je op te geven voor 9 juni stuur dan een mail . Meer informatie over LT Nedersaksisch op Mañana Mañana is hier te vinden.

Mañana Mañana

Mañana Mañana is een festival van De Feestfabriek en biedt met haar programma de krenten uit de pap van de internationale muziekwereld. In de afgelopen jaren heeft De Feestfabriek van zich laten horen in het streektaalonderwijs met voorleesboeken in de streektaal en de app Van Old naor Jong, een samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen.