In nij, rûnreizgjend festival giet troch Fryslân. Mei SWALK giet de Fryske kultuer letterlik op toernee. Nei de iepening op 12 septimber yn de Blokhúspoarte yn Ljouwert, fart it Frysk mei theaterskip Bald’r troch de provinsje. Fan 13 oant en mei 21 septimber is der op it theaterskip elke jûn in program mei sterk wikseljende ynhâld. Dêrmei kin it publyk op safolle mooglik ferskate plakken yn oanrekking komme mei de Fryske kultuer. Continue reading “SWALK, Frysk op Toernee”
Frysk op GoogleTranslate
Mei geef en gongber wurdt hjir bedoeld it Frysk sa’t wy dat gewoanwei yn kranten, tydskriften, boeken en websiden as dy fan It Nijs, Ensafh en De Moanne tsjinkomme, want teksten út dat soarte fan boarnen sille mooglik it faakst oersetten wurde op GoogleTranslate. Mar it is net nedich om by elk wurd nei te tinken oft it no wol geef en gongber is of net. Wês wol wach op hollanismen lykas ‘sich’, ‘hun’, ‘niks’, ‘noadich’ en ‘steeds’. Continue reading “Frysk op GoogleTranslate”
Keapmanskeunsten, in komyske opera fan Martinus Schuil
29 en 30 augustus en 2, 4 en 5 septimber 2014
Iepenloftteater De Pleats Burgum
www.keapmanskeunsten.nl
Yn 2012 dûkte yn de argiven fan Tresoar in komplete Fryske opera op, komponearre troch de Fryske musikus Martinus Schuil (1842-1899). Schuil wie bekend mei de Europeeske en Nederlânske muzyk fan syn tiid. En syn komposysjes waarden útfierd yn Nederlân en Europa. Wy kinne him de Fryske Offenbach neame, want dy ferneamde komponist heare wy dúdlik yn Schuil syn wurk.
De kwaliteit fan de muzyk wie sa goed dat Tresoar en Opera Company Noord yn 2014 dizze komyske opera yn in nije bewurking ûnder de titel Keapmanskeunsten op’e planken bringe. Komponist Tjalling Wijnstra restaurearre de partituer en toanielskriuwer/dramaturch Bouke Oldenhof bewurke de tekst. Mei in profesjoneel orkest, solisten en akteurs (ûnder regy fan Henk Zwart) wurdt Iepenloftteater Burgum-De Pleats it poadium fan fiif brûzjende, eigentiidske foarstellings fan Keapmanskeunsten. Leafhawwers fan muzyk, kultuer en drama moatte der fansels by wêze. Continue reading “Keapmanskeunsten, in komyske opera fan Martinus Schuil”
Frysk better sichtber meitsje
Neffens De Vries is it Frysk no benammen in sprutsen taal, mar se wol dat it Frysk ek better op strjitte te sjen is. Projektdirekteur Oeds Westerhof fan Kulturele Haadstêd 2018 ûnderskriuwt dy winsk.
It bestjoer fan de Fryske organisaasje EBLT (Europeesk Buro foar Lytse Talen) hat de deputearre dêrom tongersdei in boerd oanbean dêr’t sawol it Nederlânsk as it Frysk op brûkt wurde.
Boarne: Omrop Fryslân
EBLT freget omtinken foar de sichtberens fan it Frysk
Op de jiergearkomste fan de Europeeske organisaasje Network for the Promotion of Linguistic Diversity NPLD hat it EBLT deputearre fan kultuer Jannewietske de Vries frege om de kommende jierren omtinken te jaan oan de sichtberens fan it Frysk yn Fryslân. It EBLT die dat troch frou De Vries, dy’t ek foarsitter fan it NPLD is, in foarbyld oan te bieden fan in twatalich ANWB-ferkearsboerd.
It EBLT hat okkerdeis besletten om fan de sichtberens fan it Frysk ien fan de prioriteiten foar de kommende jierren te meitsjen en is dwaande om hjir neiere plannen en foarstellen foar te ûntwikkeljen. Utgongspunt fan dy foarstellen is twataligens: brûk njonken it Nederlânsk ek it Frysk op bygelyks de ANWB-ferkearsboerden en op alle treinstasjons. De twataligens en it Frysk binne dan beide sichtber. Nederlânsktaligen en minsken fan bûten Fryslân, dy’t faak krekt aardichheid oan de twataligens hawwe, wurde dan net útsletten en beide talen komme sa better as no ta syn rjocht.
Yn it ferline is der yn Fryslân gauris striid fierd omdat der in kar makke wurde moast tusken of Nederlânsk of Frysk, wêrtroch der altiten in groep is dy’t him achtersteld fielt. It EBLT wol dizze patstelling graach trochbrekke troch te pleitsjen foar in twatalige benadering.
Continue reading “EBLT freget omtinken foar de sichtberens fan it Frysk”
Fryske Foarlêswike 2 o/m 6 juny 2014: FOARLEZE YN IT FRYSK OAN PJUTTEN
Foarlêzers op ’en paad mei 18.000 Tomke-boekjes yn de Fryske Foarlêswike!
