Tag: Nedersaksisch

Posted on

It is hjoed de Europeeske Dei fan de Talen!

It EBLT, Europeesk Buro foar Lytse Talen, en it Mercator Europeesk Kennissintrum (ûnderdiel fan de Fryske Akademy) brochten dêrom hjoed in besite oan Firda by de oplieding Travel & Hospitality. Sy sleaten oan by in les Meartalige Kommunikaasje yn de Beropspraktyk dy’t Tsjikke van der Veen en Wieger van Keulen fan de Afûk fanút Wy binne mbû en it Praktoraat Frysk & Meartaligens dêr fersoargen foar sa’n 30 earstejiers studinten, yn gearwurking mei dosint Ingelsk Marcel Keizer.

Janneke Brakels yn de klasse. Foto: EBLT

Meartalige les

Mei meardere talen – it Frysk, Biltsk, it Amelânsk en it Ingelsk – en ûnder lieding fan Janneke Brakels hawwe de studinten oan ’e slach west mei meartaligens. Doel is de studinten bewust te meitsjen fan lytse talen en harren te stimulearjen om iepen te stean foar oare talen yn de toeristyske sektor, harren takomstige fakgebiet. It giet dan om it Ingelsk en Frysk, mar bygelyks ek it Grinslânsk, Stellingwerfsk en Biltsk. 

Gerard de Jong fan it EBLT, Jelske Dijkstra fan Mercator Europeesk Kennissintrum en Jacob Roep fan Tresoar fersoargen in moaie yntroduksje oer de ferskillende lytse talen en ús meartalige provinsje. De studinten diene dêrnei in spul mei ferskillende stellingen, om sa sichtber te meitsjen hoe’t studinten omgeane mei talen. 

Tsjikke van der Veen: “Mei dizze moarn kreëarje wy bewustwêzen by de studinten fan dy meartaligens yn ús provinsje en se ûnderfine dat it handich is om mear talen prate en ferstean te kinnen yn dizze toeristyske sektor. Dat kin bygelyks liede ta it bewust kiezen foar in kardiel (keuzedeel) Frysk of in oare taal yn de oplieding.”

By in feestlike dei as Europeeske Dei fan de Talen heart ek gebak.

Oer de organisaasjes

It EBLT is in koepelorgaan dat de promoasje en beskerming fan de minderheidstalen yn Nederlân neistribbet. Der binne mear as tweintich EBLT-lidorganisaasjes, dy’t harren ynsette foar it Frysk, it Nedersaksysk, it Biltsk en it Papiamentu.

It Mercator Europeesk Kennissintrum foar Meartaligens en Taallearen is ûnderdiel fan de Fryske Akademy en hat as missy it opdwaan, tapassen en it fersprieden kennis op it mêd fan meartaligens en taallearen. De fokus fan Mercator leit benammen op de regionale en minderheidstalen yn Europa.

‘Wy binne mbû’ is in gearwurkingsferbân tusken Aeres, Firda en Afûk mei as doel de posysje fan it Frysk yn it mbû it fersterkjen. It is ûnderdiel fan Taalplan Frysk 2030.

Posted on

Vier 45 jaor Het Drentse Boek met de schrievers-inspiratiedag in Beilen

Een dag veur het anfietern van schrieverij in Drenthe

Oetgeverij Het Drentse Boek bestiet 45 jaor! Daorum organiseert streektaolorganisatie Huus van de Taol op zaoterdag 6 september een feestelijke schrievers-inspiratiedag. Een unieke dag veur elkenien die schref – of schrieven wil – in het Drents of een aandere taol.

Een dag vol inspiratie en ontmoeting
Bezukers kunt lustern naor under meer schriefster Ingeborg Nienhuis, dichter Suze Sanders en (teniel)schriever Harm Dijkstra. Zij nimt je met in hoe zij tot schrieven komt. Daorbij kuj vraogen stellen, ervaringen oetwisseln én later op de dag ok nog inspirerende workshops bezuken.

Workshops

  • Schrief een pakkende column.
  • Zet op een effectieve maniere social media in um je schrieverij an de man te brengen.
  • Meertaolige poëzie: laot meerdere taolen samensmelten tot ien bosschup.
  • Krieg het schrieven van tenielstukken in de vingers.

Praktische informatie
Daotum: zaoterdag 6 september 2025
Locatie: Gemientehoes Midden-Drenthe, Raadhuisplein 1, Beilen
Tied: Inloop vanof 09.30 uur, programma van 10.00 tot 17.00 uur
Pries: € 15,- (met soep en stoet)
Anmelden en programma: www.huusvandetaol.nl/schrieversinspiratiedag-2025

Laot je inspireren en anfietern, ontmoet aandere schrievers en vier samen 45 jaor Het Drentse Boek: Mis het niet!

