Yn in brief nei de Twadde Keamer skriuwt demisjonêr minister Kajsa Ollongren (BZK) oer de bestjoersôfspraak foar it Papiamentu op Bonaire en de twa moasjes fan de Twadde Keamer oer de sichtberens fan it Frysk en de Minority SafePack Initiative.
Erkenning foar it Papiamintsk op Bonaire yn bestjoersôfspraak
Op 11 maart is de bestjoersôfspraak foar it Papiamintsk op Bonaire/ Akuerdo intergubernamentalpa idioma papiamentu na Boneiru ûndertekene. De bestjoersôfspraak is in mylpeal foar it Papiamintsk en Bonaire. Papiamentu stiet nammentlik as oarspronklike taal op Bonaire ûnder tanimmende druk fan oare talen. De beskerming fan de taal is dêrom fan grut belang. De ynset fan Stichting SPLIKA en Fundashon Akademia Papiamentu yn it bysûnder hawwe ta de bestjoersôfspraak laat.
Mei de bestjoersôfspraak wolle de ûndertekeners it Papiamentu op Bonaire stypje en befoarderje. Yn de bestjoersôfspraak wurd ûnder oare erkend dat it Papiamentu histoarysk ferbûn is oan Bonaire en dat de taal fan wêzentlik belang is foar it belibjen en útdragen fan de eigen identiteit fan de sprekkers. Der wurde ambysjes beskreaun om de posysje fan de taal te ferbetterjen. Op skoalle bygelyks, dêr’t learlingen nei 2030 allegearre it lêzen yn ‘e macht hawwe moatte.
Undertekening
De bestjoersôfspraak is ûndertekene troch demisjonêr minister Kajsa Ollongren (BZK) en deputearren Nina den Heyer fan it Openbaar Lichaam Bonaire (OLB). Minister Ollongren die dat ek út namme fan de ministers Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), Arie Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs) en steatssekretaris Raymond Knops fan BZK. Der sil regelmjittich oerlis plakhawwe tusken de partijen foar de útfiering fan de bestjoersôfspraak.
Minister Ollongren: “Taal is belangrijk voor ons allemaal. Het maakt ons mede tot wie we zijn. Mede dankzij onze taal horen we ook bij een bepaald land of een bepaalde groep. Het Papiaments staat onder druk van de andere talen op Bonaire. Daarom is deze afspraak belangrijk. Het vormt een belangrijke aanvulling op bestaande wetgeving.”
Fierdere erkenning
Fierders wurdt de ambysje útsprutsen om de mooglike rûte út te setten om Papiamintsk te erkennen ûnder it Europeesk Hânfêst foar regionale talen of minderheidstalen. Dat is ek in winsk ek fan Stichting SPLIKA, dy’t dwaande is om dy erkenning fan it Papiamintsk ûnder diel II mooglik te meitsjen. Nederlân hat yn it Europeesk Hânfêst it Frysk, Limboarchsk, Nedersaksysk, Jiddysk en Romanes erkend. It Frysk is as iennichste ek ûnder diel III erkend.
Undertekening fan it nije Bestjoersakkoart Fryske Taal en Kultuer
It EBLT wie ôfrûne freed oanwêzich by de ûndertekening fan it nije Bestjoersakkoart Fryske Taal en kultuer troch minister Ollongren, kommissaris Brok en taalskipper Poepjes. Foar in wiidweidige analyze fan alle 55 siden is it noch te betiid. It EBLT is wiis mei de foarútgong, mar hat ek noch wol in pear winsken en suggestjes.