Goed 500 foarlêzers sille fan 2 o/m 6 juny rûnom yn ’e provinsje foarlêze oan sa’n 12.000 pjutten.
It Tomke-projekt stimulearret it lêzen en foarlêzen yn it Frysk oan lytse bern. De Tomke-boekjes mei ferhaaltsjes oer Tomke en Romke komme fia boartersplakken, bernedeiferbliuwen, gastâlders, konsultaasjeburo’s en bibleteken by de bern en har âlden telâne. It tema is dit jier ‘Ik bin Tomke’. De Fryske Foarlêswike wurdt organisearre troch it Selskip foar Fryske Tael en Skriftekennisse en de
Tomke-wurkgroep. Continue reading “Fryske Foarlêswike 2 o/m 6 juny 2014: FOARLEZE YN IT FRYSK OAN PJUTTEN”
Wâldpykjes brûke it measte Frysk op sosjale media
Frysk wurdt troch jongerein yn ‘e Fryske Wâlden mear brûkt op sosjale media as troch jongerein yn oare parten fan Fryslân. Dat docht bliken út ûndersyk ûnder Fryske jongerein dat ûndersiker Lysbeth Jongbloed-Faber fan Mercator Research Centre fan ‘e Fryske Akademy mei stipe fan de Provinsje Fryslân en de gemeente Ljouwert de ôfrûne moannen útfierde.
Kommunikaasjewittenskipper Jongbloed hat op 20 Fryske skoallen yn it fuortset ûnderwiis en middelber beropsûnderwiis ûndersyk dien nei it taalgebrûk fan jongerein tusken de 14 en 18 jier op sosjale media. Yn totaal hawwe mear as 2000 jongeren in fragelist ynfolle.
Hast alle Fryske jongeren brûke sosjale media: 98% is hjir aktyf op. WhatsApp wurdt troch 95% fan dy jongeren brûkt, 86% sit op Facebook en 76% op Twitter. WhatsApp wurdt fan dy trije it measte brûkt: 47% hat keazen foar it antwurd “allinnich as ik sliep, sjoch ik net op WhatsApp”.
Folgje de oanbieding fan it rapport oan Jannewietske de Vries en Sjoerd Feitsma op 16 april fan 10.00 oere ôf op Twitter fia de hekstek #Frysk. Continue reading “Wâldpykjes brûke it measte Frysk op sosjale media”
Fryslân hat rjocht op in eigen selsstannige radio- en tillevyzje-omrop
It binne ûnwisse tiden foar Omrop Fryslân, de iennichste regionale omrop fan Nederlân dy’t net yn it Nederlânsk útstjoerd mar yn de twadde rykstaal, it Frysk. Nei de swiere besunigings fan de ôfrûne jierren, sil de reguliere finansiering fan en de ferantwurdlikheid foar de omrop dy’t no noch bestiet, per 1 jannewaris 2014 oerhevele wurde fan de Provinsje Fryslân nei it Ministearje fan OC en W. Dêrtroch soe Omrop Fryslân mei yngong fan 2017 nochris 1,7 miljoen euro besunigje moatte. Der binne twa scenario’s om te reorganisearjen: opgean yn ’e nasjonale omrop NPO of fusearje mei de noardlike omroppen RTV Noord en RTV Drenthe. Continue reading “Fryslân hat rjocht op in eigen selsstannige radio- en tillevyzje-omrop”
Al mear as 3.000 hantekens foar ‘Rêd Frysk’
Mear as 3.000 minsken hawwe oant no ta har hanteken set foar it behâld fan de stúdzje Frysk oan de universiteit fan Grins. De petysje is opset troch de Ried fan de Fryske Beweging en de stúdzjeferiening Frysk Skanomodu.
Sy meitsje har soargen oer de stúdzje Frysk, no’t de universiteit dy ûnderbringe wol by de oplieding Europeeske talen en kultueren. Der is dan neffens de aksjefierders noch mar ien folsleine baan foar it fak Frysk by de fakulteit tsjin dik trije no. Dat is te min om de Fryske taal en kultuer goed te ûnderwizen. De Ryksuniversiteit Grins hat in plan makke foar in folweardige stúdzje Frysk, mar wol dêr wol in ekstra bijdrage foar hawwe fan it Ryk. Ek foar dy aksje binne de hantekens tige wolkom.
Boarne: Omrop Fryslân
Set jo hanteken op http://redfrysk.nl
Rêd de stúdzje Frysk yn Grins
As jo wolle dat de stúdzje Frysk net teloar giet, help ús dan troch de minsken dy’t dêroer beslisse kinne sa folle mooglik oan te trunen. Dat binne benammen de Steatssekretaris fan OCW en de foarsitter fan it Kolleezje fan Bestjoer fan de Ryksuniversiteit Grins.
Mear ynformaasje en in twatal foarbyldbrieven fine jo hjir.
Besjoch de reportaazje op Omrop Fryslân.