Posted on

Nieuw onderwijsprogramma MOI brengt Grunnegs en Drèents in de klas

Vanaf het schooljaar 2025-2026 gaat MOI: Meertalig Onderwijs in Grunnen en Drenthe, van start. Het project komt voort uit de Sociale Agenda van Nij Begun. MOI brengt het Grunnegs en Drèents spelenderwijs de klas in, als vanzelfsprekend en structureel onderdeel van de dagelijkse lespraktijk. MOI is een initiatief van Erfgoed in Groningen (voorheen Erfgoedpartners | Centrum Groninger Taal & Cultuur), Huus van de Taol, NHL Stenden Hogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen.

Krachtbron voor taalontwikkeling
In een tijd waarin streektaalgebruik afneemt en culturele verbondenheid onder druk staat, slaan regionale partners met MOI de handen ineen om het Grunnegs en Drèents een stevige plek te geven in het basisonderwijs. ‘We zijn heel blij dat Nij Begun streektaal omarmt. Streektaal is geen obstakel, maar juist een krachtbron voor taalontwikkeling, cultureel zelfbewustzijn en kennis van de regio. Het project is onderdeel van de bredere programmaonderdelen Toal op Schoule en Toal op Stee, die binnen Nij Begun zijn opgenomen om de streektaal weer een zichtbare, levende rol te geven in het dagelijks leven,’ aldus Cato Piek, medewerker streektaal en educatie bij Erfgoed in Groningen en de Rijksuniversiteit Groningen.

Taal als brug
Er groeit een generatie op die steeds minder in aanraking komt met de streektaal. Het Grunnegs en het Drèents worden minder gehoord en gesproken door kinderen. Tegelijkertijd tonen wetenschappelijke inzichten aan dat meertaligheid, waaronder regionale talen, een positieve invloed hebben op de taalvaardigheid en cognitieve ontwikkeling van kinderen. MOI geeft taaldiversiteit een vaste plek in de klas. Naast het Grunnegs en Drèents is er ook ruimte voor andere thuistalen die kinderen van huis uit meekrijgen. Op deze manier draagt MOI bij aan taalbewustzijn, zelfvertrouwen en verbondenheid met de eigen leefomgeving en culturele achtergrond.

Ofbylding fan rawpixel.com fia Freepik

Vakintegratie en innovatie
Het project MOI biedt basisscholen lesmateriaal, nascholing voor leerkrachten en innovatieve tools zoals een spraakrobot en automatische vertaalsystemen. Geen aparte les ‘streektaal’, maar wél Grunnegs in een muziekles of Drèents in een verhaal tijdens wereldoriëntatie. Zo wordt streektaal een natuurlijk onderdeel van de lesweek. Het lesmateriaal wordt openbaar toegankelijk gemaakt. Zo kan het worden opgenomen in het aanbod van Tijd voor Toekomst, maar kunnen ook niet-deelnemende scholen er gebruik van maken.

Bij MOI horen bovendien activiteiten buiten de klas. Het doel: niet alleen het klaslokaal, maar ook de gemeenschap rondom het kind – zoals ouders, grootouders en verzorgers – betrekken bij het gebruik van de streektaal.

Samenwerking met scholen
De organiserende partijen willen het project samen met scholen en leerkrachten in Groningen en Noord-Drenthe oppakken. In september komen ze met een oproep om scholen uit te nodigen om zich aan te melden.

Posted on

Symposium Erkende Talen

Thema: Hoorbaar en zichtbaar

Taal speelt een belangrijke rol in alle domeinen van het leven. Taal hoor en zie je thuis, op straat, op school, in de zorg, op het werk, online… 

Hoe kunnen we zorgen dat de erkende talen in al deze domeinen (nog) meer hoorbaar en zichtbaar worden? Het symposium Erkende Talen staat in het teken van het uitwisselen van kennis en ervaringen op het gebied van het beschermen en bevorderen van de in Nederland erkende talen. 

Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties nodigt de sprekers van deze talen en alle betrokken overheden, taalorganisaties, taalinstituten, wetenschappers en andere geïnteresseerden graag uit om deel te nemen aan dit symposium.

Ofbylding fan vgrenon fia Pixabay

Programma

Donderdag 10 april 2025
Theater Gooiland, Hilversum

09:30 Ontvangst
10:00Opening
Dagvoorzitter Anne Jet Plat
Openingswoord 
Arne van Hout, directeur-generaal Openbaar Bestuur en Democratische Rechtsstaat
10:30 Lezing
Hoe werkt het Europees Handvest voor bescherming van regionale en minderheidstalen? (Engelstalig).

Elise Cornu, Head of the Division of National Minorities and Minority Languages, Council of Europe 

Vesna Crnić-Grotić, member in respect of Croatia and a former chair of the Committee of Experts of the European Charter for Regional or Minority Languages, Council of Europe
11:30 Workshopronde 1
12:30 Lunch
13:30 Workshopronde 2
14:45 uurPanelgesprek
15:30 Plenaire afsluiting
16:00 Borrel

Workshops

Registreren

Meer informatie en registratie: https://symposiumerkendetalen.nl/?l=open

Posted on

Jaorboek Nedersaksisch 5 (2024) Lustrumuutgifte

De ni’jste oflevering van et Jaorboek Nedersaksisch, oftewel jaorgaank 5 (2024) is verschenen. Jaorboek Nedersaksisch wil een riegel jaorlikse publikaosies wezen die et gat opvult dat ontston doe et tiedschrift Driemaandelijkse Bladen voor taal en volksleven in het oosten van Nederland stopte, begintied disse ieuw. De Stichting Sasland zorgt ok now veur et uutgeven: een vertrouwd geluud in een ni’j jassien.

In et eerste diel van dit Jaorboek staon op iene nao alle lezingteksten van et Nedersaksisch symposium van 4 oktober 2024, al of niet in naoderhaand uutbreide vorm. In et twiede diel vien ie drie ere bi’jdregen.

Titels

De titels in dit Jaorboek Nedersaksisch 5 (2024) bin:

  • Henk Bloemhoff en Henk Nijkeuter – Woord veurof
  • Hermann Niebaum – … de beide spraken, het Nederlandsch en het Platduitsch, maken in den grond maer ééne tael uit. Van het taal-continuüm tot de verdwijning daarvan aan de staatsgrens. Over de gecompliceerde relatie tussen het Nederlands en het Nederduits in de geschiedenis en in het heden
  • Philomène Bloemhoff-de Bruijn – Aflevering 4 van de TONAG, kaart 34-40
  • Arend Quak – Onderzoek naar het Oudsaksisch
  • Anne Breitbarth – Resumptie na adverbiale bijzinnen in de linker zinsperiferie in het Middelnederduits
  • Ute Boonen – De middeleeuwse oorkondetaal in volkstalige oorkonden uit het noordoosten van Nederland: de schrijfcentra Deventer, Zutphen, Zwolle en Groningen als geval apart
  • Doreen Brandt – Niederdeutsch studieren an der Carl von Ossietzky-Universität Oldenburg. Der Bachelor Niederdeutsch als hybrider Studiengang
  • Roeland van Hout – Is een bacheloropleiding Limburgs haalbaar?
  • Susanne Braamburg – Revitalisatie Veluws, en hoe?
  • Harrie Scholtmeijer – Onderdtachtig graden in onderdvieftig jaor
  • Jan Nijen Twilhaar – Het Nedersaksisch als schoolvak
  • Henk Nijkeuter – Over de Reynaertvertaling van Jan Naarding
  • Henk Bloemhoff m.m.v. Otto de Vent – Jannes, de Oostganger: zien Brieven an Sibbeltien
  • Henk Nijkeuter – Albert Steenbergen (1814-1900). De Drentse mystificator
  • Henk Bloemhoff – Nedersaksisch van het Riestenlaand: essenties
  • Henk Bloemhoff – Nedersaksisch en Limburgs onder deel III van het Europees handvest voor regionale talen of talen van minderheden: de hoogste tijd

Binding : Hardback
Distributievorm : Boek (print, druk)
Aantal pagina’s : 205
Uitgeverij : Stichting Sasland
ISBN : 9789465114934
Prijs:  €42,50

Online te bestellen

Posted on

Metzingen in groot Drentstaolig Vrijheidskoor kan op 5 april in Coevern

Op 5 april is in Coevern de officiële oftrap van het project ‘80 jaor vrijheid’. En op die dag kunt liefhebbers metandoen in een groot Drentstaolig Vrijheidskoor. Dit bezundere koor zingt under leiding van The Serenade Sisters een nei lied: Vrijheid is nooit of . Dit lied is speciaal arrangeerd veur koren in een veerstemmig arrangement.

’s Mörgens wordt het Drentstaolige vrijheidslied tiedens een workshop under leiding van de zangeressen Josien van Beek en Martijje instudeerd. Het doel is um een mega-koor bij mekaar te verzameln um ’s middags de vrijheid te bezingen tiedens het officiële programma van de previncie Drenthe.

Mèensen die metandoen wilt kunt zuch anmelden op huusvandetaol.nl/vrijheid-veuroet. Hier is het lied, het arrangement en ok een driestemmig arrangement veur koren gratis te downloaden.

Dit project is een samenwarking van The Serenade Sisters met het Huus van de Taol en is met meugelijk maakt deur de previncie Drenthe.

Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten weden waor de gebroekers wies met bint en die de niet-gebroekers waardeert.

The Serenade Sisters bint veer zangeressen die mekaar vunden hebt in heur onbetwiste liefde veur close harmony.

Posted on

Meertmaond Streektaolmaond feestelijk lösdaon in Aa en Hunze

De Meertmaond Streektaolmaond is dit jaor officieel lösdaon tiedens een bezundere lunchbijienkomst veur de metwarkers van de gemiente Aa en Hunze. Op maondag 3 meert hebt burgemister Anno Wietze Hiemstra en Renate Snoeijing, directeur van het Huus van de Taol, in de maande het officiële startsein geven in de kantine van het gemientehoes. Hiermet understreept de gemiente het belang van de Drentse taol en cultuur.

Nao het officiële lösdoen bint de ambtenaren underdompeld in het Drents met een heuse Drentse kwis – een interactieve en luchtige menier um meer te leren over de Drentse taol en cultuur. De kwis weur verzörgd deur de streektaolvrijwilliger Jan Hartlief. En het gung der fanatiek an toe tiedens de kwis. Lang leek metwarker Kitty der met de winst vandeur te gaon, maor op het lèeste moment bleek wetholder Ivo Berghuis toch net ien punt lozer te weden.

Burgemister Hiemstra nao ofloop van de bijienkomst: ‘De streektaol is een belangriek underdiel van oeze cultuur. Met dizze feestelijke start van de Meertmaond Streektaolmaond laow zien daw de Drentse taal niet allent wardeert, maor ok actief gebroeken en deurgeven wilt.’

Renate Snoeijing vult an: ‘Het Huus van de Taol zet zuch in veur het behold en de promotie van de Drentse taol. Wij bint dan ok bliede dat de gemiente Aa en Hunze de oftrap van dizze maond vieren wil met een actieve bijdrage an het gebroek van het Drents in het dagelijks wark.’

De Meertmaond Streektaolmaond is een jaorlijkse viering van de streektaol, met activiteiten en evenementen in hiel Drenthe.

Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten weden waor de gebroekers wies met bint en die de niet-gebroekers waardeert.

De gemiente Aa en Hunze is ien van de grootste plattelandsgemienten in Nederlaand met zu’n 25.000 inwoners, 35 dörpen en kernen en een oppervlakte van roem 270 km2.

Posted on

EBLT presents: Witte Wieven

Fan 13 oant en mei 17 novimber hat it Noordelijk Film Festival plak yn Ljouwert, it jierlikse filmfestival fan it noarden. Op tongersdeitejûn presintearret it EBLT de Nedersaksyske film Witte Wieven, yn in útferkochte seal.

Witte Wieven

Ferwachtsje smeulende midsiuwske horror yn Witte Wieven fan Didier Konings. De film fertelt it ferhaal fan de jonge Frieda, dy’t fanwege har bernelleazens ferkettere wurdt troch har mienskip. Wanhopich siket se har taflecht yn gebed en rituelen, mar de antwurden komme net fan God. Wannear’t se weromkomt út it ferbeane bosk om it doarp hinne, wurdt se beskuldige fan hekserij. De mysterieuze wite widdowen en de tsjustere krêften fan ‘e bosk biede Frieda lykwols in nije foarm fan krêft.

Witte Wieven is in yntinse, folkloristyske horrorfilm fol driging, byleauwige rituelen en froulike befrijing. Mei syn unike fisuele styl sketst Konings in benaude wrâld dêr’t it tsjuster net allinnich bûten, mar ek binnenyn de minske skûlet. De film is folslein sprutsen yn it Nedersaksysk, om in sa autentyk mooglike sfear te kreëarjen.

Noordelijk Filmfestival – Memmetaal

De film op it Noordelijk Filmfestival makket diel út fan de programmaline Memmetaal en wurdt fertoand yn gearwurking mei it Europeesk Buro foar Lytse Talen (EBLT), dat ek in ynlieding fersoarget by de film. Lês mear.

It EBLT bestiet út fertsjintwurdigers fan mear as tweintich organisaasjes dy’t harren ynsette foar de posysje fan it Frysk, it Nedersaksysk, it Biltsk en it Papiamentu.

Posted on

Marianne Veenstra op SUNS Europe

Marianne Veenstra stun in de finale van SUNS Europe, het Europese Songfestival veur Minderheidstaolen, met heur nummer “’t Is zo wisse (as een klontie zuut is)”. Allewal zie niet met de heufdpries hen hoes giet, hef zie het Nedersaksisch en Drenthe op de kaort zet. Het festival vun plaots in het Teatro Nuovo Giovanni da Udine en bracht mezikaanten samen die zingt in minderheidstaolen zoas Welsh, Baskisch, Faeröers en Furlan.

Marianne Veenstra op SUNS Europe. Foto: Bart de Nes / Abbot Studio

Dit jaor was het de zesde maol dat der een Drèentse inzending metdeed an SUNS Europe. Marianne kik tevreden weerum op heur dielname: “Het was een bijzondere ervaring om met zoveel muzikanten op het podium te staan en het Nedersaksisch op een groot Europees podium te laten horen.Het festival draait zeker niet alleen om winnen. Dit te mogen meemaken was al een overwinning op zich”.

SUNS Europe bödt jaorlks een podium an artiesten die in minderheidstaolen zingt. Het festival understreept het belang van culturiele diversiteit en fietert het behold van regionale taolen an deur dizze zichtbaar te maken veur een bried pebliek.

De vertegenwoordiging van Catalonië gung der vandeur met de jurypries: Remei de ca la Fresca

Posted on

Stichting REUR zöt zich noodzaakt activiteiten te staken.

Stichting REUR hef besluten moeten heur activiteiten te staken. De stichting is organisator van het DLF – Drèents Liedtiesfestival, metorganisator van Platt Together en Drèentse Zangers en partner van het Europese minderheidstaolfestival Suns Europe. Het bestuur van de Nedersaksische culturiele streektaolstichting zöt zich noodzaakt dizze beslissing te nimmen deurdat een solide financiële basis en het perspectief daorop untbreekt.

Stichting REUR leunde gedurende heur achtjaorige bestaon bij het organiseren van heur activiteiten op financiële bijdrages oet iegen geledern. Dizze situatie was niet langer holdbaar. In de anloop naor de neie Cultuurnota hef Stichting REUR een beroep daon op de previncie Drenthe um zo het veurtbestaon van de activiteiten, waorunder het Drèents Liedtiesfestival, structuriel veilig te stellen. An dizze oproep is gien geheur geven.

Het bestuur van Stichting REUR bedaankt alle partners, sponsors, fondsen, betrökkenen, dielnimmers en pebliek veur heur bijdragen, die de activiteiten van Stichting REUR zo succesvol en weerdevol muken. Met name het Drèents Liedtiesfestival vervulde een veurbeeldfunctie veur het anfietern van neie ginneraties bij het actief broeken van de streektaol. Het Drèents Liedtiesfestival wordt op Europees niveau angemarkt as toonangevend deur de Raod van Europa.

Stichting REUR slöt heur activiteiten of met het Suns Europe festival dit naojaor, waor Drèents Liedtiesfestival 2024 winnaar Marianne Veenstra het Nedersaksisch vertegenwoordigen zal tussen een keur van aandere Europese minderheidstaolen.

Reaksje EBLT

It EBLT fynt it tige spitich dat it Dreents Liedtiesfestival ophâldt. It DLF wie sûnder mis ien fan de meast profesjonele sjongfestivals yn de streektaal en hat der oan bydroegen dat der mear as hûndert nije ferskes yn it Drintsk skreaun en útbrocht waarden en it publyk kennis meitsje koe mei in nije generaasje talintfolle Drintse artysten. Boppedat wurke it DLF treflik gear mei partnerorganisaasjes yn Dútslân (Plattsounds) en Italië (Suns). 

It EBLT is net blyn foar de kwetsberens fan it DLF en Stichting Reur. In soad wurk op profesjoneel nivo waard útfierd sûnder reële fergoeding en soks is op langere termyn dreech fol te hâlden. 

Drinte hat no gjin sjongfestival mear en mist sadwaande no de jierlikse stimulâns foar jongerein om oan de slach te gean mei muzyk yn it Nedersaksysk. Dat is wol wat om oer nei te tinken foar de provinsje Drinte en elts dy’t it Nedersaksysk in waarm hert tadraacht. It Drints buorket achterút en kin eins in evenemint as it eigen ferskesfestival – live te sjen op RTVDrenthe – net heal misse.